De Toeareg hebben al fantastische desertbluesartiesten voortgebracht, zoals Tinariwen, Ali Farka Touré, Imarhan en Bombino, maar geen enkele rockt zo hard als Mahamadou Souleymane, alias Mdou Moctar. Schijnbaar moeiteloos combineert hij met zijn gelijknamige band traditionele Toearegritmes met psychedelisch overgoten gitaarsolo’s en baande hij zich in de loop der jaren een weg naar een intussen stevige fanbasis in Westerse landen. In thuisland Niger en daarbuiten is hij al meer dan tien jaar een held nadat zijn debuutopnames uit 2008 viraal gingen via bluetooth op oude Nokia-gsm’s, wat toen een populair middel was om muziek te delen.
Het is ook die DIY-mentaliteit die de muziek van Mdou Moctar – zeker in het begin – bepaalde. Hij kreeg geen elektrische gitaar van zijn ouders dus knutselde hij er zelf één in mekaar met fietskabels als snaren. Er op leren spelen deed hij ook zelf door filmpjes van zowel Eddie Van Halen, Jimi Hendrix als desertbluespionier Abdallah Oumbadougou op Youtube te bekijken, waardoor hij een unieke stijl ontwikkelde. Live spelen deed en doet hij vaak op lokale bruiloften, waar volgens bassist-producer Mikey Coltun een vergelijkbare sfeer hangt als op Westerse DIY-punkshows: ze zijn luid, energiek, krachtig en iedereen helpt elkaar op elke manier mogelijk. De Toeareg zijn immers een hechte gemeenschap en beschouwen elkaar als familie, waardoor het voor Moctar dan ook vanzelfsprekend is om – nu hij wat meer internationaal succes geniet – gitaren of ander technisch materiaal dat hij in het buitenland koopt te schenken aan de kinderen van zijn gemeenschap zodat ze ook een band kunnen beginnen.
Die vermelde internationale doorbraak kwam vooral met hun vijfde langspeler Ilana (The Creator) dat zeer lovend onthaald werd en het hier en daar zelfs tot toplijstjes van beste psychedelische rockalbums van de jaren 2010 schopte. Die eer lijkt ons misschien eerder genereus, al bevat het fantastische nummers, maar het legt de lat in elk geval hoog voor wat daarna volgt. Gelukkig kunnen we je verzekeren dat opvolger Afrique Victime, waarbij ze hun jarenlange trouwe label Sahel Sounds inruilen voor het prestigieuze Matador Records, deze verwachtingen moeiteloos inwilligt en zelfs overtreft. Het is een bijzonder veelzijdige en goed geproducete plaat geworden waarbij Mdou Moctar bewijst dat het klaar is voor een hoger circuit.
Openingstrack “Chismiten“, dat reeds in oktober 2020 als single uitkwam, komt langzaam op gang met een gitaarintro, maar wanneer de ritmesectie van drummer Ibrahim Souleymane, bassist Mikey Coltun en ritmegitarist Ahmoudou Madassane invalt om gans het nummer een aandrijvende uptempobeat aan te houden, zijn we vertrokken. Na een strofe of twee gezongen te hebben loopt Moctar over dat strakke ritme weg met lekker hevige psychedelische gitaarsolo’s en toont hij meteen waarom zijn bijnaam ‘de Hendrix van de Sahara’ is. Een perfect geserveerd einde doet ons alvast watertanden naar meer van dat, en het liefst nog live.
Naar eigen zeggen wil Mdou Moctar met deze plaat een sonische reis maken. Dat klopt ook wel want elk nummer is een beetje anders qua stijl en er zit een zekere golfbeweging in het albumverloop. “Taliat” is een muzikaal dromerige maar nog steeds dansbare desertblues, en “Ya Habibti” haalt het tempo nog wat verder naar beneden met een trieste ondertoon omdat het een eerbetoon is aan Toearegrebel Abdallah Oumbadougou, die begin 2020 overleed. Na het meeslepende “Tala Tannam” en het daaropvolgende intermezzo komen we helemaal tot rust, maar het licht spacende “Asdikte Akal” pikt de draad weer op met een positief ritme en een met tripeffecten overgoten leadgitaar.
Absoluut hoogtepunt is echter titeltrack “Afrique Victime“. Toegegeven, het aanstekelijk groovende ritme is nagenoeg hetzelfde als dat van de single “Tarhatazed” van hun vorige album, maar dat maakt het niet minder goed. Gaandeweg wordt het tempo opgedreven en spint het nummer uit in een uitzinnig feest met woeste baslijnen van Coltun en geschifte noisegitaarsolo’s van Moctar die niemand onberoerd laten. Afsluiter “Bismilahi Atagah” laat je hiervan op het gemak bekomen en sluit het album in schoonheid af.
De meeste songs gaan over liefde, religie, vrouwenrechten, vrede… maar ook over ongelijkheid, racisme, en de uitbuiting van Afrika door postkoloniale grootmachten. Moctar verklaart: “Afrique Victime is een boodschap aan alle machtige en rijke landen die naar Afrika komen om revolutionaire leiders die voor het volk opkomen te laten vermoorden. Dit drijft de regio in gevaar en instabiliteit, terwijl de terroristen sterker worden en het gewone volk lijdt zonder rechtvaardigheid. Afrika is onschuldig.” Wij vermoeden dat de charismatische frontman deze strijdvaardige boodschap in heel wat Westerse landen live zal mogen verkondigen, want in september 2021 staat er alvast een propvolle Amerikaanse tournee gepland. Laat ons hopen dat die rijke landen in Europa ook snel volgen.
Als Ilana (The Creator) hun doorbraak was, is Afrique Victime de mijlpaal waarbij Mdou Moctar zichzelf naar een ander niveau tilt en daarmee in dat eerder vermelde rijtje van fantastische Toearegartiesten thuishoort. Een verschil met voorgaande releases is de veelzijdigheid aan stijlen, gaande van akoestische meditaties en poëtische Toearegblues tot zinsverbijsterende psychedelische rock. Bassist Mikey Coltun – die al meer dan 500 liveshows met Moctar deed – zat nu als producer en geluidstechnicus achter de knoppen, en liet het album bewust een soort authentieke livesfeer ademen, waardoor de energie en oprechtheid van deze fenomenale liveband echt goed binnenkomt. Op Afrique Victime staan zonder twijfel nu al enkele tijdloze Toearegklassiekers, waardoor deze parel van een plaat, uitgebracht op een label als Matador, sowieso heel wat deuren naar grotere concertzalen en festivals zal openen, en dat is iets waar wij alvast reikhalzend naar uitkijken.
Facebook / Instagram / Website
Ontdek nog meer muziek op onze Spotify.