Nabeschouwing Pukkelpop 2023: Muziek is van iedereen!

Het doek is gevallen, the show’s over. Pukkelpop 2023 was een bij momenten bloedhete editie en dat kwam niet enkel door de nadrukkelijk aanwezige zon. Hysterie, mysterie, meezingmomenten en moshpits toonden dan ook aan dat zowel de line-up als de sfeer op het lijf geschreven was van elk type muziekliefhebber dat naar Kiewit was afgezakt. Met een wat nieuw uitziende weide en een mooi aanbod randanimatie viel er bovendien ook wel wat te ontdekken, al was het vooral muzikaal weer een kans om de grote namen van morgen nu al in een veel kleinere setting te zien.

Want daar kwam in eerste instantie toch al wat kritiek op: Pukkelpop zou een gebrek hebben gehad aan écht grote namen. Met Billie Eilish had je natuurlijk een klepper van jewelste, maar een Angèle, Anne-Marie, Macklemore of YUNGBLUD spreken niet per se tot de verbeelding. Dat leek zo althans, want op het podium en misschien zelfs vooral op de weide werd bewezen dat het plekje aan de bovenkant van de affiche echt wel verdiend was. De organisatie durfde het aan om kleinere, doch relevante namen als headliner te programmeren en kreeg achteraf gezien zeker en vast gelijk.

Muzikaal kwalitatief gezien had Pukkelpop namelijk een boerenjaar. Heel veel goeie acts, slechts een handvol tegenvallers. Om te beginnen al een pluim op de hoed van de organisatie voor de diversiteit van de affiche: het merendeel van de headliners bestond – of dat had toch gemoeten – uit vrouwen. De annulatie van Florence + The Machine was iets waar niemand iets aan kon doen, al moet ook gezegd dat er met Balthazar snel en uitstekend werd gehandeld: op anderhalve dag tijd iets meer verwachten dan een van de grootste bands van het land is uiteindelijk ook niet realistisch. Hoe dan ook wisten Maarten Devoldere en Jinte Deprez het verlies te verzachten met een sterke show. En ze waren bijlange niet de enigen, want de weide zindert nog altijd na van de doortochten van onder andere Foals, King Gizzard & The Lizard Wizard, Angèle, Scowl, girl in red, Obongjayar, Osees, Nia Archives, boygenius, Luude, Amyl and the Sniffers, Deki Alem, Crack Cloud, Brihang, High Vis, Steve Lacy, Nothing But Thieves, Giant Rooks, The Subs en Royel Otis. Je merkt dat het op een festival als Pukkelpop bijlange niet enkel de grote, bekende namen zijn die met de eer gaan lopen.

Iets wat overigens ook erg goed werd aangevuld door het publiek: heel wat mensen ontdekten een nieuwe act en smeten zich gewoon volledig, met een topsfeer tot gevolg. Zo was iedereen al vroeg op de dag mee met Prins S. en de Geit, ELMER, Ploegendienst, Gotu Jim, Captain Kaiser of… Tarkastaja. Die laatste zorgde namelijk voor de stunt van het weekend, want na een jaar lang plannen en enige tijd hype creëren in de media, stond zowaar Clouseau plots in een bomvolle Marquee. Met ongeziene sfeertaferelen binnen en buiten de tent en een stormloop vanop de campings tot gevolg.

Het tegenovergestelde gebeurde dan weer bij Lil Tjay in de Dance Hall: zo slecht presteren dat de tent leegloopt, je moet het maar doen. De rapper uit The Bronx was een absoluut dieptepunt, maar ook aan de doortochten van Alice Longyu Gao, Pinkshift en TV Girl denken we liever niet terug. En hoewel pakweg een Anne-Marie, YUNGBLUD, Macklemore, Joost of $hirak op muzikaal vlak niet de meest memorabele sets afleverden, konden zij wel rekenen op een uitzinnig publiek. Het was iets dat wel vaker voorviel in Kiewit, wat er alleen maar meer voor zorgde dat er een écht festivalgevoel in de lucht hing.

Dat brengt ons meteen bij het volgende punt: een fantastische sfeer en beleving. Pukkelpop wordt wel eens verweten dat het volop de kaart van de jeugd trekt, en daar valt toch wel iets voor te zeggen. Op vlak van leeftijd op de affiche klopt dat zeker en vast, want met onder andere Limp Bizkit en Dropkick Murphys en in mindere mate 2ManyDJs en The Killers was het aantal ‘oudere’ artiesten op één hand te tellen. Langs de andere kant betekent dat ook gewoon dat de organisatie mee durft te gaan met zijn tijd en bijgevolg volop voor relevante artiesten gaat. En wie zegt dat een oudere generatie geen fan kan zijn van een jonge artiest? De sfeer bewees alvast dat het kan: muziek is van iedereen!

