Live /s Live 2022 (Festivaldag 1): Zon, zee en melancholie

Er hangt altijd een spannend sfeertje van anticipatie in de lucht wanneer we voor het eerst een gloednieuw festival betreden. Dat die lucht in het geval van Live /s Live gevuld was met het jodium van de zee, gaf het allemaal nog net dat ietsje meer cachet. Live /s Live legde de lat dan ook hoog met de belofte van een exclusief festival voor de muzikale meerwaardezoeker op een tot de verbeelding sprekende locatie. Artiesten zoals dEUS, Wilco en The National die de ruimte krijgen om een uitgebreide set te spelen met de Noordzee op de achtergrond? We zijn al voor minder de deur uitgekomen. Dat we niet de enigen waren, bleek uit de ticketverkoop; de eerste dag van dit gloednieuwe festival kon namelijk ei zo na een bordje met ‘uitverkocht’ aan de kassa hangen. Of het aan het fijne concept lag, dat met een grotere focus op comfort duidelijk op de iets oudere festivalbezoeker mikt, of aan de publiekstrekkende kracht van The National maakte nauwelijks wat uit.

Live /s Live had alle bouwsteentjes om een fijn debuut op de festivalkalender te maken. Na een hongergevoelens opwekkend rondje langs de door zusterfestival Best Kept Secret gecureerde line-up van foodtrucks, bleek het al snel tijd om in de muzikale zandbak te gaan spelen.

Admiral Freebee

Admiral Freebee had de ietwat ondankbare taak om het strandfeest op gang te trekken. Geen simpele klus zo rond een uur of half drie op een doordeweekse vrijdag. Tom Van Laere heeft echter genoeg ervaring om zich niet door lastige podiumposities uit het lood te laten slaan. De Admiraal had niet enkel een nieuwe plaat op zak in de vorm van The Gardener, maar ook muzikale versterking voorzien met onder andere Senne Guns op toetsen. Het resultaat was bij momenten een infuusje van lichte elektronica in de meer traditionele folkrock van Van Laere. De nummers uit zijn meest recente werk tonen dat Admiral Freebee nog steeds sterk is in het maken van kleine muzikale schilderwerkjes die een sfeer evoceren. Ondanks de kwaliteit van het jongste werk, waren het uiteraard de oudere hits die op het meeste (h)erkenning konden rekenen bij het publiek. De festivalgangers die hun weg voor de grote meute al naar het strand gevonden hadden, konden dan ook genieten van de meezinger “Einstein Brain” en vooral een knetterend “Oh Darkness” en sfeervol “Rags ‘n’ Run” aan het slot van de set. De mondharmonica van de Admiraal deinde rustig op de zeebries en maakte een fijn einde aan een meer dan degelijk optreden.

Trixie Whitley

Trixie Whitley kreeg gelukkig een stukken beter gevuld strand aan haar voeten. Of dit nu het derde, vierde of vijfde concert voor Trixie was sinds het ontstaan van de pandemie, daar was ze zelf nog niet volledig uit, maar dat optredens van de Belgisch-Amerikaanse zangeres in ons land dun gezaaid zijn momenteel, is duidelijk. Whitley is altijd al ietwat van een chaotisch muzikaal woelwater geweest dat zichzelf soms verloor in onzekerheid op het podium. In Zeebrugge kregen we echter een artieste aan het werk te zien die op dat vlak duidelijk reuzenstappen gezet heeft. De meer op elektronische leest geschoeide sound van de nummers uit Lacuna, zorgden af en toe voor dreunende dreiging bij een heldere zomerzon, maar toch was het steevast de indrukwekkende stem van Trixie die het meeste indruk wist te maken. Het dient gezegd dat de geluidsmix bij Live /s Live de hele dag uitstekend zat en ruimte bood om alle muzikale nuances te horen. Met het prachtige “Breathe You In My Dreams” als laatste nummer wist Trixie Whitley met een paar uitstekende vocale uithalen dan ook al erg vroeg op de dag indruk te maken.

