Arctic Monkeys @ Ziggo Dome: Breek uit jezelf

© CPU – Cédric Depraetere (archief)

Voor de Nederlandse Arctic Monkeys-fans stond 5 mei ongetwijfeld met stip in hun agenda. Vorige week koos Metallica Koningsdag uit om Amsterdam te kapen, Arctic Monkeys doet het op Bevrijdingsdag. De greatest hits-tour van vorige zomer was een lauwe opwarmer voor de langverwachte release van The Car. Ondanks dat de headlineshow op Pukkelpop ‘gewoon cool’ was, weten de Britten beter dan wie dan ook hoe ze hun fanbase moet verschalken. Na Best Kept Secret, Pinkpop en Lowlands te headlinen, speelde Arctic Monkeys voor het eerst in twaalf jaar terug in een relatief intieme setting. Zelfs met zijn stijlwisseling verkocht het de Ziggo Dome tweemaal uit. Dat de spanningen dus hoog opliepen, zorgde voor een nagelbijtende sfeer.

© CPU – Nathan Dobbelaere (archief)

Arctic Monkeys zit lang genoeg in het vak om beloftevolle groepen als ‘special guest’ mee te nemen. Zo mag Fontaines D.C. die rol vervullen tijdens de Noord-Amerikaanse herfsttournee en doet Inhaler hetzelfde voor Europa. In België loopt die band in de voetsporen van U2. Cuts & Bruises kreeg nationale aandacht en tweemaal een Ancienne Belgique uitverkopen, was geen aartsmoeilijke opdracht. De nostalgiefactor zit er wellicht voor iets tussen, maar dat Inhaler beseft hoe het zich moet profileren, is geen toeval. Desalniettemin was de Ziggo Dome een maatje te groot voor het viertal. De groep speelde veel te statisch, waardoor we amper de hits van de reguliere nummers konden onderscheiden. De poppy rocksound klonk echter strak en het eerste stadiongevoel van de avond ontstond toen de flikkerende smartphones de lucht invlogen. Groepen die het publiek gewoon z’n gang laten gaan, hebben sowieso al een streep voor op de rest. Bij “My Honest Face” werd het snel duidelijk dat Arctic Monkeys-fans casual konden genieten van het repertoire van het voorprogramma. De Ieren stonden hier dus op hun plaats. De Ziggo Dome in extase brengen, vergt nog wat souplesse.

© CPU – Cédric Depraetere (archief)

Op het ogenblik dat de gele spots links en rechts neder daalden, raakte de volledige zaal in extase. Mr. Alex Turner bewandelde de bühne en splijtte Mozes-gewijs de mensenmassa in twee. Onze grootste angst dat het vanavond de grote Turner-show zou worden, werd heel even bittere ernst. Goddank werd het theatrale “Sculptures of Anything Goes” gevolgd door “Brianstorm”. Voor we het goed en wel beseften, zagen we terug een vintage rockgroep die zowel een lach als een traan op ons gezicht toverde. De eerste moshpits waren dan ook een automatische reactie op al het aanschuiven en uren wachten op de Monkeys’ eerste passage in de Ziggo Dome, iets dat Turner eveneens schamper opmerkte. De eerste twintig minuten ging de band vol gas tegen de critici die voordien dachten dat Arctic Monkeys een bende intieme crooners was geworden.

Het tegendeel was waar, maar tijdens “Four Out of Five” uit Tranquility Base Hotel + Casino startte de intergalactische reis rond de sterren en daar voorbij. Onze enige houvast was de magnifieke boogverlichting die gedurende de volledige set de teneur van de muziek omzette in een kleurenpatroon. Wanneer de show bombastisch begon te worden, werd ze bijvoorbeeld apocalyptisch rood. Met andere woorden was elke stoot en noot tot in de puntjes uitgewerkt. De vier rockers gaven overigens geen blijk van mentale afwezigheid, verwarring of dronkenschap. Bovendien was The Car minder sterk vertegenwoordigd als we aanvankelijk dachten. Voor een festivalset snappen we dat er teruggrepen wordt naar de AM-periode. De drumintro van “Do I Wanna Know?” doet tien jaar na schrijven nog steeds menig haarvat overeind springen. Toch was “Big Ideas” een meer dan verfijnde versnapering die misschien wat meer erkenning verdiende.

© CPU – Cédric Depraetere (archief)

Los van de seventies-achtige productie zagen we dezelfde muzikale virtuositeit uit die periode. Turner zag regelmatig zijn kans schoon om een akoestische gitaar ter hand te nemen, met zijn heupen te schudden of achter de piano te kruipen. Wanneer gitarist Jamie Cook soleerde, was hij niet meer te houden. Drummer Matt Helders werd ditmaal niet tegengewerkt door zijn frontman, waardoor hij ook volledig zijn drumboekje te buiten ging. Toen de leden op groot scherm werden geprojecteerd, dropen de zweetdruppels van hun gezicht. Enkel bassist Nick O’Malley hield zich wat afzijdig, maar deed wat van hem verwacht werd. Gevolg was dat de show op geen enkel moment inzakte. Hits en hoogtepunten als “Why’d You Only Call Me When You’re High?” waren steeds een overgang naar een harder of zachter nummer. Zodoende werd de reis één langgerecht ruimtefeest waarin uit jezelf breken  nooit een slecht idee bleek te zijn.

Datzelfde feest was compleet toen de levensgrote discobal het hemeldak mocht verlaten. “505” kreeg een ietwat vreemde intro. Eenmaal Turner ‘I’m going back to 505′ zong, viel alles weer in de plooi. Het publiek zong woord voor woord mee en vormde met de smartphones de sterren van de hemel. Het intieme “Body Paint” werd enorm hard afgesloten, waardoor we vijf minuten stomverbaasd blikken stonden uit te wisselen met naaste concertgangers. De bisronde bood verder weinig verrassingen. Performancedichter John Cooper Clarke’s “I Wanna Be Yours” was de zwoele intro van de tweede ronde. “I Bet You Look Good on the Dancefloor” en “R U Mine?” deden achtereenvolgens iedereen flink uit z’n dak gaan. Arctic Monkeys had zo het punt bereikt waarop de meer filmische tracks een leven kunnen leiden naast de bangers. Dat zagen we na afgelopen zomer niet aankomen, maar de vier lads uit Sheffield hebben bewezen dat ze nog steeds deel uitmaken van het handjevol headliners die de gitaren door de toekomst moeten loodsen.

Arctic Monkeys en Inhaler spelen morgen (6 mei) terug in de Ziggo Dome. De laatste zitplaatsen zijn hier te koop. De Britten sluiten op zondag 2 juli Rock Werchter af. Ook Inhaler is die dag van de partij. Dagtickets voor zowel de zondag als de zaterdag zijn reeds uitverkocht. De wachtlijsten zijn geopend, maar wie zeker wil zijn om naast Arctic Monkeys ook Muse, ROSALÍA, Queens of the Stone Age en Oscar and the Wolf te zien, koopt best een combiticket. Voorprogramma Inhaler speelt op 6 oktober ook nog in AFAS Live en 22 oktober in De Roma.

Setlist:

Sculptures of Anything Goes
Brianstorm
Snap Out of It
Crying Lightning
Teddy Picker
The View from the Afternoon
Four Out of Five
Big Ideas
Cornerstone
Do I Wanna Know?
Pretty Visitors
Arabella
Why’d You Only Call Me When You’re High?
Suck It and See
Fluorescent Adolescent
There’d Better Be a Mirrorball
505
Body Paint

I Wanna Be Yours
I Bet You Look Good on the Dancefloor
R U Mine?