De begeesterende rust van de Amerikaanse Liz Harris mag al enkele jaren onze oren strelen. Allerlei projecten en samenwerkingen komen met de regelmaat van de klok bovendrijven. Zo hoorden we dit jaar Harris opgewekter dan ooit op haar duet met Xiu Xiu. Onder haar pseudoniem Grouper (Engels voor tandbaarzen) begon ze in 2005 vanuit haar slaapkamer. Ook al bleef minimalistische ingetogenheid centraal in de muziek van Harris, toch manifesteerde dit zich in een diverse waaier aan klanken. Way Their Crept (2005) was nog drone-achtige noise, op kritisch succesalbum Dragging a Dead Deer Up a Hill (2008) veranderde haar geluid in eenzaam getokkel, met A I A: Alien Observer (2011) schoot ze de ruimte in met vocale space-ambient en voor haar meest recente, Grid of Points (2018), ging ze over naar pianoballades. De typische Groupersfeer ging echter nooit verloren.
Shade grijpt terug op dat getokkel van zo’n dertien jaar geleden. Het is dan ook een verzameling van nummers die doorheen Groupers over vijftien jaar uitgesponnen discografie zijn verzameld. Voor Harris zelf gaat dit project over rust en de Pacifische Noordwestkust. Shade roept beelden op van vermoeid op het strand zitten met de dobberende zee in de verte. Het weer is een beetje kil, maar niet kil genoeg om je weg te sturen. De gure wind spuwt meeuwen. Deze herinnering, die niet noodzakelijk echt gebeurd is (maar maakt dat uit?), is wat Grouper probeert op te roepen. Hoe zijn plaatsen gelinkt met al dan niet waargebeurde herinneringen en welke gevoelens roept dit op?
Als gevolg hiervan is het moeilijk om Shade overtuigend uit te leggen door middel van het beschrijven van de klank. Laten we alsnog een poging doen. Grouper is het raakpunt tussen folk en ambient. Op deze verzameling nummers speelt ze minimalistisch gitaargetokkel waarbij het gekraak en geruis een minstens even prominente rol innemen als de gespeelde melodieën. Dat getokkel gaat niet noodzakelijk ergens heen, maar zwemt alsmaar verder. Met enkel deze omschrijving kunnen we nog niet helemaal vatten wat haar muziek zo bijzonder maakt.
De richtingloosheid van Shade zorgt voor een tedere laag aan eindeloze zachtheid. Het is de warme gloed rondom bittere koelte. De in zeeën zwemmende vocalen klinken niet het meest verstaanbaar, maar verhalen wel in emotie. Er is een constante ademruimte die zowel een gevoel van intimiteit als van existentiële vrees opwekt. Het lijkt alsof je naast Harris ligt (je hoort haar wisselen tussen akkoorden op “Pale interior”) en met haar de intensiteit van de wereld ervaart. Het maakt echter niet veel uit, net omdat je bij haar bent. Zowel tristesse als troost schipperen doorheen dit album.
Hier komt het idee van de standherinnering terug. Shade is een langzaam kruipend gevoel van melancholische nostalgie naar een onduidbaar moment. Een terugkerend motief zijn referenties naar haar, zoals op het nummer “The way her hair falls”. ‘I’ve been thinking about the way / The light gets lost in your hair’, klinkt het in “Ode to the blue”, het muzikale equivalent van zo’n ochtendlijke lichtstralen die reflecteren op net gekamd haar. “Promise” verhaalt dan weer over hoe het prachtige haar niet de kern van Harris’ liefde is, maar de belofte om voor elkaar te zorgen wel. Deze referenties creëren een zelfde soort nostalgisch verlangen als de zee.
Ook al verdrinken “Followed the ocean” en “Disordered minds” in ruis, toch staat de gitaar centraal op Shade. Het gaat echter niet om wat je exact hoort, maar om het gevoel dat deze dobberende klanken opwekken. Grouper brengt daarmee muziek die zowel in de vroege ochtend als in de late avond raakt. De rust gaat gepaard met een gevoel van de wereld alleen, maar toch samen ervaren. Deze connecties tussen ervaring en herinnering, tussen maritieme chaos en oceanische rust, tussen liefde en troost maken van Shade een bijzondere luisterervaring en een sterke toevoeging aan Groupers alreeds sterke discografie.
Bandcamp / Instagram / Website
Ontdek nog meer nieuwe muziek op onze Spotify.
