© CPU – Jan Van Hecke (archief)
Om te beginnen misschien eerst best wat duiding over de figuur Ethel Cain: ze bestaat niet echt. Het personage werd tot leven gewekt door de Amerikaanse Hayden Silas Anhedönia, maar ze projecteert er wel eigen ervaringen op. Dat zorgde tot op heden voor twee vrij conceptuele platen, waarbij de recentste eigenlijk de voorloper was van de eerste. En daar is meteen het punt waartoe we willen komen; Ethel Cain kiest nooit voor de makkelijkste weg. Eerder dit jaar bracht ze met Perverts bijvoorbeeld nog een mixtape uit waarvan een groot deel van de nummers uit experimentele ruis bestond, haar platen klokken dan weer met gemak ruim boven het uur af. Een nummer van een kwartier is daarbij bijgevolg geen uitzondering, dus was het op voorhand best opvallend om te zien dat de zangeres voor deze Willoughby Tucker, I Will Always Love You-tour die plaat zo goed als integraal zou spelen.
De rij fans reikte nog bijna tot op de Brusselse Grote Markt toen in de Ancienne Belgique voorprogramma 9Million aan zijn set begon. Met negen miljoen waren de Canadezen niet, maar met z’n zevenen waren ze toch goed vertegenwoordigd in de vollopende zaal. En zoals gezegd kiest Ethel Cain nooit voor de makkelijkste weg: ze schotelde ons een opener voor die het midden vond tussen indiepunk, postrock en shoegazegrunge. Een echte wall of noise dus, die niet per se toegankelijk was, maar wel enorm cool binnenkwam. Ondersteund door een innemende, en bij momenten zelfs overweldigende, subtiele doch strakke lichtshow nam de band ons mee in zijn donkere wereld, waarvan er vaak geen spaander heel werd gelaten. Zoals het zulke bands betaamt, schuilde er achter de muziek een frontman die zich van niets iets aantrok; shout-outs naar de honderden mosselen en de gigantische blaas van ‘little pissing boy’ braken de sfeer allerminst. Integendeel, het plaatje rond 9Million klopte nog meer dan voorheen. Onverwachts, maar daarom geen minder aangename kennismaking!
Een halfuur lang werd daarna het podium omgebouwd tot de vrij grootse productie, die Ethel Cain moest dragen, overeind stond. Een zestal enorme bemoste takken boven haar hoofd, grassen en andere onkruidachtigen aan haar voeten, aan haar zijdes twee haagjes en als microfoonstatief een Texaanse lantaarnpaal die een kruis moest voorstellen. Qua sfeerschepping kon dat, zeker met die innemende lichtshow van 9Million in het achterhoofd, dus zeker tellen. Alleen… het kwam er ogenschijnlijk maar bij momenten echt uit zoals gehoopt. Dat het nieuwe Willoughby Tucker, I Will Always Love You integraal werd gespeeld, kon daar gisteren misschien wel iets mee te maken hebben.
Om alle onduidelijkheden al maar meteen de wereld uit te helpen: Ethel Cain was gisteren op geen enkel moment slecht, of zelfs minder goed te noemen. Met “Willoughby’s Theme” werd er instrumentaal geopend, en terwijl de vierkoppige begeleidingsband haar tijd nam om het visuele ook voelbaar te maken in de zaal, gebruikte de Amerikaanse de episch aanvoelende intro om schijnbaar in trance te geraken. Van dan af aan wás Anhedönia haar personage en hield ze dat ook meer dan een dik uur vol. In een doordeweekse hoodie dompelde ze de AB onder in een dromerig bad vol liefde met “Jamie” door de ‘I will always love you’ net wat dieper door de zaal te laten galmen. Een zaal die overigens wel klaar was voor een trip richting de wereld van Ethel Cain, maar ook enthousiast hunkerde naar herkenbaarheid.
Singles “Fuck Me Eyes” en “Nettles” werden met andere woorden weinig verrassend op een golf aan enthousiasme en telefoonschermpjes onthaald, maar daarbuiten voelde je toch al dat die definitieve punch om helemaal mee te geraken in het verhaal wat ontbrak. De synths zorgden voor een luchtige toets, de banjo in die laatste zorgde mede voor het gevoel van goudgeel ochtendgloren… maar Ethel Cain bleef vrij statisch (misschien zelfs wat apathisch) achter haar kruisbeeld staan. En dat was op zich wel bijzonder jammer, want muzikaal zat het voor de duidelijkheid allemaal heel goed, maar uiteindelijk kreeg je toch vooral het gevoel dat je ‘gewoon’ naar een concert stond te kijken zonder erbij betrokken te worden. Soit, dan daar maar het beste van maken, want ook dan viel er wel wat te rapen.
