Hoe vaak moet je jezelf bewijzen om toch maar door te breken bij het grote publiek? Al van bij hun debuut DEAD uit 2014 (of zelfs hun eerste twee ep’tjes Tape One en Tape Two uit 2011 en 2013) stapelde het trio Schotten de superlatieven en adelbrieven op. Alloysious Massaquoi, Kayus Bankole en ‘G’ Hastings mochten zelfs meteen plaats op hun schouw maken voor de prestigieuze Mercury Prize. Opvolger White Men Are Black Men Too waadde ietsje dieper in de maatschappelijke thema’s, maar bleef trouw aan die rauwe energetische hiphop sound. Ondertussen maakten ze het podium van de Botanique, Ancienne Belgique en Dour onveilig met hun zweterige en haast manische performances. Kijk maar naar hun eerste passage bij Jools Holland of KEXP sessies en probeer, tevergeefs, om stil te blijven zitten.
Op het eerste zicht lijkt de oogst vijf jaar na hun laatste uitstekende worp Cocoa Sugar karig. Met tien nummers die samen net de kaap van het half uur ronden, is het niet alleen hun kortste album, maar meteen ook het meest compacte. We zouden de jonge vaders kunnen betichten van gemakzucht of muzikale moeheid, maar niets is minder waar. Heavy Heavy is gewoon opnieuw een energiebom en een krachttoer die het branie van de Schotten nog maar eens met een dikke lijn onderstreept. Twintig jaar ver in hun carrière is er nog geen spoor van een dad bod en staan ze nog altijd even scherp.
Wie bekend is met het werk van Young Fathers weet ondertussen wel waaraan men zich kan verwachten. Heavy Heavy is opnieuw een potpourri van stijlen die overloopt van knotsgekke ideeën en geluiden, een witches brew die al van bij de eerste slok naar meer smaakt. Eerste singles “Geronimo” en “I Saw” deden ons al heel lang watertanden en gelukkig zijn de overige nummers net zo heerlijk. De Schotten serveren ons een uitgekiende tiengangenmenu met “Rice” als perfecte amuse-bouche. Alsof ze het vuur aan de lont steken en goedkeurend toekijken hoe het vat even later ontploft.
“I Saw” moet zowat het meest opzwepende lied zijn van de hele plaat. Kayus Bankole gooit met zijn venijnige stem zoveel beelden en gedachtes op ons bord dat we na een tijdje niet anders willen dan het op een loopje te zetten: ‘Brush your teeth / Wash your face / Run away’. Een psychologische klap op je kop noemen ze het zelf en het is duidelijk dat die nog lang nazindert. Ook de pulserende beats van “Drum” en “Sink Or Swim” koppelen dat frenetieke tempo aan hun onweerstaanbare energie en botsen heerlijk tegen alle muren aan. ‘Hear the beat of the drum and go numb, have fun,’ raden de jongens aan. Geef je gewoon over aan de muziek en stribbel niet te veel tegen.
Naar een rode draad zoeken vergt, naar goede gewoonte, weer heel wat puzzelwerk. “Shoot Me Down” ijvert net voor het omgekeerde, “I Saw” spuit zijn gal richting de Britse kroon en immigrantenhaat en op “Be Your Lady” lijken de vaders in een identiteitscrisis verwikkeld te zitten. Misschien is de beste kapstok nog “Geronimo”, niet toevallig ook het nummer dat als eerste uit hun koker rolde na een heel lange rustperiode. Terwijl de wereld aan snel tempo verandert, proberen ze houvast te vinden in hun muziek. ‘Trying to make music and all of the other stuff that comes along with it. Trying to forget all the bad bits, just trying to get somewhere’, zo leggen ze het zelf uit.
Na vier albums lijken Young Fathers eindelijk hun plekje gevonden te hebben in de ruimte tussen genres. Noem hen geen hiphop of r&b, geen indie of alternative, maar een amalgaam van talloze stijlen en inspiratiebronnen. Die contrasten zitten zo in hun bloed, alsof ze als kind in een heksenketel vol muziekgenres zijn gevallen. Zo zetten ze ons opnieuw op het verkeerde been in “Shoot Me Down” en “Ululation”. Die eerste speelt een spelletje jojo met opgeknipte stemsamples die ons eerst dichter roepen en dan weer afstoten. Die tweede doet met zijn indianenroep dan weer op een manier denken aan de “Indianendans“. Alloysious en de zijnen haalden de mosterd wellicht bij hun Nigeriaanse en Liberiaanse roots en zullen dus nog nooit van de M-Kids gehoord hebben, al weet je het met hen nooit helemaal zeker.
Soms klinkt het alsof Young Fathers hun jonge vaderschap ontgroeid zijn en worstelen met de verantwoordelijkheden van het spreekwoordelijke vaderschap. Niet dat het album plots volgestouwd is met dad jokes, maar het aantal tegeltjeswijsheden is deze keer wel aanzienlijk toegenomen. ‘You either sink or swim or do nothing,’ horen we op “Sink Or Swim”. ‘Get your elbows off the table’, berispt Alloysious Massaquoi ons op “Geronimo”. Ook “Holy Moly” is nog zo’n opzwepende dans die vol goede raad zit: ‘Better grab your chance / With both hands if you want to / Before we’re damned.’
Op papier leest Heavy Heavy als een loodzware plaat en toch klinkt het vaak vederlicht. Het is een volwassenwording vol angsten, twijfels en frustraties, maar het trio draagt die trots als medailles om hun nek. In de kerk van Young Fathers wordt niet getreurd of gejammerd, maar uitzinnig gedanst en meegezongen. Bij de pakken blijven zitten staat niet in het woordenboek van de Schotten. Wat er ook op hun weg komt, samen zullen ze zich er wel doorslaan, zo lijkt de moraal van het verhaal op deze plaat. ‘You let the demons out and deal with it,’ omschrijft Kayus Bankole de plaat. ‘Make sense of it after.’
In de cynische thriller The Menu legt het personage van chef kok Ralph Fiennes ons uit dat hij zijn porties zo op elkaar heeft afgestemd dat het onmogelijk is om zijn diner te verlaten met een te volle maag. Elke hap ingecalculeerd, geen enkele calorie wordt verspild. Zo voelt een album van Young Fathers ook aan. Telkens een bom van smaken, geuren en kleuren, maar nooit zo overweldigend dat we het volgende hapje even overslaan. Wanneer we nood hebben aan wat rust, gooien ze “Tell Somebody” op ons bord of sluiten ze af met het soulvolle “Be Your Lady”. Maar ook daar gooien ze halverwege het roer om en ontspoort het nummer door hoekige, industriële beats volledig.
Heavy Heavy is een koortsdroom die op amper een half uur tijd ons verweesd en met zoveel meer vragen dan antwoorden achterlaat. De enige oplossing is gewoon nog eens van voor af aan te beginnen, en daarna nog eens en nog eens. Als een rivier die zich een weg doorheen de massiefste rotsen erodeert, zo graven de nummers van Young Fathers zich ook een weg naar ons geheugen. Niet in één keer, maar tientallen, honderden keren. Daar leent Heavy Heavy zich ook uitstekend naar. Tien nummers, dertig minuten. Was de repeatknop nog niet uitgevonden, dan hadden Young Fathers er wellicht nu een patent op.
Op 22 februari staan Young Fathers op het podium van Trix in Antwerpen.
Facebook / Instagram / Bandcamp / Website
Ontdek “Holy Moly”, ons favoriete nummer van Heavy Heavy, in onze Plaatje van de Plaat-playlist op Spotify.