© Matt Grubb
Misschien wordt de aandacht afgeleid om wie ze is, een transgender vrouw. Misschien wordt de aandacht afgeleid doordat haar debuutalbum is geproduceerd door Boygenius. Maar zelfs dan ontkom je niet aan de muzikale conclusie dat jasmine.4.t een bijzonder debuut heeft gemaakt. You Are The Morning is sterk en spannend. En heeft een waarde die verder reikt dan de muziek alleen. Eén dag voor de release hadden we een gesprek op Eurosonic. Een emotioneel gesprek…
Jasmine Cruickshank zit gemoedelijk in de platenzaak Plato in Groningen. Gisteren had ze haar officiële optreden op ESNS, dadelijk gaat ze nog een instore sessie spelen. Jasmine.4.t, zoals ze muzikaal gezien heet, oogt heel gelukkig. En dat is wel eens anders geweest, heel anders… ‘We zijn door hele moeilijke tijden gegaan, maar nu is er weer plezier in ons leven. De trans community is als een nieuwe familie voor ons, een nieuw thuis. We hebben weer een regelmatig leven. En we hebben onze muziek natuurlijk!’ Met haar deels geblondeerde en deels groene haar, rode lippen en smaakvolle make up, ziet ze er echt stralend uit. Een vrouw met een lief, maar rauw randje. ‘Toen ik vanmorgen mijn tanden poetste, dacht ik aan alle negatieve verhalen die ik steeds aan de pers vertel. ‘All the shit that I went through in my transition…’ Dat was zo’n verschrikkelijke tijd, ik haat het gewoon… But now, here I am. It’s not so bad. Vandaar ook de titel van het album: You Are The Morning.’ Een album pas op 17 januari verscheen, maar in de serieuze Britse pers nu al wordt omarmd. ‘De dertien songs heb ik geschreven vanaf mijn transitie in 2021. Maar ik vertel ook over de moeilijke tijd die daaraan vooraf ging. Mijn huwelijk strandde en ik kwam letterlijk op straat te staan. Ik had niemand meer die om mij gaf in mijn stad Bristol. Ik ging naar Manchester, waar ik op een matrasje kon slapen bij queer vrienden. Die noem ik nu ‘mijn familie’. Zij gaven mij de hoop en de energie om met mijn transitie te beginnen. Mijn songs gaan vaak over de die zware tijd. Over de gevechten die je moet leveren met jezelf, maar ook met je omgeving. Ze hebben enerzijds dan ook een treurige lading, maar zijn anderzijds juist heel hoopvol. De titeltrack geeft dit het beste weer: ’the queer hope and a bright future’. Maar ik wil dat mijn album kan ook hoop en energie zal bieden voor andere queer en trans mensen.”
© Matt Grubb
Alle nummers zijn dus geschreven vanaf het begin van haar transitie. Er is echter één uitzondering, een terechte uitzondering: “New Shoes”. ‘Hij stond ook al op mijn debuut-ep Worn Through uit 2019. Al sinds mijn kindertijd wist ik dat ik een meisje was. Dat uitte ik voor het eerst in mijn tienerjaren, maar met weinig succes. Ik kroop weer terug in mijn oude rol en ik kreeg een relatie. Ik trouwde zelfs. “New Shoes” schreef ik toen ik in de scheiding zat. Het gaat over het stichten van een gezin, van een familie. Maar de tekst had toen natuurlijk een heel andere lading dan nu. Nu bedoel ik met ‘familie’: de nieuwe familie, de trans community in Manchester. Daarom heb ik dit nummer opnieuw op de plaat gezet. Het klinkt nu wel anders, meer als een pianoballad. En door de transitie is mijn stem ook veranderd. Maar de lyrics zijn gelijk gebleven: ‘But I’ll grow stronger each day. Soon I’ll know what to say. To make you see the light I have seen’… Er is ook nog een andere oude song: “You Hate Me As A Man”.’ Lachend: ‘Maar die heb ik nooit uitgebracht.’
