Arcade Fire, pfoe… waar te beginnen? Toen Win Butler een kwarteeuw geleden Boston verruilde voor Montréal begon hij zonder het goed en wel te beseffen aan een prachtig sprookje. In plaats van zich te focussen op zijn studies, schreef hij nummers; en in de band die ze uiteindelijk zou inspelen, vond hij ook nog eens zijn echtgenote. En dan moest debuutplaat Funeral nog komen. Het zette de groep meteen internationaal in drukletters op de kaart, want zoals gezegd bleven de sterren maar op de juiste plaatsen opduiken. Arcade Fire werd een grote familie, want niet alleen deelde Butler het podium met zijn vrouw en broer, ook qua live-ervaring had je als publiek steeds het gevoel dat je echt deel uitmaakte van het project. Dat de discografie zich doorheen de jaren uitbouwde tot een verzameling aan zowel hits als klassiekers – want zo mogen we Neon Bible, Reflektor en zéker The Suburbs toch wel noemen -, zorgde ervoor dat de Canadezen zich oververdiend hadden opgewerkt tot een Sportpaleisvullende headliner van de grote festivals.
Tot dan toe alles dus nog perfect snor met Arcade Fire, al stootte het in 2017 toch een groot deel van de fans wat tegen de borst. Everything Now was qua album een fausse queue met meer pijltjes naast dan in de roos, al scoorde het vijftal met de titeltrack wel datgene dat het algemeen nog miste: een commerciële hit. Iédereen mocht deel uitmaken van de familie; iets dat de groep drie jaar geleden definitief wilde onderstrepen met het sterke WE, al werd die plaat uiteindelijk helemaal ondergesneeuwd. De reden? Butler besloot om met een Kalasjnikov de voeten vanonder zijn band te maaien door, hoewel altijd ontkend, een aantal vrouwen seksueel grensoverschrijdend te hebben behandeld. Een groot deel van de fanbase keerde de band de rug toe, met als voorlopige eindstand een eerder halfleeg dan halfvol Sportpaleis ter promotie. Dus dan was er nu de hamvraag: Hoe zit het nu eigenlijk met Arcade Fire? En zit er überhaupt nog wel iemand te wachten op nieuwe muziek?
Het finale antwoord op de vraag lijkt eerder richting een ‘Goh, niet per se?’ te neigen. De aankondiging van zevende langspeler Pink Elephant bleef totaal onder de radar, en we zouden liegen als we zeggen dat de vooruitgestuurde singles potten konden breken; laat staan dat ze een deuk in een pakje boter kregen gemept. Eerlijkheid gebied ons nu echter te zeggen dat de plaat in z’n totaliteit een stuk beter meevalt dan op voorhand gevreesd. Waar “Year of the Snake” vooral wat doelloos om zich heen bleef trappelen en de verwachtte stroomversnelling maar bleef ontwijken, werd “Pink Elephant” er achteraf gezien wel eentje die bleef groeien. Niet dat die heel speciaal klonk, al kabbelde het gitaartje wel aangenaam en gezellig door je gehoorkanalen. Maar als twee van de tien nummers niet meer doen dan gezellig kabbelen, en drie fungeren als korte instrumentale interludes… dan zou je als fan voor minder beginnen zweten.
Die eclectiek even buiten beschouwing gelaten vertoont Pink Elephant gelukkig wel nog wat flarden van het Arcade Fire dat het hart van menig indierockliefhebber toch weer wat harder durft laten slaan. In “Circle of Trust” pikt de band de draad weer op waar ze die bij WE liet liggen. Surfend op een glitchende radiogolf kom je terecht bij een enorm coole groove, veroorzaakt door een elektrische baslijn, ware die het geesteskind van “Age of Anxiety I” en “Age of Anxiety II (Rabbit Hole)”. Het zit er dan toch nog in, zeker als het vijftal die vibe vermengt met psychedelische flower power. “Alien Nation” is het leven door een felroze bloemenbril, inclusief snuifje LSD, waarbij de stem van Régine Chassagne geldt als hypnose-apparaat. Eenmaal helemaal mee in het verhaal gooit Arcade Fire haast ongezien alle remmen los, om te ontaarden in een soort chaos waaruit live perfect “Rebellion (Lies)” of “Neighborhood III (Power Out)” zou kunnen voortvloeien – en ontwaren we daar zelfs wat woestijnrockinvloeden?
Het is meteen ook dat soort nummers dat ervoor zorgt dat je een duidelijke scheidingslijn ziet ontstaan: songs geschreven door Arcade Fire als band, tegenover songs geschreven door Arcade Fire als duo Butler-Chassagne. Duidelijke winnaar is vanzelfsprekend nog altijd de eerste categorie, getuige ook het zeven minuten durende slotstuk aan nostalgie in de vorm van “Stuck in my Head”. Flashbacks aan de begindagen flitsen in zwart-wit door je hersenpan, net doordat er nog eens als vanouds muzikaal aangezweld wordt, om uiteindelijk tot een ontploffing te komen. In de verte hoor je met een beetje fantasie zelfs Butlers broer Will als een gek tekeer gaan op de trom, maar dan worden we terug met onze voeten op de grond gezet en herinneren we ons dat die het zinkende schip op het nippertje verliet. Want, laat ons eerlijk zijn, Arcade Fire is erin geslaagd om zich in recordtempo – en dat misschien wel op het toppunt van zijn populariteit – tot vergane glorie te kronen.
Pink Elephant is voor alle duidelijkheid daarom geen slechte plaat geworden, maar het voelt ook een beetje wrang aan om ze daarom meteen ook ‘goed’ te noemen. Ze verdient eigenlijk twee en drie vierde ster, en uit respect voor het muzikale verleden en status rondden we naar boven af. Een zwaluw maakt de lente niet, en zo redt ook drie en een half goed nummer een plaat niet. Gewoon, cool; dat is deze zevende creatie van Arcade Fire vast en zeker geworden, maar het grote vuur is intussen veranderd in een schattig vlammetje, zoals de albumcover het zo mooi vertaalt. Een vlammetje dat overigens ook een traan of drie laat, wat misschien ook ruimte voor interpretatie laat. Of zou het toeval zijn dat het grote, gezamenlijke gevoel vanop WE hier plots plaats moet ruimen voor een introspectieve zanger die zijn bestaan in vraag stelt? ‘The way it all changed makes me wanna cry’, mijmert Butler op de titeltrack, en, zonder met enige intentie goedkeuring te willen verlenen aan zijn daden, is het misschien wel goed dat hij aan de hand van het maken van muziek tot inzichten lijkt te komen. Maar goed, laten we in deze persoon en artiest vooral gescheiden houden, en vooral onthouden dat Arcade Fire nog niet dood en begraven is.
Facebook / Instagram / Website
Ontdek “Circle of Trust”, ons favoriete nummer van Pink Elephant, in onze Plaatje van de Plaat-playlist op Spotify.
