Interview Nilüfer Yanya: 'Wat betekent een goed album überhaupt?'

Voor haar debuutplaat Miss Universe haalden we in 2019 de zeldzame vijf sterren uit de kast, maar we waren lang niet de enige die Nilüfer Yanya op handen droegen. Internationaal belandde de plaat in talloze eindejaarslijstjes en live kwamen de liedjes misschien wel nog beter tot hun recht. Een paar weken geleden verscheen de opvolger, PAINLESS, en ook die plaat moet op geen enkele manier onderdoen voor het ijzersterke debuutalbum. Een uiterst coherente langspeler toont dat de artieste volwassen geworden is en vooral zichzelf beter heeft leren kennen de afgelopen jaren. Vorige week sloot Nilüfer Yanya haar Europese tour af in de Brusselse Botanique en aan de vooravond van die show spraken wij de Britse over de voorbije periode, PAINLESS en culturele invloeden.

Het is niet de eerste keer dat je in deze concertzaal staat, herinner je je nog iets van de vorige keer?

Ja absoluut, in 2019 stonden we hier met Miss Universe op Les Nuits Botanique. Het voelt heel fijn om hier terug te zijn, al is er ook veel veranderd ondertussen. We spelen nu bijvoorbeeld in Orangerie en als ik het goed begrepen heb is dat de grootste zaal.

De Europese tour zit erop na vanavond, hoe is het geweest?

Heel goed eigenlijk, niet te vermoeiend en dat is ook wel fijn na zo lang niks te doen. Het is allemaal ook nog relatief klein en behapbaar, want binnenkort vertrekken we naar de Verenigde Staten. Die tour duurt een stuk langer en bovendien zijn de afstanden ook nog eens groter, maar ook daar heb ik wel heel erg veel zin in.

We komen stilaan uit een pandemie van twee jaar, merk je de invloed daarvan als je tourt?

Ja absoluut! Elk land heeft weer eigen maatregelen en dat is best vermoeiend. De grote moeilijkheid zit hem voor ons vooral in het niet oplopen van corona tijdens de tour. Dat is een behoorlijke uitdaging, maar daarnaast heeft de Brexit het voor ons ook absoluut niet makkelijk gemaakt om in Europa te touren. Misschien is dat wel een nog groter struikelblok.

Hoe heb je de voorbije periode beleefd?

Heel dubbel, want Miss Universe was ongeveer een jaar uit toen de wereld op slot ging. Ik heb het gevoel dat ik het eerste jaar niet echt veel heb gedaan, ik voelde me een beetje nutteloos toen. Vorig jaar ben ik dan beginnen werken aan de opvolger, PAINLESS, waardoor ik wel wat om handen had. Ik denk dat ik absoluut niet alleen ben in dat gevoel, je verwacht ook niet dat twee jaar zo snel voorbij gaan.

Sociale media en vooral TikTok hebben nog aan populariteit gewonnen en bleken ook voor artiesten een boeiend platform. Heeft dat een impact gehad op hoe jij naar muziek kijkt?

Niet in de zin dat het een impact heeft op hoe ik muziek maak, ik probeer sociale media geen rol te laten spelen in mijn creatief proces. Dat maakt alles alleen maar onnodig gecompliceerd denk ik. Waar ik wel een duidelijke invloed merk, is bij het promoten van muziek. Op vlak van marketing is sociale media een heel sterke tool, dus daar moet je als artiest wel op inzetten, zeker als je nieuw materiaal uitbrengt.

Nu we het over nieuw materiaal hebben, PAINLESS is inmiddels een paar weken uit. Hoe voelt dat?

Dat voelt fantastisch, zeker omdat we ook met het album kunnen touren. Dat maakt alles een stuk echter, meer tastbaar, want anders is het uiteindelijk ook maar iets wat op internet staat. Het voelt fantastisch om de nummers live te kunnen spelen, mensen te ontmoeten, over muziek te praten. Daar doe je het uiteindelijk ook wel voor.

Een tweede album maken schijnt een behoorlijk ingewikkelde opdracht te zijn. Heb jij iets van die druk gemerkt?

Uiteraard, vooral omdat dat het ding is waarover iedereen plots praat. Ik weet ook niet of dat echt zo is, maar die sfeer wordt wel gecreëerd. Sommige dingen zijn een stuk makkelijker omdat je weet hoe je je eerste plaat aangepakt hebt en je weet misschien ook al wat je anders wilt doen of wat je in het proces wilt veranderen. Ik zie het nut er niet van in om iets tweemaal op dezelfde manier te doen, of zelfs om dingen ooit hetzelfde aan te pakken. Mensen willen niet hetzelfde album horen, maar net iets nieuws en tegelijkertijd kan je niet te veel nadenken over wat anderen verwachten. Uiteindelijk is een album maken ook iets heel persoonlijks en daarom is elk album heel moeilijk, terwijl dat helemaal niet zo hoeft te zijn. Daarnaast is het hele succesaspect bijzonder relatief, want je kan dat op zo veel manieren bekijken. Op artistiek vlak, op commercieel vlak… Zelfs als een album niet meteen even goed onthaald wordt als het vorige, kan je nog steeds vinden dat het een beter album is en daar tevreden mee zijn. Wat betekent een goed album überhaupt?

