Nabeschouwing Graspop Metal Meeting 2023: Bijna klaar voor de toekomst

Tussen donderdag 15 juni en zondag 18 juni maakte België haar naam als festivalland meer dan waar. Terwijl P!nk en Bruce Springsteen de Werchterse wei openden, was Dessel vier dagen in de ban van de zware gitaren. De 26ste editie van Graspop Metal Meeting mag gerust memorabel genoemd worden. Net zoals vorige editie mocht de organisatie het bordje ‘uitverkocht’ lastminute ophangen. Wellicht deden de zomerse temperaturen de laatste kaarten over de toonbank vliegen. De acht headliners waren stuk voor stuk wereldacts, maar mochten qua timings misschien beter gedoseerd worden. Guns N’ Roses en Def Leppard verdienden alle respect en teerden eerder op nostalgie dan vurig enthousiasme. Het was bijvoorbeeld spijtig om Ghost op klaarlichte dag te zien rocken terwijl Axl Rose drie uur lang voor- en tegenstanders had. Gojira en Machine Head gaven een sneer aan diegenen die beweren dat Graspop niet durft verjongen, maar trokken ook niet de verhoopte massa. Iets dat Slipknot en Parkway Drive wel deden. Zij veroverden 55.000 harten, waarvoor hulde!

Desalniettemin lijkt het ons geen slecht idee om in te zetten op een nog ruimer nachtprogramma. De professionele coverbands in de Metal Dome en tooghangers in Classick Rock Café toonden aan dat de Graspoppers na middernacht lang niet uitgezongen waren. Zo lijkt het ons een puik idee om nog een extra podium met live-acts tot latere uren te laten doorgaan. Het is eens wat anders dan de doorsnee dj-set op een festival en de coverbands die we zagen (o.a. Bizkit Park, Bulls On Parade en Pablo Honey) in de Metal Dome waren ook van hoge klasse waardoor je meezingers in een live jasje krijgt. Op die manier creëer je een meerwaarde aan de doorsnee afterparty op een festival en het publiek op Graspop geniet daar wel van.

Acts à la Arch Enemy, Amon Amarth en Behemoth zijn de reden waarom er sinds 2014 sprake is van een dubbele mainstage. Ze waren destijds de tenten allang ontgroeid, maar stonden naar ons gevoel nu ook te watertrappelen. Nergal vond performen in volle zon vreemd en Alissa White-Gluz vroeg routineus om de smartphones te doen flikkeren. Zulke gespannen taferelen zorgen ervoor dat de wachttijd om ooit headliner te worden, alleen maar zal toenemen. Iets dat de organisatie volgens ons kan missen als kiespijn. Het felle zonlicht deed meermaals de spektakelwaarde dalen. Bovendien zou het zonde zijn om zulke kleppers over hooguit twee-drie jaar opnieuw te zien knallen op hetzelfde tijdslot en dezelfde locatie. Het is een understatement dat herhaling slaapverwekkend kan zijn. Kijk naar Alter Bridge. Een eventuele uitbreiding van de Marquee zou voor de toekomst wonderen kunnen doen om de sleur te doorbreken. Op die manier kunnen beloftevolle acts terugkeren aan een hoger tempo en terwijl hun productie vergroten.

Graspop is natuurlijk meer dan alleen goedverkopende publiekstrekkers. Het programmatieteam slaagde erin om quasi elk subgenre een platform te bieden. Vanaheim, Heidevolk en Finntroll deden ons bijvoorbeeld nostalgisch terugblikken op Paganfest in Trix. Punkers en hardcorekids mochten zich dan weer uitleven aan de vergrote Jupiler Stage. Deze upgrade was qua veiligheid een verstandige keuze. De crowdsurfers en stagedivers bij Agnostic Front en The Chats werden nu zonder een moordend tempo telkens netjes opgevangen en doorverwezen naar het terrein. Bij het loodzware Code Orange zorgde de fysieke kloof tussen band en publiek voor wat stroefheid. Frontman Jami Morgan was er in het begin niet zo mee gediend dat het vooraan geen gekkenhuis werd. Langs de andere kant puilde het veld niet te fel uit bij voormalige Groezrock-headliners en gevestigde feestbands. Less Than Jake en Billy Talent deden wat de fans verwachtten. Hopelijk mag Rancid ooit hetzelfde komen doen want de North Stage was een maatje te groot om volledig te overtuigen. Dat het gros van de vegetarische en vegankramen zich overigens in de buurt van de Jupiler Stage bevonden, zorgden dat Graspop een breder luik van de punk- en hardcorecultuur gans omarmde. Dat maakte het gemis van Groezrock en Ieperfest’s outdooredities draaglijker.

Vervolgens waren alle outdoor podia voorzien van waterblazers, wat op de middag vooraan vooral een verfrissend gevoel kon geven. Jammer genoeg waren de schaduwplekken op het terrein ver zoek. Daarbij was het soms irritant om aan de ingang van de Marquee jezelf te moeten walsen door zittende hoopjes (etende/drinkende) mensen. Graspop hoeft niet zoals Rock Werchter met een kruissysteem te werken, maar wat crowdcontrole was hier zeker geen overbodige luxe. De (vrijwillige) securitymedewerkers waren stuk voor stuk allemansvrienden. Het zou ons dus verbazen als er ooit moeilijkheden komen wanneer zij het publiek vriendelijk zouden vragen om de doorgangen vrij te houden. Verder gaven de zittende festivalgangers af en toe een vertekend beeld dat de tent op uitpuilen stond terwijl er binnen ruimte op overschot was. Het lijkt ons daardoor tijd om na te denken over zittribunes binnenin de Marquee. Op het buitenterrein waren ze alleszins felbegeerde rust- en stiltezones.

