Mavis Staples @ Ancienne Belgique (AB Flex): Een overvloed aan applaus, enkele tieners, maar vooral veel soul

© CPU – Jan Van Hecke (2019)

Bijna 74 jaar geleden richtte papa Staples The Staple Singers op. Waar vele artiesten al lang het loodje gelegd zouden hebben, bracht Mavis Staples op haar tweeëntachtigste de nummers van haar gezin nog steeds met overtuiging. Gezien de gemiddelde leeftijd van het publiek plaatste de Ancienne Belgique extra zitplaatsen in de zaal, zodat niet iedereen mee hoefde te swingen. Ook Mavis zelfs zakte soms even tot op haar bankje, maar gelukkig kreeg ze genoeg figuurlijke ondersteuning. Met een iPad als teleprompter en geheugensteuntje voor haar lyrics, een robuuste aanvoer van verse theetjes en onder vakkundige begeleiding van haar muzikanten en achtergrondzangeressen, bleef ze in de spotlight staan. Het publiek ging niet uit z’n dak, maar maakte dat goed door veelvuldige en enthousiaste applauspartijen.

Onze Belgische Roland Van Campenhout stond in het voorprogramma. Anders dan in het OLT Rivierenhof in 2019 speelde hij met twee in plaats van met acht. De bluesspeler beheerste zijn creatieve spel nog steeds: hij oversteeg het label ‘blues’ en bewandelde al eens het experimentele pad. Hoewel het zeker te appreciëren viel, was het duidelijk dat de meeste mensen niet voor hem gekomen waren. Je moest zelfs moeite doen om te weten wie de opwarmer precies was, gezien hij slechts hier en daar vermeld stond, en dan nog gewoon als ‘Roland’. Bovendien kon hij qua energie totaal niet tippen aan de zangeres uit Chicago en bleven beide lokale muzikanten de hele tijd op hun stoel, terwijl Roland nochtans tien jaar jonger is.

De carrière van Mavis Staples kende hoge toppen en diepe dalen. Zoals gezegd begon Staples met haar zussen muziek te maken, meer bepaald zuiderse gospelmuziek. In de jaren zestig kwamen daar dan stilaan folk- en soulelementen bij in de opnames. Tegen het einde van de jaren zestig kwam de groep persoonlijk in contact met Martin Luther King Jr. en diens burgerrechtenbeweging. Tijdens de jaren op het label Stax rezen de zussen tot de top met hun genuanceerde protestliederen vol r&b- en Jamaicaanse ritmes. In de discoperiode ging het echter weer snel bergaf en maakte Mavis enkele onsuccesvolle soloplaten. Na enkele jaren te pauzeren kwam ze ook financieel bijna in de problemen en ging ze samenwerken met Prince. Deze schreef twee heel volwassen albums voor haar en ze gingen ook vaak op tour. Toen Prince zelf de obscuriteit indook, leek het ook voor Staples bijna voorbij te zijn, tot ze in navolging van 11 september ging samenwerken met Joe Tullio. Hierdoor maakte ze een derde comeback met vele duetten: van Bob Dylan tot Norah Jones en van Ry Cooder tot de zanger van Wilco. Zo ontving ze in 2010 eindelijk haar eerste Grammy Award.

Ook in de AB moesten we aan andere beroemdheden denken vooraleer we Staples letterlijk konden erkennen als icoon. De bassist leek op Jeff Goldblum en de drummer op Elvis Costello. Beide zetten ze zich onzelfzuchtig in voor het geheel. De achtergrondzangeressen en gitarist evenzeer, al kregen zij wel even hun momentje. Mavis zei dat ze last had van haar jetlag – ze komt van Primavera in Barcelona – al viel daar niet zo veel van te merken. Al snel bleek dat haar stem ongelooflijk goed klinkt voor een 82-jarige. Je zou zeggen dat ze bijna vijftig is, met een lichte verkoudheid. Ze bracht een mix van solonummers, oude plaatjes uit de tijd van haar zussen, en covers. Het moet daarbij gezegd worden dat ze die covers al jaren brengt en dat die voor stuk in haar incarnatie op Spotify staan. De liederen zelf zijn dan misschien niet meer van wereldniveau, het is vooral het enthousiasme van Staples dat de show steelt. Ze deed bijvoorbeeld spontaan bijna een matrix-move waardoor haar gitarist bijna op haar viel. Dit zorgde uiteraard voor een van de vele hilarische momenten waarbij ze even moest bekomen en ons entertainde met wat zelfreflectie. Voor zover ze het nog kan, maakte Mavis Staples er een feestje van en zocht ze contact op met het publiek. Zo kwam een man met een T-shirt van Prince aan bod, alsook enkele van de jongste fans en enkele verafgelegen personen, die hun boodschap moesten schreeuwen om aan bod te komen.

De begeleidingsband speelde heel strak. Ze zijn hun rol na enkele jaren duidelijk gewoon. De gitarist stal hier of daar de show met een gevoelige gitaarsolo, waarbij Mavis niets anders kon doen dan een schouderklopje geven. De achtergrondzangeressen mochten elk slechts één keer het voortouw nemen. Er zit volgens ons vooral veel potentieel in de jonge zwarte vrouw uit het koor; we hadden graag wat meer samenwerking van haar gehoord. Zo kunnen we opmerken dat de band zichzelf niet overstijgt: het blijft bij begeleiding. Het publiek kwam voor Mavis Staples en genoot het meeste van haar eigen interventies. Tevergeefs smeekten honderden mensen om een bisnummer. We vergeven het haar wegens de leeftijd…

Het is van 2008 geleden dat Mavis Staples nog in de AB stond. Een lokale huismus genaamd Arno zei toen: ‘Ze moe stopn, ze makt eur stemme kapot’. Wij konden concluderen dat haar stem verre van dood is, maar tegelijk vrezen we dat het wel eens snel voorbij kan zijn. Eigenlijk ging ze in 2020 al eens komen, maar dat is verplaatst door je-weet-wel-wat. Mavis vertelde ons dat ze zeker nog een extra keer zou komen, in haar klassieke hoopvolle stemming. Wij raden je aan die positiviteit over te nemen in je dagelijkse leven, en meteen tickets te kopen als Staples nog eens op de planning komt. Alleen al haar oprechte manier van doen kan je tot tranen beroeren!

Setlist:
If You’re Ready (Come Go With Me) (The Staple Singers)
I’m Just Another Soldier
Brothers and Sisters
Handwriting on the Wall (The Staple Singers)
Who Told You That
Can You Get to That (Funkadelic cover)
Respect Yourself (The Staple Singers)
Eyes on the Prize
Slippery People (Talking Heads cover)
You Are Not Alone
For What It’s Worth (Buffalo Springfield cover)
Let’s Do It Again (The Staple Singers)
Touch a Hand
I’ll Take You There (The Staple Singers)