dEUS

John Frusciante staat tegenwoordig terug snaren te plukken bij de Peppers. Ja, dat is allemaal leuk en aardig voor binnen een week of twee op dat grote podium van Werchter, maar op het strand van Zeebrugge was het tijd voor die andere mythische rockgroep waar het zowel voor vaders als hun dochters nog steeds collectief zwijmelen is. De Goden uit Antwerpen worden tegenwoordig uiteraard weer bijgestaan door het Limburgse antwoord op Frusciante in de vorm van Mauro Pawlowski. Er is een reden waarom Pawlowski een cultstatus als gitarist heeft en die reden kregen we tijdens het uur dEUS meermaals te zien met gitaarspel dat haast venijnig aanvoelde bij momenten. Er was voorlopig geen nieuw album om voor te stellen of een oude release te vieren, wat betekende dat Live /s Live een soort best of-set geserveerd kreeg. De branie waarmee Barman en zijn mannen aan de gebalde set begonnen, maakte al snel duidelijk dat dit geen verplicht nummertje zou worden. Dat Barman er in al zijn gretigheid soms eens naast zong, kon je dan ook vlot met de mantel der liefde bedekken door de snelle opeenvolging van publiekstrekkers.

Van een funky “Girls Keep Drinking” tot “Instant Street” dat zoals vanouds begon als een smeulend kampvuur dat de boel uiteindelijk in lichterlaaie zette; de band leek vastberaden het uur dat ze had vol te stuwen met hoogtepunten uit de lange carrière. “Hotellounge (Be the Death of Me)” deed ons na al die jaren nog steeds rond en rond bewegen en “The Architect” kreeg nog steeds het volledige publiek mee, zelfs wanneer Mauro even de tekstuele draad verloor. De grootste sputtering in de motor kwam er helaas bij “Sun Ra”. Normaal staat het nummer garant voor een hoogtepunt in elke dEUS-set, maar in Zeebrugge zat Barman duidelijk op een ander tempo dan zijn ritmesectie. Een paar blikken en gebaren van de oppergod later werd de trein gelukkig terug op de rails geduwd, waardoor eens te meer de ervaring die deze mannen samen op het podium hebben, duidelijk werd. Met een furieus “Bad Timing” en de bekende vioolklanken van Klaas Janszoons plaatste dEUS na wat schoonheidsfoutjes uiteindelijk geen punt maar een uitroepteken achter zijn optreden. “Suds & Soda” is door de jaren heen uitgegroeid tot een soort Belgisch volkslied en klonk ook nu weer als een geil mormel dat het voltallige publiek wou bespringen. Een nieuw album, nieuwe T-shirts en een nieuwe tour zitten er volgend jaar aan te komen, aldus Barman. Iets om naar uit te kijken.

Wilco

Met een speeltijd van een uur en drie kwartier minuten kreeg Wilco het statuut van co-headliner toebedeeld. Geen overbodige luxe voor de groep rond de eigenzinnige Jeff Tweedy. In zijn bijna dertig jaar overspannende carrière heeft Wilco een indrukwekkende discografie bij elkaar gespeeld waar vlotjes uit geplukt kan worden. Ondanks het feit dat Wilco het soort band is dat elke avond voor een fris opgestelde setlist kiest, waren er ook op het zomerse strand nog enige zekerheden te bespeuren. Het rustige “Via Chicago” bijvoorbeeld, dat door Glenn Kotche achter de drumkit op hilarische wijze bijna de verdoemenis werd ingespeeld, of de wonderlijke gitaarsolo van Nels Cline tijdens “Impossible Germany”. Dit zijn het soort elementen die ook nu weer voor een warm muzikaal bad zorgden. Ook in Zeebrugge toonde Tweedy zich niet de man van de bindteksten, het was vooral de muziek die sprak. Uiteraard kreeg vooral jongste worp Cruel Country een centrale plek in het optreden. Dat Wilco met de country die het op die twaalfde langspeler brengt een van de platen van het jaar heeft gemaakt, maakte het heel fijn om die nummers voor het eerst live te horen. Liedjes als de titeltrack of “Falling Apart (Right Now)” zijn tot nu slechts een paar keer live gespeeld, maar voelden desondanks aan als tijdloze Wilco-nummers in wording.