Wat ze wel uitbracht, zijn de dertien tracks op You Are The Morning. In twaalf dagen opgenomen in de Sound City Studios in Los Angeles. Geproduceerd door niemand minder dan de ’drie van Boygenius’: Phoebe Bridgers, Lucy Dacus en Julien Baker. Daarbij werd jasmine.4.t (4.t betekent ‘for trans’) de eerst UK artiest die mocht tekenen bij Saddest Factory Records, het label van Phoebe Bridgers. ‘Zij hebben alle drie een grote invloed gehad op het album. Ze zijn heel sterk in de harmonieën en de productie. En het is mooi om te zien hoe zij samenwerken, zonder ego’s. Maar ook als individuen zijn ze geweldig: menselijk en tegelijk heel professioneel. Phoebe zit als labelmanager duidelijk aan het stuur. Zij producet vanuit het slaapkamergevoel: eerst de gitaar met de stem. En daar de rest omheen bouwen. Echt heel natuurlijk. Julien is dan weer geweldig in haar gitaarspel. Enkele van haar solo’s staan nu op mijn plaat, zoals op mijn eerste single “Skin To Skin”. Lucy is dan weer heel sterk in editing, zoals op de titeltrack. Die was eerst wel zeven minuten, met heel veel tekst. Zij schrapt, verandert iets, maakt van een gesproken tekst een koortje… gewoon briljant.’ En met een grote glimlach: ‘Ik mag voor Lucy het voorprogramma doen voor haar tour in de Verenigde Staten. Dat wordt de tweede keer. De eerste keer was ver voor mijn transitie. Toen mocht ik haar Europese tour openen. Zo is ook ons contact ontstaan. En we hebben steeds contact gehouden. Het was ook Lucy die mij heeft geïntroduceerd bij Phoebe en Julian. En wie weet, kunnen we in de toekomst weer iets samen gaan doen.”
© Matt Grubb
Maar nu is er eerst haar debuutalbum. Afgesloten met de song “Woman”. ‘Logisch toch? Met het Trans Chorus of Los Angeles dat ik er per se bij wilde hebben.’ Treffend is de tekst: ‘I am, in my soul, a woman’.’ Maar ook andere songs schetsen een beeld van haar turbulente leven, zoals “Highfield”. ’Dat is een park in Manchester. Vlak daarnaast had ik mijn eerste vaste slaapplek, nadat ik dakloos was geweest. Het was nog vroeg in mijn transitie. Ik deed mijn make up, trok een jurkje aan en ging naar het park. Daarvoor moest ik eerst een brede straat oversteken, waar automobilisten en voetgangers op mij schreeuwden en mij zelfs uitscholden. Ik was angstig. Maar in het park aangekomen, kwam ik altijd tot rust, tussen de bomen en de vogels. Die song geeft duidelijk weer waar ik doorheen moest in die tijd.’ Maar het is niet alleen maar kommer en kwel. ‘”Skin To Skin” gaat over mijn eerste trans liefde: ‘Can you show me what friends can be. Show me the places I’ve never been’. Het was de eerste keer dat ik in de liefde werd gezien als een vrouw. Ik voelde me echt geaccepteerd als een mens… “You Are The Morning” is ook positief. Dat gaat over vriendschap binnen de community, over vreugde en de queer hoop. Zoals ik zelf ook kijk naar de toekomst.’
Het album gaat dan ook verder dan alleen de persoon Jasmine. ‘Het kan ook hoop bieden aan de hele queer gemeenschap. Ik ben nu 33 en beschrijf hoe moeilijk het is om transgender te zijn. Er is veel solidariteit onderling, maar daarbuiten gaat het steeds slechter. Het geweld tegen trans mensen neemt nog steeds toe. Afgelopen jaar heb ik drie mensen verloren. Mijn muziek is dan ook een schreeuw om aandacht, waardoor de problematiek hopelijk bespreekbaar wordt… Sorry…’ Ze schiet even vol…. ‘Dit is mijn drive om dit te doen. Om mij zo te presenteren, om mij zo kwetsbaar op te stellen. Dat mijn verhaal kracht geeft aan andere transgender individuen! En met Boygenius krijg ik misschien een voet tussen de deur in de muziekindustrie. Zo werkt het nu eenmaal. Maar dat geeft mij juist de gelegenheid om mijn verhaal te kunnen vertellen.’
We kunnen inderdaad allerlei (virtuele) stickertjes plakken op de hoes van haar debuutalbum: ‘produced by Boygenius’, ‘first UK artist on label Phoebe Bridgers’ en ‘she a trans woman’. Stickers die de verkoop van You Are The Morning waarschijnlijk omhoog zullen stuwen. Maar eenmaal uit de hoes, kaal op de platenspeler gelegd, blijft een heel puur en persoonlijk stuk vinyl over. Waarvan je het koud kunt krijgen, maar waar het warme gevoel uiteindelijk zal overheersen. Je hebt gelijk, jasmine.4.t: ‘Here I am. It’s not so bad’. Here you go, girl…