De E-rena was daarin het meest vooruitstrevende voorbeeld, met onder andere een FIFA-toernooi, een digitaal concert en een live podcastopname als programmatie. Dat zorgde uiteindelijk ook wel voor heel wat nieuwsgierigen, waardoor het steeds gezellig bleef in de tent. Ook aan de reeds bestaande podia werd er dit jaar een beetje gesleuteld en zo werd de Backyard een heel tof openluchtpodium. Daarnaast kreeg ook de Boiler Room opnieuw een frisse look en zorgde het feit dat hij achteraan open was dat het onder het afdak net iets minder druk aanvoelde dan de afgelopen jaren. De keerzijde van de medaille was echter dat de Castello ten grave werd gedragen en de Côté Bizar veranderde in een hybride samenstelling op de boulevard die alle podia met elkaar verbond.

Een boulevard overigens voorzien van verfrissende nevel, daar het eind augustus al eens heel warm durft te worden in België. De organisatie had daar duidelijk op voorhand bij stilgestaan. Wanneer de zon het hardst zou schijnen, kregen de flesjes water een ’twee halen, één betalen’-promotie. Tijdens de heetste concerten startte de security aan de dranghekken met het uitdelen van gratis water of functioneerden ze als menselijke fonteinen door het publiek nat te gooien. Enkele zonnecrème-dispensers stonden ook over het terrein verdeeld, maar daar was het soms wel naar zoeken. Deze maatregelen tezamen konden heel wat onheil vermijden. Dat de EHBO-stand tijdens de bloedhete vrijdag alsnog volstroomde met aan de Main Stage kamperende tienermeisjes in afwachting van hun idool Billie Eilish, kunnen we de organisatie niet verwijten, al hadden wat extra waterkraantjes verdeeld over het terrein ook geen overbodige luxe geweest.

Wie op luxe is ingesteld, verblijft beter niet op een camping, dat spreekt voor zich. Anderzijds is een kattenwasje of een douche in de ochtend alvorens naar de weide te gaan wel een aangename manier om de dag te starten, zeker wanneer je de hele dag ervoor het zweet uit je lichaam hebt liggen persen. Wie van dat ochtendritueel wilde genieten op camping Chill, was best geen fan van bands vroeg op de dag, want aan de lavabo’s konden rijen wel eens lang oplopen en een wachttijd van meer dan een uur aan de douches was ook niet zeldzaam. Voor de rest waren er wel genoeg toiletten voorzien en was het vaak aangenaam vertoeven aan de overkant van de festivalweide.

Opvallend was dat er dit jaar ook werd ingezet op de mentale gezondheid van de festivalgangers aan de hand van een We Care A Lot-stand met vier mobiele teams. Daar kon je terecht met vragen en problemen rond alcohol- en druggebruik, maar evengoed met vragen over gehoorschade en seks. Allemaal mooi, al bleek achteraf dat de stand in de latere uurtjes de deuren sloot en er een aantal Pukkelpoppers zich in de steek gelaten voelden. Begrijpelijk, aangezien een aantal van de onderwerpen die We Care A Lot omvat vooral voorvallen als de avond valt. Dat was overigens niet de enige kritiek die de organisatie te verduren kreeg. Ook de vele urinoirs rond de tenten zorgden voor verdeeldheid. Ja, je kon snel tijdens een concert plassen, maar enkel als je een man was. We begrijpen dat die toiletten moesten voorkomen dat mensen tegen de nadarhekken plasten, maar als een vrouwelijk alternatief enkele honderden meters verderop is, snap je de kritiek wel.

En hoewel Pukkelpop dus volop voor vernieuwing en vooruitgang koos, viel ook op dat ze in Kiewit als enige grote festival deze zomer bleven vasthouden aan de papieren bonnetjes. Ook de plastic bekertjes waren weer van de partij, al zou dat probleem volgend jaar van de baan moeten zijn.

Het zijn achteraf gezien slechts enkele kleine smetjes op een stralend weekend, want ondanks enkele regendruppels op zaterdagmiddag en slechts een handjevol incidenten, kan het festival terugblikken op een haast perfecte editie. Als je de betekenis van een festival zou opzoeken in een woordenboek, dan komt Pukkelpop 2023 erg dicht in de buurt bij de definitie. Generaties smolten vier dagen lang samen, de zonsondergangen in Kiewit waren – met een skyline gekleurd door een reuzenrad en ballonnenslingers – magischer dan op eender welke plaats in België en de sfeer was het hele weekend lang fantastisch.

Trekt Pukkelpop dan echt enkel en alleen maar de kaart van de jeugd? Niet per se, want bij oudere artiesten was de jonge generatie mooi vertegenwoordigd, maar ook omgekeerd was dat het geval. Anders dan op andere festivals is de Main Stage in Kiewit ook niet het allerbelangrijkste. Ontdekken, beleven, je helemaal smijten en simpelweg plezier maken waren de kernwoorden van afgelopen weekend. Het ziet er bij deze dus ook naar uit dat de organisatie de klassieke manier van programmeren – veel grote namen boeken – ietsje meer lijkt los te laten en vooral in de breedte tracht te werken. En dat werkt, want als dit de richting is die het festival wil uitgaan, dan bewees afgelopen weekend dat het de juiste is.

Pukkelpop 2024 gaat volgend jaar door van donderdag 15 t.e.m. zondag 18 augustus.

Alle recensies van Pukkelpop 2023 lees je hier.