Uiteraard was er, zoals het op een festival betaamt, ook nog ruimte voor hits zoals het meezingmoment bij “Jesus, Etc.”. Je kon Wilco misschien enigszins aanwrijven dat het ietwat saai aan de set begon en vooral ontzettend veel nummers speelde zonder al te veel animo, maar muzikaal viel er gelukkig genoeg te genieten. Opvallend was dat Jeff Tweedy bijvoorbeeld nauwelijks aan klassieke interactie met het publiek deed, maar wel veelvuldig oogcontact zocht met mensen in het voorvak die mee waren in het geluid van Wilco. Op die momenten leek het wel alsof Tweedy persoonlijk voor je stond te spelen, wat voor een heerlijk wollig gevoel zorgde op een al behoorlijk broeierige zomeravond. Met klassieker “Outtasite (Outta Mind)” maakte Wilco de baan vrij voor The National. Het optreden van Wilco mocht dan wel bij momenten een tikje statisch aanvoelen, afbreuk aan de kracht van de muziek deed het gelukkig geen moment.

The National

Door Matt Berninger en zijn bloedbroeders te strikken voor een exclusief optreden schoot Live /s Live uiteraard de hoofdvogel af qua headliner voor hun eerste festivaldag. De groep uit Cincinnati is al vele jaren hofleverancier van smart en melancholie die bij vele luisteraars recht in de ziel weet te snijden. The National is het soort groep dat altijd mee de soundtrack kleurde bij de meest donkere momenten van verlies en het intense geluk van zomerse roadtrips met geliefdes. Een band die een soort emotionele impact weet te hebben op zijn publiek is altijd spannend om live aan het werk te zien. Weten de nummers die indertijd zoveel wisten te betekenen ook live diezelfde kathartische gevoelens op te wekken en hebben favorieten zoals “Conversation 16” hun weg naar de setlist gevonden? Het is met dat soort gevoelens vol anticipatie dat wij en vele anderen in het publiek klaarstonden op het strand van Zeebrugge voor The National.

Dat er behoorlijk wat gebeurd is sinds de vorige tournee van de band in 2019 hoeven we nauwelijks nog te vertellen. Gitarist Aaron Dessner is nauw gaan samenwerken met Taylor Swift en Berninger is zowaar gestopt met drinken. De dagen dat de meest sombere der frontmannen zich wauwelend doorheen optredens sloeg, liggen al erg lang achter ons. De intense manie die vaak voor erg memorabele performances zorgde, lijkt dat ook. Matt Berninger is anno 2022 het gecoördineerde uithangbord van een van de grootste indiebands ter wereld, die vol zelfvertrouwen zijn publiek door een greep uit het oeuvre leidt. Dat The National nog steeds weet hoe je een concert in gang trapt, bewezen de mannen op het overvolle strand van Zeebrugge. Met beelden op de grote videowall die hun tocht van de coulissen naar het podium in beeld bracht en de bebrilde frontman die eerst even het publiek kwam wikken en wegen, werd nog voor de eerste streep muziek de toon al gezet.

Het greintje twijfel dat je als publiek nog kon hebben over het optreden van The National die avond, werd vakkundig weggespeeld met een openingstrio dat meteen het strand onder de indruk wist te brengen. ‘Stand up straight at the foot of your love, I lift my shirt up!’, aan de enthousiaste kreten uit het publiek te horen was met “Bloodbuzz Ohio” als openingsnummer al een eerste hoogtepunt een feit. Dat het slechts een mooie kraal bleek in een ketting van hoogtepunten toont aan hoe bijwijlen magistraal goed The National in Zeebrugge weer was. “Don’t Swallow the Cap” als tweede in de rij is dan ook het soort nummer dat The National ten voeten uit is. Gedreven in de strofen door de melancholische bariton van Berninger om heerlijk over te sijpelen in een prachtig melodieus refrein. Het is een beproefd recept dat de band vaker serveert, maar ook in Zeebrugge bleef het om duimen en vingers bij af te likken.

