©Robert Lewis
Wie wat thuis is in de wereld van instrumentale hiphop heeft ongetwijfeld al gehoord van Marcus D, een Amerikaanse beatmaker die naam maakte met nummers die barsten van de Aziatische invloeden. De link met het Verre Oosten is bij Marcus niet ver te zoeken: hij woont al enkele jaren in Japan en is een groot bewonderaar van Nujabes, de mythische Japanse beatmaker die in 2010 overleed tijdens een auto-ongeluk en als een grondlegger van het genre wordt beschouwd. Wij wisten een directe lijn naar Tokio te bemachtigen om de man aan de tand te voelen!
Je ben afkomstig van Seattle maar woont ondertussen al enkele jaren in Japan, een land dat voor veel mensen sterk tot de verbeelding spreekt. Vanwaar je verhuis?
Mijn hele leven ben ik eigenlijk op zoek geweest naar manieren om naar Japan te kunnen gaan. Ik ging er voor het eerst naartoe in 2010 en niet veel later verbleef ik er al voor een langere periode. Dat was toen voor een uitwisselingsprogramma van de universiteit van Seattle. Omwille van de crisis in 2008 was het enorm moeilijk om een job te vinden in de VS, dus was het onder mijn leeftijdsgenoten gangbaar om manieren te zoeken om de stap naar de arbeidsmarkt uit te stellen. Dat was voor mij niet anders en een uitwisseling naar Japan was het perfecte excuus. Ik ben in die periode verliefd geworden op dit land en ben dat eigenlijk nog steeds. In 2016 ben ik definitief verhuisd.
De Japanse cultuur en Japanners in het algemeen worden weleens omschreven als weinig toegankelijk. Hoe lukt het om je te integreren in de maatschappij?
Het klopt dat het niet evident is om je hier te integreren. Het is niet dat de mensen hier xenofoob zijn, maar ze leven wel degelijk erg op zichzelf. Je moet weten dat Japan een erg oud land is vergeleken met de VS, en daarbovenop is het ook een eiland. De fundamenten van hun cultuur zitten in het feit dat ze heel lang afgesloten geweest zijn van de Westerse wereld, tot Commodore Perry een einde maakte aan de Sakoku (isolatie)-periode. De wetten hier maken het voor buitenlanders nog steeds ontzettend moeilijk om land, een huis of de Japanse nationaliteit te bemachtigen; dat laatste kan bijvoorbeeld makkelijk tien jaar duren.
Ik denk dat ik mij vergeleken met de gemiddelde Westerling wel iets makkelijker integreer hier. Ik ben erg geïnteresseerd in de Japanse geschiedenis en de Japanners appreciëren het wel als je wat van hun cultuur afkent. Ik vind ook dat er zeker positieve aspecten aan de Japanse geslotenheid zijn. Je zal hier bijvoorbeeld nooit aangesproken worden door iemand die je niet kent, waardoor oppervlakkige smalltalk met mensen die je niet interesseren over zaken die je niet boeien ook geen sociale verplichting is. In al die jaren dat ik in Tokio woon is het mij letterlijk nog nooit overkomen dat een wildvreemde mij zomaar aansprak. De enige keren dat je de Japanners wat losser ziet komen, is als ze gedronken hebben. Na het werk organiseren ze vaak drinks, dat zijn zowat de enige momenten dat de sociale regels wat losgelaten worden en leidinggevenden en hun personeel op een normale manier met elkaar kunnen omgaan.
Instrumentale beats en lo-fi lijken het goed te doen in Japan. Is die indruk correct?
Zeker en vast! Rond 2007 was Japan echt een van de hotspots voor het genre, uiteraard omwille van Nujabes, maar ook omwille van een aantal andere artiesten in de jazzy hiphopscene, zoals ze het hier noemen. Wist je trouwens dat Nujabes een enorme impact heeft gehad op de identiteit die andere producers aannamen en nog steeds aannemen? Hedendaagse artiesten gaan bijvoorbeeld zijn ingetogenheid en het feit dat hij weinig privé-informatie deelde nabootsen. Nujabes hield niet van aandacht, hij liet zich zelden fotograferen en hij liet mensen zelfs foto’s met hem verwijderen als ze die in de studio gemaakt hadden.
Nujabes’ muziek, maar ook jouw tracks, worden weleens als lo-fi bestempeld. Ben je het eens met dat label?
Niet per se, al zie ik in dat sommige van mijn projecten meer richting lo-fi gaan. Zo heb ik op Ryujin no Yume bijvoorbeeld enkel met een SP404-sampler, de lo-fi-gear bij uitstek, gewerkt. Instrumentale beats worden tegenwoordig gemakshalve als lo-fi bestempeld, waar ze vroeger werden omschreven als jazzy hiphop, jazzhop of chillhop. Lo-fi heeft overigens een wat negatieve connotatie, omdat mensen denken dat het lui producen is. Dat klopt misschien in sommige gevallen, maar ik wil het genre in zijn geheel niet zwartmaken. Er zijn lo-fi-artiesten die ik enorm respecteer om wat ze doen.
De opkomst van lo-fi was wel gek om te zien gebeuren. Doordat ik weinig op SoundCloud zat, heb ik de start wat gemist, maar plots was het overal en nu hebben zelfs mastodonten als Universal er interesse in. Die populariteit heeft natuurlijk ook een keerzijde; zo zijn er bijvoorbeeld lo-fi-labels die doen alsof ze onafhankelijk zijn maar die in feite gesteund worden door grote labels, die astronomische bedragen aan marketing en playlisting spenderen.
Zelf breng je aan een verschroeiend hoog tempo nieuwe tracks uit. Valt het mee je publiek te bereiken als je zoveel muziek releaset?