In “Dust Bowl” kwam de lichtshow van 9Million er redelijk door, en dat was net op tijd. Midden in de Willoughby Tucker-set kregen we namelijk een Perverts-intermezzo waarin Ethel Cain haar duivels ontbond. Muzikaal werd het ruwer – de metal- en postrockinvloeden kwamen erdoor -, en ook qua experiment ervaarden we iets dat we nog niet vaak op een podium zagen. Voor “Vaccilator” viel de zangeres op haar knieën naast haar kruis, terwijl de psychedelische ruis op elk vlak de bovenhand nam. Op een bepaald moment werden we zelfs gehypnotiseerd door iets wat leek op de hartslag van een foetus, die elke vezel van je lichaam perforeerde. Het personage werd plots een kunstinstallatie, die met een epische lichtshow harten brak en monden deed openvallen. Het missende puzzelstukje werd gevonden in de onverwachte chaos.
https://www.instagram.com/p/DPzagmOiHwX/?igsh=azc0am9qdndtaHI2
Alleen raakte het daar ook terug verloren, want met nog een viertal nummers uit Willougby Tucker werd er uiteindelijk teruggegrepen naar datzelfde principe. Dromerig vooral dit keer, zeker het afsluitende tweeluik “Tempest” / “Waco, Texas” dat maar liefst een twintigtal minuten in beslag nam. Het was ook toen dat pas echt duidelijk werd hoe dicht de muziek van Ethel Cain eigenlijk bij metalbands als Amenra ligt. Expliciet ligt het er nooit op, maar er heerst eenzelfde duistere innemendheid op het podium. Voor laatstgenoemde kwam de zangeres overigens eindelijk echt los vanachter haar kruis en bracht ze de eerste helft in het publiek, wat ook voor een vorm van verademing zorgde. En die lijn werd zowaar doorgetrokken in de bisronde. Anhedönia leek van dan af aan namelijk het personage los te laten en werd weer zichzelf, met zowaar een dynamisch kwartiertje als luchtige afsluiter.
“A House In Nebraska” zorgde als eerste van het triumviraat voor een golf aan euforie en enthousiasme, en je voelde dat dat ook de zangeres wel deugd deed. Haar stem sneed dieper, maar ook het feit dat ze al lachend de uithoeken van het podium opzocht en het publiek liet meezingen, toonde ons wat we het daaraan voorafgaande uur en kwartier eigenlijk hadden gemist. De sfeer bereikte een kookpunt, want ook “Crush” en zeker “American Teenager” zorgden voor hoogtepunten qua beleving. Op die laatste ging de Ancienne Belgique zelfs collectief aan het springen, wat we daarvoor zelfs niet voor mogelijk hadden geacht.
https://www.instagram.com/p/DPzadRFDNZX/?igsh=MTBvNG81b2JqZnZx
We kregen gisteren met andere woorden een Ethel Cain met twee gezichten te zien gisteren: eentje die zich voluit smeet op haar conceptplaat én eentje die was afgekomen om zich te amuseren. En het contrast daartussen was iets te groot en vooral te drastisch om helemaal mee te geraken in het verhaal zoals de zangeres het ongetwijfeld zelf voor ogen had. Cool was het daarentegen altijd, want het respect voor artiesten die hun ideeën zo ver doordrijven op conceptueel vlak is altijd groot. Het kwam gisteren weliswaar allemaal iets te statisch binnen om écht-echt te overtuigen: iets te veel inleving, maar daarom ook iets te weinig beleving. Maar moeilijk ging ook, en cool was het daarom altijd – misschien gewoon niet hetgeen waar de neutrale fan op zat te wachten. Al mag dan ook eens.
Setlist:
Willoughby’s Theme
Janie
Fuck Me Eyes
Nettles
Willoughby’s Interlude
Dust Bowl
Vaccilator
Onanist
A Knock At The Door
Radio Towers
Tempest
Waco, Texas
A House In Nebraska
Crush
American Teenager