Het uit The Boxer geplukte “Mistaken for Strangers” bevestigde finaal dat alle grote hits en een paar geliefde parels de revue zouden passeren. Je merkte doorheen de set bij momenten wel dat The National bezig is aan een pittige zomertour en dat het strand van Zeebrugge hun vierde avond op rij was. Je kon zo nu en dan wat de vermoeidheid in de stem van Berninger ontwaren en het was duidelijk dat de routine het soms wat overnam. “I Need My Girl” voelde op die manier ietwat als een rustpauze. Het moment waarop de automatische piloot even zijn werk mocht doen terwijl de verliefde koppels in het publiek elkaar vastpakken en de wereldberoemde tekst meezingen. Ook het frêle “Light Years” kreeg dat gevoel ietwat mee. Bij andere nummers brandde het heilige vuur gelukkig dan weer wel. “The Day I Die”, waarvan de herkenbare gitaarriff luid werd meegezongen in het voorste vak bijvoorbeeld, en ja… ook het heerlijke “Conversation 16” werd met gejuich onthaald.

Sommige nummers zoals het onverwoestbare “Fake Empire” zijn uiteraard een binnenkopper bij een optreden van The National, maar toch was er voor die obligate klassieker langskwam ook nog ruimte voor enkele verrassingen. Zo speelde de band zomaar eventjes twee gloednieuwe nummers waarvan het bij “Tropic Morning News (Haversham)” nu al duidelijk is dat het een blijvertje zal worden op de toekomstige optredens. Ook het feit dat “England” zijn weg richting de setlist wist te vinden, kon een fijne verrassing genoemd worden. Het uit High Violet geleende nummer bouwt nog steeds op als een kabbelend stroompje om uit te monden in een finale die aanvoelt als een woelige rivier.

Nu we het toch over finales hebben, ook daar eindigde The National vergelijkbaar met hoe het zijn optreden begon; een ijzersterk drieluik van nummers dus. Berninger die tijdens “Mr November” bewees dat zelfs in nuchtere staat de duivels nog niet allemaal bezworen zijn, schreeuwde zijn stem tijdens het nummer haast aan flarden. “Terrible Love” was wederom The National Grand Cru. Een sfeervolle opbouw die zijn weg vond naar een apotheose die je als bezoeker emotioneel bij je strot nam. Verrassend genoeg kregen we als slotnummer geen “Vanderlyle Crybaby Geeks” als traditionele hekkensluiter van het concert, maar een bloedmooie versie van “About Today”. Het fungeerde als een prachtige strik rond een optreden dat op veel vlakken haast als een cadeau aanvoelde. The National voelde op het strand van Zeebrugge tegelijk groots en intiem aan, ondanks de duidelijke routine in de aanpak.

Het was een meer dan gesmaakte apotheose van een op alle vlakken warme kennismaking met dit nieuwe festival. Met je blote voeten in het zand naar een uitstekend optreden kijken, bleek inderdaad de fijne ervaring die festivalgangers beloofd werd. Dat er nog wat werkpuntjes zijn voor de toekomst zoals het minimaliseren van de ellenlange wachtrijen aan de drank en eetstandjes en het plaatsen van meer zithoekjes, is duidelijk, maar voor een eerste editie maakte Live /s Live een fijne indruk. Alle potentieel was op het strand van Zeebrugge aanwezig om een vaste waarde op de festivalkalender te worden.

Setlist The National:
Bloodbuzz Ohio
Don’t Swallow the Cap
Mistaken For Strangers
Guilty Party
The System Only Dreams in Total Darkness
I Need My Girl
This Is The Last Time
Slow Show
Apartment Story
Ice Machines
Conversation 16
Day I Die
Tropic Morning News (Haversham)
Light Years
Pink Rabbits
England
Graceless
Fake Empire
Mr. November
Terrible Love
About Today