InterviewsUitgelicht

Interview STIKSTOF: ‘Hoe groter de pogo, hoe beter voor het logo!’

© Saskia Vanderstichele

Als een bom sloeg Overlast in. Het album, met een even mysterieuze als veelzeggende cover, leidde definitief een hoogconjunctuur van de Brusselse, Vlaamse en Belgische hiphop in. Hun recept werkt: de stad, en al het ongure wat er bij komt kijken, onverbloemd op loeiharde beats, geflankeerd door een Oude Geuze, flesje witte wijn, een jointje en de cuts van DJ VEGA. Sinds Overlast veranderde er veel. De Brusselse vulkaan is volop haar talent aan het uitspuwen en de meest gevaarlijke magmastroom blijft misschien het nieuwe album van STIKSTOF, FAMILIE BOVEN ALLES. Over stoned naar duikbotenfilms kijken, over Brussel, over opdringerige fans, een luxebootcamp en uit de hand gelopen terrasconcerten.

FAMILIE BOVEN ALLES is qua nummers heel uiteenlopend. Songs zoals “ALLES KAPOT” verschillen totaal van nummers zoals “BRAK & GUY”, iets wat op Overlast veel minder opviel. Hoe kijken jullie zelf naar het album?

Jazz: FAMILIE BOVEN ALLES is het beste album van STIKSTOF tot nu toe. Zowel qua beats en tekstueel als het totaalplaatje is het ons beste album. Met inderdaad, grote verschillen tussen bangers, toffe tracks waar we in lachen en heel serieuze, sombere tracks.

Gorik: Ik vind de diversiteit van de plaat mooi, en toch klopt de cohesie wel. We hebben echt gezocht naar een volwaardig album. Kijk naar Overlast, dat toch al een goed, volwaardig album was, maar dat wel maar tien nummers telde. We zaten nu met iets meer in ons hoofd. We hebben gezocht naar een manier, wetende dat Paulo (Astro, red.) niet meer meerapt op het album en zich volledig wou gaan focussen op beats maken. En dan is er plots die verandering in uw DNA, waar Jazz en ik plots één op één beginnen te werken, wat eigenlijk veel sneller gaat en waardoor je echt een ander verhaal krijgt. De complexiteit die Paulo in zijn beats steekt, daarmee kunnen wij veel makkelijker iets creëren.

De luxestudio waarin jullie, geflankeerd door goede wijn en een binnenzwembad, muziek maken zal daar ook wel toe bijdragen.

Astro: We hebben dat altijd al gedaan, met Overlast ook, maar niet in zo’n setting. (lacht) Vroeger trokken we weg uit Brussel, naar de Ardennen of Charleroi. We namen alles mee en sloten ons daar op. Het was een mini-bootcamp. We kunnen daar intensief de nacht door werken. Doordat we nog een schone pot hebben van de laatste jaren, konden we dat nu op een iets hoger level doen…

Gorik: …Dankzij onze deal bij Top Notch. Als je hier altijd in die studio zit, wil je soms eens naar buiten en dan denk je: ‘fuck it, we gaan naar daar.’ We zijn nog altijd diezelfde gasten met de voeten op de grond, met een paar Palstar (legendarische Nike-sneakers, red.) zoals vroeger.

Jazz: Vroeger zwom ik graag in een zwembad, maar het was er gewoon niet. Nu zorgen we dat het er is. (lacht)

Overlast is geschreven in de nasleep van de aanslagen op Zaventem en metrostation Maalbeek.  Iedereen had een mening over Brussel, zoals jullie zelf op “Brussel Bruisend” rappen: ‘Ze zien dit gewest als kweekhaard, een broeibad van buitenlandse pest’. Op Overlast zitten heel wat snippets van Het Journaal die over Brussel gaan, dingen die er nu niet inzitten.

Gorik: Die Brussel-bashing… na een tijd ben je dat echt wel gewoon. Er is geen recept, geen exacte wiskunde of geen fysica, om muziek te maken. Misschien is dat voor Astro wel zo, met al zijn apparatuur. (lacht) De manier waarop wij het album hebben gemaakt, verliep heel organisch. Onze stad heeft heel lang afgezien. We hebben wel geprobeerd om een paar samples uit nieuwsuitzendingen te halen, maar daar kregen we snel een déjà vu-gevoel bij. We zijn daar snel van afgeweken en besloten we het puur tekstueel te houden. Skits, zoals op het tweede en derde album van STIKSTOF, hoor je niet. We leggen nu echt focus op het rappen en we beschermen Brussel ook minder. Het is ondertussen al duidelijk wat Brussel voor ons is. Dat hoor je op “NITRO” en “ZEG ZE”.

Brak: We hebben al drie albums gebruikt om dat idee door mensen hun strot te rammen, dat we van Brussel zijn. Ze weten ondertussen dat STIKSTOF Brussel is. Het is niet nodig om dat nog eens te zeggen.

Astro: De noodzaak om het te benoemen is wat verdwenen.