PAINLESS voelt een stuk coherenter als geheel, was dat een bewuste keuze?

Gedeeltelijk wel, ik wilde wel dat het album meer zou klinken als iets wat je echt van begin tot einde luistert. Niet dat je dat echt kan plannen natuurlijk, maar ik ben wel heel tevreden dat het zo uitgedraaid is en ook zo onthaald wordt.

Wat was het grootste verschil tussen het maken van Miss Universe en PAINLESS?

Het proces was helemaal anders. Miss Universe ontstond op basis van heel wat muziek die ik al geschreven had in de voorgaande jaren. Daarnaast heb ik voor die plaat ook met veel verschillende producers gewerkt. Dat is ingewikkeld, maar op dat moment voelde dat goed omdat het mij meer vrijheid gaf en ik wilde nog niet met een vast persoon werken. Op PAINLESS daarentegen heb ik met een drietal producers gewerkt en zijn de liedjes ook het resultaat van heel wat co-writes met de producers. Ik heb voor zeven of acht songs met Will Archer gewerkt, wat ook wel een van de redenen is waarom het geheel zo klinkt en het een bondiger album is, dat was ook wel nodig denk ik. Daarnaast was het ook de zoveelste lockdown, waardoor ik wel meer gefocust was op muziek.

Is dat iets wat je voorkeur geniet, schrijfsessies met producers zodat je ook meteen dingen kan opnemen?

Niet per se denk ik, ik ben het echt gewend om zelf mijn liedjes te schrijven en daarmee naar de studio te trekken, maar dat is ook deels omdat ik zelf geen producer ben. Als ik dat zou zijn, dan zou ik waarschijnlijk meer simultaan werken en dingen tussendoor opnemen en daarop verder werken. Ik denk dat het wel heel interessant is om dingen op die manier te ontwikkelen.

Je stem klinkt een stuk zachter op de nieuwe plaat, een bewuste keuze?

Toch wel, dat past bij de kwaliteit van de muziek en een zekere zachtheid die gecreëerd is doormiddel van gelaagdheid. Ik heb mijn stem de afgelopen jaren ook veel beter leren kennen, wat natuurlijk ook meespeelt in de keuze. Het is een praktische, maar bovenal artistieke beslissing geweest. Live is dat echter een stuk moeilijker, want dan wil je wat meer kracht zetten en krijg je energie van het publiek. Gelukkig probeer ik het album niet te repliceren, maar breng ik liveversies van de liedjes. Dat geeft wat marge.

Op “L/R” horen we een saz, een Turks instrument en dus een knipoog naar je roots. Was dat belangrijk voor jou?

Het is niet zozeer dat het belangrijk was voor mij om dat in een nummer te verwerken, maar het klopte. Eerlijk gezegd heb ik daar niet al te veel over nagedacht. Vroeger had ik dat niet gedaan, dan vond ik dat niet cool genoeg en vond ik dat dat totaal niet bij mijn muziek paste. Ik denk dat ik nu meer een connectie voel met dat deel van mezelf, al is het vooral ook symbolisch. Het is voor mij ook een manier om de punten te verbinden tussen mezelf en mijn cultuur, want dat waren vroeger twee totaal verschillende dingen voor mij. Mijn muzikale identiteit, dat ben ik écht, terwijl mijn culturele identiteit eerder is wat je leert. Dat proces is ook wel een deel van volwassen worden.

Waar heb je vroeger naar geluisterd om tot de sound te komen die we vandaag identificeren met Nilüfer Yanya?

Toen ik echt jong was luisterde ik naar dingen als blink-182, skaterrock, dat soort dingen. In 2009, denk ik, was The Strokes plots heel populair, dus daar heb ik veel naar geluisterd toen. Even later raakte ik meer geïnteresseerd in alternatieve rockmuziek zoals Pixies. Zij hadden echt een eigen kijk op wat popmuziek moest zijn en ik identificeerde me wel met de manier waarop zij liedjes schreven. Daar was ik op dat moment ook al wel mee bezig en ik vond wat zij deden echt heel cool. Later begon ik te luisteren naar artiesten als Nina Simone, songwriters die ook muzikaal prachtige dingen maken. Ik heb ook veel echte popmuziek geluisterd, maar dat heeft me nooit echt geïnspireerd om de muziek te maken die ik nu maak. Intussen luister ik naar heel veel uiteenlopende dingen, Big Thief is de voorbije jaren echt uitgegroeid tot een van mijn favoriete bands. Zij brengen ook heel veel nieuw materiaal uit, wat heel inspirerend werkt. SAULT vind ik ook heel tof, en de soloplaat van Cleo Sol (zangeres SAULT): Mother. Momenteel luister ik heel vaak naar de single van Kae Tempest, “More Pressure”.

Ten slotte, welk beeld wekt PAINLESS voor jou op?

Voor mij is PAINLESS vrij grijs. Alsof je niks meer voelt, verdoofd bijna. Het artwork moest dat gevoel ook vertalen, het gevoel alsof je verloren bent in een stad, maar toch deel uitmaakt van een groter geheel.

Dat is heel goed gelukt! We wensen je nog heel veel succes op tour door Amerika!

Facebook / Instagram / Website