Sigur Rós @ Vorst Nationaal: Eruptieve esthetiek

Fans van Sigur Rós moeten al even op hun honger blijven zitten als het op nieuw werk aankomt. Een laatste, volledig nieuwe studioplaat dateert namelijk al van 2013. Het is niet dat we tussendoor weliswaar geen nieuw geëxperimenteer kregen, maar toch blijft een echt album het summum dat we van een band als Sigur Rós kunnen verwachten. Volgend jaar zou die nieuwe plaat er na tien jaar eindelijk moeten komen, maar vooraleer het zover is, tourt de band nog eens door Europa. Er is namelijk een verjaardag te vieren: () werd enkele weken terug twintig jaar! Reden genoeg om die plaat nog eens extra in de kijker te zetten en dat deed de band in Vorst Nationaal met verve. In hun gekende stijl werd het een fascinerend optreden waarbij magie, apocalyps en pracht hand in hand gingen.

Iedereen die een ticket voor de show kocht, wist op voorhand al dat die waar zou krijgen voor dat geld. De set van Sigur Rós werd namelijk in twee delen van meer dan een uur opgedeeld. Iets na acht startte het eerste deel met een kleine tien minuten vertraging. De laatste mensen zochten hun plekje nog op de stoeltjes, want alles bij Sigur Rós was zittend te doen. Met opener “Untitled #1 – Vaka” snapten we meteen waarom dat zo was. Het bleek een breekbare song waarbij de piano centraal staat en Jónsi’s stem voor een magische touch zorgde.

Qua lengte klokte nagenoeg ieder nummer in de set boven de tien minuten af. Op die manier gaf de band de zaal genoeg tijd om volledig mee te gaan met de gemoedstoestand. Die mood was in het begin vooral melancholisch met de nadruk op het fragiele. Vorst Nationaal luisterde dan ook gefascineerd en met respect voor de artiest. Er was soms bij momenten twijfel of er nu geklapt diende te worden of niet. Dat viel nog het meest op bij het expansieve “Untitled #7 – Dauðalagið”, waarbij een plotse stilte voor verwarring zorgde en er dan applaus kwam, terwijl het nummer nog niet ten einde was. Nadien speelde de band er ook een beetje mee door nog enkele van die stiltes bij het geheel te betrekken waardoor de verwarring compleet was. Gelukkig eindigde het in een schoonheid van jewelste, waarna iedereens hart open bloeide en tranen over ieders wang rolden.

Het nadeel aan zo’n show in twee delen, is dat er dan ook een pauze volgt. Hierdoor geraakte iedereen wat uit de schwung en ook voelde de set daardoor soms wat te lang aan, vooral doordat je uit de concentratie werd gehaald en even terug met je voeten op aarde kwam. Een breekpunt was er met die pauze weliswaar wel ingezet want door wat extra consumpties en ook de mentale verwerking van het eerste deel, was de zaal iets enthousiaster na de pauze. Toen met “Glósóli” het tweede deel van de show werd ingezet, merkten we al dat het publiek wat hitsiger stond. Het eerste deel stond namelijk bol van melancholie met vooral nadruk op het meer breekbare werk van Sigur Rós en dus was iedereen aan het wachten op de explosies en de postrock-invloeden. Niet dat die er in het eerste deel niet waren, maar het was vooral een miniem deel in het geheel aan fragiliteit dat daar werd tentoongesteld.

Lang werd hun geduld gelukkig niet meer op de proef gesteld en er volgde al snel een episch einde waarbij de gitaren rijkelijk in het rond gierden en alles tot een eerste explosie kwam. Het was alsof Sigur Rós tijdens zijn eerste set gewoon wat aan het pruttelen was, maar tijdens de tweede set als de Eyjafjallajökull tot een explosie kwam waarbij de uitstoot enkel maar hoop en levenslust bleek. Het werkte allemaal wat op de mensen die beneden stonden en sommigen konden zich niet inhouden. In het begin werd er nog aangemaand aan de rechtstaande mensen om terug te gaan zitten, maar bij “Andvari” voelden we dat het niet meer houdbaar zou zijn.

Het nummer eindigde namelijk met de volledige band die van het podium verdween en de zitplaatsen op de grond dachten dat dit het moment was om een staande ovatie te geven. Niet veel later bevond iedereen zich vooraan de zaal, tot grote verrassing van Jónsi die bij de intro van “Festival” nogal verdwaasd stond te kijken. Hij wist niet goed wat er gebeurde toen plots de helft van de zaal letterlijk aan zijn voeten stond, panikeerde wat, maar zette uiteindelijk toch de song verder. Het werd een bewijs van zijn kunnen en hij genoot duidelijk om toch wat dichter bij het publiek te staan, want hij bespeelde ze nu namelijk. De song toonde ook nog eens aan wat voor een straffe band Sigur Rós nu eigenlijk wel niet is. In de opbouw waarbij het allemaal miniem klonk, in de explosie waarbij alle instrumenten samenkwamen in iets episch en in de wisselwerking tussen soundscapes en grootse gitaren waarbij de band experiment in een perfecte cohesie met rechtlijnigheid bracht. Het blijft fascinerend om te zien hoe ze met zijn vier zo’n sound kunnen neerzetten en zelfs in Vorst klonk het allemaal piekfijn.

Ook visueel was de show tot in de puntjes uitgewerkt, met wat touwen op het podium gespannen die bij momenten licht konden geven en ook wat beelden om de soms wel desolate sfeer kracht bij te zetten. Ook de muzikanten smeten zich volledig, met Jónsi die zijn gitaar bestreek al was het zijn meest intieme geliefde en een piano die altijd op het juiste moment voor een krop in de keel kon zorgen. Op die manier bracht Sigur Rós meer dan twee uur aan schoonheid recht vanuit IJsland. Het was niet kil, het was warm gebracht en vol overgave waarbij we alle facetten van de band tot in de puntjes zagen uitgewerkt worden.

Fan van de foto’s? Op onze Instagram staan er nog veel meer!

Setlist deel 1:
Untitled #1 – Vaka
Untitled #2 – Fyrsta
Untitled #3 – Samskeyti
Svefn-g-englar
Rafmagnið búið
Ný batterí
Gold 2
Untitled #7 – Dauðalagið
Smáskifa

Setlist deel 2:
Glósóli
Untitled #6 – E-Bow
Sæglópur
Gong
Andvari
Festival
Kveikur
Untitled #8 – Popplagið