Deels Turks, deels Barbadiaans, deels Iers, maar uiteindelijk vooral Londens: het bloed dat door de aderen van Nilüfer Yanya stroomt is een mooie metafoor voor haar werk. De genrecombinaties waardoor ze zich laat beïnvloeden mogen dan wel niet altijd even voor de hand liggend zijn, toch is de resulterende samensmelting even toegankelijk als distinctief. In onze zoektocht naar nieuw talent zijn we vaak nog het meest onder de indruk van nieuwkomers die uit het niets lijken te zijn verschenen met zo’n volwaardig visitekaartje, en dat is exact wat Nilüfer enkele jaren geleden te beginnen met haar eerste singles—zie pakweg “Keep on Calling” en “Golden Cage”—klaarspeelde.
Wat uiteindelijk volgde was een debuutalbum zo indrukwekkend dat we het niet kunnen laten om er drie jaar later nog steeds een een volledige paragraaf aan te wijden. Miss Universe kreeg van ons vijf zorgvuldig ingekleurde sterren, een score waar we nog steeds meer dan achter staan. Om het met statistieken te zeggen: zelfs de tussenstukjes haalden aan het einde van het jaar comfortabel onze Spotify Wrapped. Aangrijpend gitaarspel, dansbare beats, rake teksten, explosieve refreinen: deze 53 minuten puur goud bevatten het allemaal. Is het nog te vroeg om het T-woord boven te halen? Eerlijk gezegd kan het antwoord ons niet eens schelen, want het staat inmiddels toch al vast dat we “Heavyweight Champion of the Year” tot in de eeuwigheid zullen meeschreeuwen.
Goed, dat was 2019, maar in dat jaar zijn we daarnet niet wakker geworden. Nee, in de huidige realiteit kruipt de bijna doodgebloede cultuursector langzaam weer overeind en dreigt de long peace in sneltempo te kapseizen. Daarnaast staan zowel Nilüfer Yanya als uw recensent voor een vergelijking triviale, maar desalniettemin lastige klus. Respectievelijk: de gevreesde vloek van de tweede plaat ontlopen, en die tweede plaat niet volledig in de schaduw van het meesterwerk dat Miss Universe heet te beoordelen. Tot zover dus de lawine aan vergelijkingen, want na enkele luisterbeurten werd ons duidelijk: PAINLESS verdient het om op zich te worden gezien. Nilüfer blaast ons niet opnieuw van onze sokken, maar warme voeten hebben is in dit onbetrouwbare lenteweer eerlijk gezegd ook best knus.
We zijn in elk geval mee vanaf de eerste seconde met “the dealer”, dat het woord ‘openingssalvo’ eigenhandig lijkt te hebben gedefinieerd. Zonder aarzelen breekt een aanstekelijke drumgroove los, al snel gevolgd door Nilüfers inmiddels herkenbare gitaarspel dat het midden vindt tussen grunge en jazz. Zelfs het meest bedeesde publiek in een gemiddeld gemeentelijk cultureel centrum zou volgens ons niet anders kunnen dan hierop losgaan, laat staan—we kunnen maar hopen—een mensenzee voor het hoofdpodium van een niet nader genoemd belangrijk Vlaams rockfestival.
PAINLESS, zo valt meteen op, is een stuk meer begaan met cohesie. Zowel in stijl als in kwaliteit zijn de nummers enorm aan elkaar gewaagd. Ons favorietenlijstje lijkt iedere luisterbeurt spontaan te veranderen. De heen en weer stuiterende r&b van “L/R”—met bijbehorend voor de hand liggend geluidsspelletje—zette ons onmiddellijk aan het meewiegen, maar daarnet hadden we juist meer zin in het zwoele refrein van “shameless”. De meeste nummers zijn overwegend compact, maar ruimte voor experiment is er zeker nog: we laten ons maar al te graag verzwelgen door de feedbackwolk van het iets langere “trouble”. Meteen daarna volgt met “try” tot ons plezier zelfs een charmant walsje. Lezer, mag ik deze dans?
Twee nummers zijn evenwel langzaam maar zeker nét boven de rest uit gaan steken. Het eerste is “midnight sun”, het onbetwiste hart van de plaat. Nilüfer nam zich voor om dit keer meer over haar emoties te schrijven, en in dit pareltje zien we daar nog het meest bewijzen van. De middernachtzon in de titel staat voor het beetje overblijvende wilskracht dat je toelaat om emotionele onderdrukking van je af te vechten. De muziek, die afwisselt tussen aarzelend en assertief, neemt de rol van perfecte tegenspeler in. Voor andere favoriet “belong with you” hebben we geen dergelijke tekstanalyse voorbereid, want ons argument komt eigenlijk gewoon hierop neer: dit gaat hard. Wat een climax. Repeatknop. Ja. Ja.
Op PAINLESS groeit Nilüfer Yanya uit van grote belofte tot gevestigde waarde. Was haar debuut nog het muzikale equivalent van een geniale doch ongeremde rebelse puber, dan is deze opvolger volwassen en een stuk duidelijker afgelijnd. Ja, de scherpe hoeken speelden een belangrijke rol in het succes van Miss Universe, maar dat maakt onze waardering voor deze meer samenhangende evolutie er beslist niet minder op. Ons lidmaatschap van de Yanya-fanclub is alvast vernieuwd; dat van u toch ook?
Nilüfer Yanya staat op 30 maart in de Botanique, met in het voorprogramma Léa Sen. Tickets zijn in verkoop.
