© Daniel Bergeron
Codeine komt van ver. Van New York, en van 1994. Toen kwam de ’text book’ slowcoreband met haar ijzig trage liedjes voor het laatst met nieuw studiowerk. Na twee platen (Frigid Stars LP & The White Birch) en een ep (Barely Real) trokken frontman Stephen Immerwahr en kompanen de stekker uit de band. In 2012 kwam er tijdelijk een nieuwe energietoevoer in de vorm van een reünie-tournee en re-issues. Tien jaar later, in september 2022, komt Codeine op de proppen met Dessau, een vergeten plaat die al in 1992 werd opgenomen bij Harold Dessau Recording om dan dertig jaar op sterk water gezet te worden. Toen bleef Immerwahr opname na opname ontevreden met de opname en zijn vocals; nu krijgt de plaat de naam van de godverdomse studio waar het aanvankelijk allemaal niet lukte. Gisteren botsten de zware, koele liedjes uit ’92 op een nostalgische, lichtvoetige menigte en verzengende hitte in de Brusselse Orangerie.
Het Londense deathcrash verzorgde een inleiding, recht in het slowcorestraatje van de hoofdact. Het viertal haalt duidelijk z’n mosterd bij Slint en Mogwai, maar geeft er met een beetje metal – lees: geschreeuw – en postrockgeluid dan wel weer een eigen draai aan. Sommige liedjes zijn traag en zacht als “Take Me Somewhere Nice”, waar andere songs recht uit een brullende schrijnwerkerij lijken te komen. Soms voelt het geheel een beetje teveel als een stijloefening binnen het genre – van hetzelfde hout een deur – hoewel ze bijwijlen zo’n ongekunstelde authenticiteit aan de dag leggen dat alle vergelijkingen vervagen. Tiernan Banks en zijn gevolg waren letterlijk en figuurlijk een prima opwarmer – na veertig minuten in dertig graden kon het publiek even gaan uitzweten en bijtanken op de terrassen van de plantentuin.
“D”, een van Codeine’s zachtste, minst tegendraadse en meest beluisterde liedjes, opende de show. ‘D for effort, D for intent’ zingt bassist-zanger Immerwahr, om maar meteen de toon te zetten. Het was dit lied dat in 1990 de eerste plaat opende van de eerste band die hemeltergend trage ritmes cool zou maken, als voorloper van bands als Bedhead en Low. De donderende drums van Chris Brokaw worden hier nog relatief in het gareel gehouden; John Engle mag zijn gitaar wel al uitlaten. “Cigarette” en het mooie “Barely Real” volgen: ‘I feel like spring, I feel like nothing.’ De teksten zweven tussen intense mantra’s en schijnbaar onbenullig gemompel, en zorgen ervoor dat de hele show een soort roes is. Hoewel de liedjes niet in elkaar overlopen en elk afzonderlijk herkenbaar zijn, worden ze vaak gebouwd op gelijkaardige patronen en riffs die in elkaar lijken te haken.
“Tom”, “Jr” en “Sea” komen van het nieuwe, slash oude Dessau. Andere versies van deze nummers verschenen ook al op eerdere platen. Hoewel de verschillen moeilijk vastpinbaar zijn, lijken de Dessau-versies vanavond ruwer, minder gepolijst. Bij “Atmosphere”, een cover van Joy Division, gaan er meer hoofden en telefoons de lucht in dan bij de meeste andere liedjes; het publiek is schijnbaar content met een ietsjes meer uptempo liedje dat ze warempel kunnen meezingen ook. We zijn opgevoed door popmuziek en kunnen dat zelfs op een Codeine-concert niet verstoppen.
De simpele spoken word teksten en kalme, dreunende ritmes komen binnen in een tijdperk van alles snel-snel en iedereen haast-haast, en lijkt een collectief rustmoment te zijn voor haar toehoorders. De gecultiveerde flegmatiek van Codeine is prachtig, maar biedt zo ook veel inkijk voor het publiek: waar snelheid enige nonchalance kan verstoppen, ligt bij traagheid alles kwetsbaar open en bloot. Af en toe valt de band zo toch te beurt aan wat gerommel en missen we helderheid. In interviews vertelde Immerwahr dat hij z’n basgitaar tussen de tournees van 2012 en 2022 stof liet vergaren onder z’n bed – af en toe merkten we dat.
De set werd afgesloten met het bijna ironisch dramatische “Pea”, ook de afsluiter van debuutplaat Frigid Stars. In de bis volgt nog “Promise of Love”, een cover van MX-80. De instrumenten doen de grond daveren; het lijkt alsof er voor het eindsalvo nòg meer kracht achter drum en snaarwerk zat. Als laatste kondigde Immerwahr nog het prachtige “Broken-Hearted Wine” aan: ’this’ll be it – here’s a sweet song to send you home feeling good.’ En zo geschiedde.
Na dertig jaar met quasi dezelfde nummers op de proppen komen – ’t is goed dat ze het zelf al hebben over die ‘D for effort’ – doet vernieuwing of heruitvinding ver weg lijken. Het is dat ze weten dat ze een goed recept te pakken hadden èn hebben. Codeine kwam van ver en overspoelde ons met verleden: dikke bassen en mooie woorden uit 1992 vonden hun weg naar fans van toen en jonge nektapijten van nu. De wijze woorden en authentieke emotie van Dessau zijn dertig jaar oud, maar kennen klaarblijkelijk geen houdbaarheidsdatum. Meer nog, ze lijken extra te resoneren bij een resem gen Z’ers, nog niet geboren toen in 1992, maar gisteren wel op de eerste rij. Het mag van ons soms iets minder van ‘more of the same’ zijn, maar wat verwacht je dan, wanneer net dat het opzet van een hele tournee is. Wij hopen dat de bas van Stephen Immerwahr niet terug het bed onder gaat – leve Codeine, leve de traagheid.
Facebook / Instagram / Website
Deathcrash: Facebook / Instagram / Website
Setlist:
D
Cigarette
Barely Real
Loss Leader
Washed Up
Tom
Jr
Sea
Pick Up Song
Atmosphere
Pea
Cave-In
Promise of Love (MX-80 cover)
Broken Hearted Wine