Ook Graspop ontkomt niet aan de evolutie dat festivalplezier primeert boven muzikale kwaliteit. Tom Morello, Generation Sex en Hollywood Vampires zijn op papier klasbakken, maar dat ze een vrijgeleide kregen om meer covers dan eigen werk te spelen doet vraagtekens oprijzen voor de groepen die genoegen moesten nemen met een mindere positie op het tijdsschema. Het beste van twee werelden was echter Helmut Lotti die zichzelf schaamteloos een weekend lang ‘Hellmut’ noemde. Door niet alleen hardrockklassiekers uit de seventies en eighties te spelen, maar ook het eigen nummer “Darkness” in première en “Tiritomba” in een metaljasje te brengen, behandelde Lotti het metalgenre met oeverloos veel respect. Geen wonder dat de schermen buiten de Metal Dome voor het eerst in ons geheugen een veiligheidswaarschuwing projecteerde. Andere groepen die resoluut tekenden voor een adembenemend moment of bruisend feestje waren Fever 333, Palaye Royale, Papa Roach en Slash, die prompt Morello vervoegde.

Verder durft Graspop niet alleen programmatorisch te kijken naar andere werelden. Cashloos betalen is onherroepelijk de festivalnorm en ’tokens’ is misschien een te voor de hand liggende benaming voor ‘bonnekes’. Op Tomorrowland noemen ze dat allang Pearls, in Dessel vanaf nu ‘Skullies’. Marketinggewijs was dat dik in orde, want twee Skullies klinkt schattiger (en goedkoper) dan zeven euro voor een schepje ordinaire frieten. We willen ons niet te fel mengen in het debat over hoe festivals al dan niet onbetaalbaar worden voor een hele hoop mensen. Graspop is een commerciële bedoening en wij hoeven niet andermans rekening te maken. Niettemin blijven we toch opperen om gewoon te werken met Bancontact of Payconiq. Het is immers geen pretje om ’s avonds laat met een nul komma zoveel-Skullie te eindigen op je saldo, of deze dan bij te vullen om toch maar alles op te consumeren. Je kan trouwens vanaf 22 juni hier een terugbetaling van je resterende Skullies aanvragen. Desalniettemin zou de besparing op plastic kaarten en QR-codes misschien gebruikt kunnen worden om terug over te schakelen naar herbruikbare bekers.

Ten slotte verwelkomde de Desselse weide maar liefst 63 ‘first timers’. Deze waren niet allemaal volledig nieuwe gezichten. Zo kennen we Greg Puciato bijvoorbeeld van Dillinger Escape Plan. De jonkies van Mimi Barks, Heriot, I Prevail en Sleep Token waren de ontdekkingstocht meer dan waard. Of Sleep Token de hype zal ontgroeien, wordt volgens ons koffiedik kijken. De mysterieuze act was vrij wispelturig en wist ons daardoor niet te blijven boeien. Betreffend de Belgische delegatie moesten we overigens goed zoeken naar Black Mirrors, Cyclone en Schizophrenia die hun huid duur verkochten. Dat onze nationale metalscene al een hele tijd floreert, was op sociale media overduidelijk bij HIPPOTRAKTOR. De Mechelse groep mocht rekenen op een goedgevulde Marquee. Dat er na 26 edities nog steeds tientallen internationale acts voor het eerst afzakken naar Dessel doet begrip opbrengen waarom de organisatie spaarzaam is met de groepen van eigen bodem. In het geval van Schizophrenia moeten we daarbij vermelden dat de reservebank warm houden geen standaard takenpakket hoeft te zijn. De thrashers mochten hun productie al laten warm draaien voor Hellfest waar ze niet als vervanger geboekt stonden.

Los van enkele werkpunten was Graspop Metal Meeting 2023 een gezellige vierdaagse. Een tweehonderdtwintigduizendtal bezoekers veroorzaakten amper tot geen incidenten en lieten hun helden niet onberoerd. Afgezien van het feit dat nostalgie en metal hand in hand gaan hinkte het festival niet achter op de feiten. Critici of online brulboeien vergelijken Graspop soms smalend met Hellfest. Dat is enerzijds niet onterecht mits ze in hetzelfde weekend vallen, anderzijds touren hun wereldacts gewoon volgens een ander cyclus. Ellenlange tournees worden nu verkapt in kortere en exclusievere speeldata. Dit jaar had Hellfest met KISS, Mötley Crüe, Iron Maiden en Slipknot een impressionantere toplaag, vorige editie moesten ze het daar tijdens het eerste weekend doen met Deftones, Ghost en Gojira. Dan deed Graspop het nu toch niet slecht door Machine Head na elf jaar afwezigheid terug in Dessel te krijgen. Dat beide festivals volgend jaar allebei terug vier dagen zullen duren en niet overlappen, doet reeds vermoeden dat er zich volgende zomer een heleboel topkandidaten zullen aanmelden om de headlinerposities in te kleden.

Graspop Metal Meeting 2024 gaat volgend jaar door van donderdag 20 t.e.m. zondag 23 juni. Alle info over de line-up en dergelijke lees je als eerste bij ons.

Onze recensie van dag 1 vind je hier.
Onze recensie van dag Guns N’ Roses vind je hier.
Onze recensie van dag 2 vind je hier.
Onze recensie van Machine Head vind je hier.
Onze recensie van dag 3 vind je hier.
Onze recensie van Slipknot vind je hier.
Onze recensie van dag 4 vind je hier.