Het is al een tijdje geleden dat we iets hoorden van Phil Elverum onder de naam The Microphones. Phil heeft blijkbaar zin in een stap terug in de tijd, want zijn nieuwe album Microphones in 2020 is het eerste album van de band sinds Mount Eerie uit 2003. The Microphones brachten dus al even geen muziek uit, maar frontman Phil Elverum heeft over de jaren heen toch zijn stempel kunnen drukken op de indiefolkscene onder de naam Mount Eerie. Mount Eerie bereikte zijn tragisch hoogtepunt een paar jaar terug in 2017 wanneer Elverum A Crow Looked At Me uitbracht, een ode aan Elverums overleden vrouw, muzikante en cartooniste Geneviève Castrée. Mount Eerie bestaat ondertussen nu al veel langer dan The Microphones. Die naam ooit nog zien terugkomen leek voor fans op een bepaald punt dus een verre droom, maar er zijn dit jaar al meer bizarre dingen gebeurd. Als een soort van one-man reünie keert Phil Elverum terug naar waar het allemaal begon, met Microphones in 2020.
Microphones in 2020 is iets anders dan een album. Het is een muzikaal fotoboek dat de foto’s aan elkaar probeert te lijmen in een verhaal van jeugdige onwetendheid en onschuld. Hoofdstukken zijn er niet te vinden en aan nummers moeten we al helemaal niet denken. Wat we wel vinden is een 45 minuten lange waas aan herinneringen, anekdotes en inzichten over Phils tijd op deze wereld. Op zoek naar antwoorden misschien, maar vooral op zoek naar aanvaarding. Soms is het pijnlijkste van al nadenken over de keuzes die geleid hebben tot het punt waar we ons nu bevinden. Of hij spijt heeft van die keuzes, is moeilijk te zeggen. Oordelen zijn altijd makkelijker te maken with the benefit of hindsight.
Het moet duidelijk gemaakt worden dat dit album onafscheidbaar is van de kortfilm die Elverum er aan heeft toegevoegd. Letterlijk honderden foto’s passeren de revue en geven de teksten van Elevrum nog meer emotioneel gewicht. Microphones in 2020 is nog niet te vinden op Spotify, en zal dat waarschijnlijk ook niet zijn. De foto’s vertellen het verhaal evenzeer als de muziek. In de tijd van The Microphones nam Phils muziek zeker existentialistische proporties aan. Grote dreunende soundscapes die zich afvroegen wat de plaats was van menselijkheid in deze toch wel onverstaanbare natuur. Deze lijken nu wat teruggetrokken te zijn en maken plaats voor een meer specifieke en persoonlijke vorm van existentiële angst. Ongelofelijk intiem en eerlijk tonen de foto’s het leven van een doodnormale beginnende muzikant die in Washington State zijn grondslag probeerde te vinden.
Rustig gitaargepluk vult de eerste zeven minuten en vormt een instrumentale intro. Pas dan komt Elverums stem de gitaar vergezellen en beginnen we aan een introspectieve reis. Lang horen we niets anders dan deze twee onderdelen een warm verhaal vertellen tot een beetje verder ook nog eens analoge ruis komt opzetten. Op een album zo verloren in zijn eigen verleden is het logisch dat Microphones in 2020 wil klinken als The Microphones van weleer. De plukkende gitaar van de eerste paar minuten doet dan ook denken aan de intro van It Was Hot, We Stayed in the Water en die ruis doet wat The Glow, Pt. 2-nostalgie oplaaien . Door de ruis heen horen we Phil zijn eigen jeugdige naïviteit blootleggen: ‘When you’re younger every single things vibrates with significance / Gazing at the details in the artwork of a 7 inch’. Ondertussen hebben ook al wat simpele maar slagvaardige drums hun entree gemaakt.
Over de helft heen merken we duidelijk dat die ambient ruis en distorted gitaren heviger worden, en dit lijkt binnen het verhaal wat op een contradictie. Hoe verder we vorderen, hoe moeilijker het lijkt de herinneringen naar boven te halen en hoe meer het geheugen met plezier tegenwerkt. Dit komt allemaal samen rond het half uur waar de volledige instrumentatie, zowel piano, drums, distorted achtergrondgeluid als de oersimpele gitaar, pakkend de foto’s laten voorbij waaien. Microphones in 2020 stijgt maar even graag in een crescendo als het weer van een klif de afgrond induikt. Elverums warme maar toch afwezige stem staat in perfect contrast met de alsmaar chaotisch wordende instrumentatie. De volledige 45 minuten worden nog eens ijzerstek samengevat in de laatste paragraaf van de tekst. Onder leiding van de afdwalende instrumentatie zingt Elverum ‘and if there have to be words, they could just be: “now only” and “there’s no end”’. De deur naar het verleden lijkt dichtgeslagen te worden.
Gaan we terug naar de eerste lijnen van de tekst zien we dat deze acceptatie er nog niet was: ‘The true state of all things / I keep on not dying, the sun keeps on rising / I remember my life as if it’s just some dreams that I don’t trust’. Nostalgie is zo vaak een mes dat snijdt aan twee kanten. Het is aangenaam om te baden in de warme gloed van het verleden, maar men kan even snel verdrinken in het pessimisme van het nu. Elverum lijkt hier geen van beiden te doen. De foto’s die we te zien krijgen, tonen duidelijk een Phil Elverum gelukkiger dan nu, maar hij schijnt er niet naar te grijpen of naar te verlangen. In de slag om aanvaarding is Phil geen enkel moment bitter, maar eerder afstandelijk en afwachtend, onzeker over wat morgen te bieden heeft. We weten wat The Microphones zijn in 2020. De rest wachten we wel af.
Ontdek nog meer muziek op onze Spotify.