Ik heb het geluk eens stevige fanbase te hebben. Er is een groep mensen die gewoon alles koopt wat ik uitbreng. Los daarvan klopt het wel dat het niet altijd makkelijk is om alles te promoten. Ik heb wel eens nagedacht over minder muziek releasen, maar ik heb ergens ook het gevoel dat constant releasen mij helpt om artistiek bezig te blijven en tegelijkertijd ook een van de enige manieren is om relevant te blijven. Ik ben echt gek op producen en heb het geluk dat muziek maken echt mijn beroep is, dat stelt mij in staat om aan een hoog tempo tracks af te werken. Daarnaast ben ik een tijd geleden ook begonnen met het maken van samplepacks, de Omega Music Library. Dit stelt mij in staat om mijn energie wat meer te verdelen en ze niet enkel te steken in het afwerken van nieuwe tracks.
Wat is het idee achter de Omega Music Library?
Het idee is dat ik muziek wou maken die klinkt als mijn favoriete oude platen, om die muziek vervolgens in beats te kunnen samplen. Er zijn een aantal bekende producers, zoals Jake One, Swish, G Koop en Frank Dukes die in het verleden succesvolle samplepack gemaakt hebben. Ik ken Jake One al een tijdje en Frank Dukes ontmoette ik tijdens de finales van de Red Bull Big Tune-beatbattle, ik volg hun carrières sindsdien en kan zeggen dat ze zeker een inspiratie geweest zijn. Het voordeel van samplepacks is dat je ze naar hartenlust kan gebruiken zonder je zorgen te hoeven maken over auteursrecht, hetgeen wel het geval is als je oude muziek samplet. Dukes’ samples zijn echt gebruikt door de groten der aarde, zoals Kanye West en Drake.
Met Omega Music Library probeer ik hetzelfde te doen. Ik vind dat hedendaagse samplepacks vaak veel te clean klinken, het zijn meer melodypacks dan samplepacks. Op zich is daar niets mis mee, maar persoonlijk verkies ik werk dat klinkt alsof het recht van een oude plaat komt, liefst genres uit de jaren ’70 en ’80 zoals jazzfusion, progrock, acidfolk en dergelijke. Om die sfeer na te streven gebruik ik ook veel vintage instrumenten.
Je hebt met een aantal artiesten samengewerkt die een ongelofelijke bijdrage aan hiphop geleverd hebben, denk maar aan Substantial, Cise Starr of Shing02. Hoe was dat?
Ik heb inderdaad het geluk gehad met een aantal van mijn eigen idolen te mogen samenwerken. Hun stem op een van je eigen beats horen is echt iets onbeschrijfelijks. Tegenwoordig krijg ik vaak de vraag om ook instrumentals van die nummers online te zetten, hetgeen ik eigenlijk wel spijtig vind. Ergens is het een natuurlijk een compliment voor mijn beats, maar het is ook wel een klap in je gezicht als je zo lang samen met een rapper aan een album gewerkt hebt. Ik wijt dat aan het feit dat mensen muziek veel minder actief willen consumeren dan vroeger, ze willen muziek die ze kunnen beluisteren terwijl ze andere zaken doen. Dat verklaart denk ik ook het succes van lo-fi. Zelf lukt het mij niet om niet actief naar muziek te luisteren, ik moet echt proberen te begrijpen hoe een nummer in elkaar zit, welke instrumenten er gebruikt worden en op welke manier ze gebruikt worden.
Maak je zelf veel gebruik van live-instrumenten? Je muziek bestaat uiteraard voor een stuk uit samples, maar de bas uit “Invincible” klinkt bijvoorbeeld eerder ingespeeld dan geprogrammeerd.
Ik speel zelf piano en keyboards en werk daarnaast ook vaak samen met live-artiesten. Wat dat baslijntje betreft heb je trouwens gelijk, ik ben er gek op! Het is ingespeeld door Gerson Zaragoza, een vriend van mij die vaak gitaar en bas op mijn tracks speelt. Hij werkt overigens ook mee aan de Omega Music Library.
Het genre dat je maakt staat niet bekend omwille van de vele live-acts. Ben je zelf van plan te gaan optreden nu er weer concerten door mogen gaan?
Ik doe wel regelmatig dj-sets in Tokio, maar nooit voor het geld want het betaalt gewoon niet genoeg. Vaak is het net genoeg om mijn transport en eten en drank voor die avond te compenseren. Natuurlijk valt er als dj wel geld te verdienen maar dat is niet het soort partners waarmee ik wil samenwerken. Daarnaast ben ik sowieso eerder een thuismens. Wat ik wel enorm leuk vond, was touren met Subtantial.
Een tijd geleden zag ik op je Instagram een discussie over samplesnitching, kan je even uitleggen wat dit precies is en waarom je er tegen bent?
Waar zal ik beginnen? Samplesnitchen komt erop neer dat je de sample die een artiest in een song gebruikte gaat bekend maken, bijvoorbeeld via Whosampled. Dat lijkt onschuldig en vaak zijn mensen zich er niet van bewust welke gevolgen dit kan hebben voor de artiesten die ze zelf graag horen. Ze weten bijvoorbeeld niet dat er bij grote labels mensen zijn die niet anders doen dan zoeken naar songs waarin samples worden gebruikt waarvan de copyright bij dat label zit. Het gaat zelfs zo ver dat rechten van de originele artiest overgekocht worden, om vervolgens iedereen aan te klagen die die sample gebruikt heeft. Dat is puur winstbejag door mensen die niets om muziek geven. Samplen is altijd al een hoeksteen van hiphop geweest, daarom is het in hiphop ook een ongeschreven regel dat je samples niet bekendmaakt wanneer je ze herkent. Als je meer over samplesnitchen wil weten kan je dit artikel lezen.
Wij knopen het in onze oren!
