The Smile begon oorspronkelijk als een project waarin Radiohead-gitarist Jonny Greenwood al z’n riffs uit de lockdowns van 2020 kwijt kon en het is nu wel duidelijk dat de band allerminst een zijprojectje is. Samen met zijn Radiohead-collega Thom Yorke en het ritmisch wonder Tom Skinner scheerde hij met het knap uitgewerkte debuut A Light for Attracting Attention in 2022 immers hoge toppen in de eindejaarslijstjes. Met een ijzersterke tour, inclusief een passage op TW Classic, veroverde het trio vervolgens de harten van critici en alternatieve muziekliefhebbers. Doorheen die tour werd heel wat nieuw materiaal gebracht en dus was het uitkijken naar de volgende langspeler. Die is nu eindelijk beschikbaar.
De verse worp van The Smile heeft ons om meerdere redenen doen glimlachen. Eerst en vooral omdat we sinds de vorige plaat amper twintig maanden moesten wachten op een opvolger en dat is naar de normen van Yorke en Greenwood toch wel een recordtempo. Ook de kwaliteit waarmee het drietal op Wall of Eyes uitpakt toverde meermaals een grijns op ons gezicht. Ondanks de snelheid waarmee de plaat werd ingeblikt voelt ze allerminst aan als een half afgewerkt vluggertje, want de muzikale rijkdom die in de songs verwerkt zit is weer om duimen en vingers bij af te likken.
Het titelnummer werd eind vorig jaar al uitgebracht als single en het krijgt ook de eer om het album te openen. Warm gitaargetokkel en de zachte stem van Yorke zijn genoeg om je van in het begin te betoveren. Ook het indrukwekkende “Bending Hectic” en het wondermooie “Friend of a Friend” kenden we al als vooruitgestuurde singles, maar er is wel meer muzikaal moois te vinden op Wall of Eyes. De plaat klinkt overwegend zacht en funky, met de nadruk op gitaar- en baslijnen, pianomelodieën en her en der knappe symfonische aanvullingen. In elke song zorgt de doordachte percussie van Tom Skinner ervoor dat de aandacht van de luisteraar niet verslapt. Een koud kunstje natuurlijk voor de man die onder andere ook gedrumd heeft bij het ondertussen gestopte alternatieve jazz-ensemble Sons Of Kemet.
De nieuwe van The Smile is weerom een lappendeken van muzikale stijlen en ritmische ideeën, maar het geheel werkt wonderwel. Zo combineert “Under Our Pillows” in de eerste minuten een funky gitaarriff met een jazzy percussie en een prekerige Yorke, terwijl in de tweede helft van het nummer via een nerveuze brug wordt overgestapt naar een finale vol dronegeluiden. In “Teleharmonic” klinken synths en elektronica haast beklemmend, tot een vette baslijn binnenvalt en je ten dans vraagt. Het beklemmende “Read The Room” is gejaagde postpunk pur sang terwijl de liefelijke pianoballade “You Know Me” zalft en troost als tedere afsluiter. Zo is elke song een eigen wereldje dat bijdraagt aan het samenhangend universum van de plaat.
Doorheen de plaat is het meermaals haasje-over tussen muziekstijlen maar het trio Yorke-Greenwood-Skinner brengt dit zo vloeiend en naturel dat het nergens geknutseld aanvoelt. Naar goede gewoonte klinkt de productie eveneens vol en loepzuiver en dat is de verdienste van producer Sam Petts-Davies. Luister even hoe mooi de zachte strijkers van “I Quit” samengaan met de dwarse ritmes en een hypnotiserende piano, of hoe “Bending Hectic” gezegend is met een brug van apocalyptische strijkers en je weet meteen wat we bedoelen.
Ondanks de prominente aanwezigheid van gitaren ontbreken rechttoe-rechtaan rocksongs op Wall of Eyes. Geen “You Will Never Work in Television Again” dus, al zorgt de gitaarexplosie in de finale van “Bending Hectic” wel voor een gezonde dosis gescheur. Radiohead-fans die al ruim dertig jaar zitten te wachten op een rockplaat à la Pablo Honey of The Bends zijn er dus aan voor de moeite. De echte liefhebbers van Yorke en Greenwood houden natuurlijk van hun vernieuwingsdrang en die wordt op de langspeler volop tentoongesteld. Het album is doordacht en gelaagd, maar voelt toch nergens te zwaar aan. Hierdoor blijft de plaat lange tijd fris en toegankelijk. Wij verwachten de acht songs dus nog wel een tijdje op repeat te houden.
Met Wall of Eyes bevestigt The Smile haar status. Het verrassingselement van A Light for Attracting Attention is dan wel wat verdwenen, maar de inventiviteit van de bandleden is nog helemaal aanwezig. Voor heel wat bands is de tweede plaat een moeilijke bevalling maar voor de ervaren rotten van The Smile gaat die vlieger helemaal niet op. Wall of Eyes is een sterke worp geworden, eentje waarvan we bovendien voorspellen dat ze wederom goed zal scoren in de eindejaarslijstjes. Dat is nog even wachten natuurlijk en in afwachting daarvan kijken wij alvast uit naar het (uitverkochte) concert dat de groep op vrijdag 15 maart zal geven in Vorst Nationaal. De dag nadien speelt de band in AFAS Live in Amsterdam.
Instagram / Facebook / Twitter (X)
Ontdek “Friend of a Friend”, ons favoriete nummer van Wall of Eyes, in onze Plaatje van de Plaat-playlist op Spotify.