Gorik, ooit zei je in een interview met De Standaard dat ‘als er een tijdbom onder Brussel ligt, het een positieve is.’

Gorik: Jep, want het gaat hier binnen de kortste keren ontploffen van creatievelingen en talent. Als we kijken naar waar we nu staan in vergelijking met ons laatste album, Overlast. Kijk naar mensen zoals Hamza en Damso en ook op vlak van film en kunst verschijnen er mooie dingen. Ik sta nog altijd, misschien net iets meer dan vroeger achter, die opmerking.

Brussel bruist terug.

Gorik: Brussel bruist zeker. Kijk naar mezelf, naar STIKSTOF of mensen zoals Angèle die echt internationaal de bloemetjes buiten gaat zetten met dingske, hoe heet ze? Dua Lipa. Ik zag haar laatst op een poster van Chanel. Chique Dinges.

Vorig jaar gingen er beelden rond van jongeren uit Molenbeek die een kooigevecht organiseerden binnen vier dranghekken. Is er een tekort aan infrastructuur in Brussel voor al die creatievelingen?

Jazz: We zijn met heel veel mensen, die niet allemaal rijk zijn. Al die mensen moeten naar buiten. Dan is er in de wijk maar één voetbalpleintje waar men bij elkaar kan komen. Ja, met alle goede wil van de wereld, maar dat is gewoon veel te weinig. Er is te weinig waar een jonge gast van zestien-achttien jaar zich kan uitleven en ontplooien. Voor veel mensen is de stad de tuin die ze hebben.

Gorik: Je kan je niet inbeelden wat die mensen tijdens de coronaperiode moeten hebben meegemaakt. Ik heb nog een klein terrasje, wij hadden de studio, maar velen hadden dat niet.

Jazz: Ze wonen met verschillende op een klein appartement, en dan moet je binnenblijven na tien uur: een echte hel.

Concerten mogen ondertussen weer doorgaan. Gorik, jij had tijdens die online-concerten zelf een primeur: je speelde het eerste virtuele concert.

Gorik: Viel enorm tegen. Eerste keer, laatste keer. Alleen dat pak was al een hel.

In de lente hebben jullie hier zelf de dj-set eens buitengezet.

Jazz: Shout out naar DJ VEGA, die dat allemaal organiseerde. Voor Jazzmarathon kon je balkonconcerten geven. De bedoeling daarvan is eigenlijk dat je wat saxofoon speelt op je balkon. Wij wouden dat ook doen, maar dan op onze manier. We kregen toelating, dus mochten we muziek blazen: de boxen buitengezet en dan gewoon keihard muziek gespeeld. De enige regel die we overtraden, was dat mensen niet mochten samentroepen en dansen.

Gorik: Niet Gelukt.

Wat vinden jullie zelf het tofst, kleine zaaltjes over overvolle festivalweides?

Jazz: Beide hebben hun charmes.

Gorik: Hoe groter de pogo, hoe beter voor het logo! Nee, geef mij maar AB’s en shit. Zo net tweeduizend man, compact, maar toch fucked up veel.

Jazz: Omdat het daar ook volledig donker is, is de sfeer daar anders. Beter.

Gorik: Maar dat neemt niet weg dat kleinere zalen niet supergezellig kunnen zijn. Het is als kiezen tussen een vijfgangenmenu of een van zevengangen. Shit is allebei good.

Jazz: Inderdaad, maar als ik moet kiezen tussen een volle AB of achttienduizendman op een festivalweide dan kies ik toch voor de AB. Iedereen heeft daar een ticket voor STIKSTOF gekocht, en dat merk je: de sfeer is daar beter.

Jullie zijn nog een van enige acts met een vinyl-dj die tijdens de show cut en scratch

Jazz: Het zorgt voor een meerwaarde, ook op ons album staan wat scratches, en dat werkt. Dat maakt het af.

Het is iets dat verdwijnt.

Astro: Je moet dat kunnen. Dat is echt een ambacht.

Jazz: Dj zijn is tegenwoordig goeie tracks spelen en ervoor zorgen dat de mensen dansen. Een goede songkeuze maken, die aan elkaar draaien en zorgen dat er wat mensen dansen. Dat is momenteel het belangrijkste van een dj.

Astro: Ze draaien tegenwoordig vooral house. Dat kan je vlekkeloos aan elkaar mixen. Zelf ken ik er weinig die dat nog actief veel doen, scratchen.

Jullie komen uit tweetalig Brussel en rappen in het Nederlands.

Jazz: Moedertaal. We zouden allemaal een tekst in het Frans kunnen schrijven, maar de vocabulaire en de grammatica die je nodig hebt om een diepe tekst te schrijven, hebben we daar niet voor. Er zit weleens een stukje Engels of Frans in onze teksten, maar als je echt wil schrijven wat je denk en voelt, gaat dat voor ons enkel in het Nederlands.

Het schrijven zelf, hoe verloopt dat?

Jazz: Dat hangt ervan af. Er zijn veel tracks die hier, in de studio, geschreven zijn. De meeste tracks zijn wel apart geschreven. Ik zeg dan tegen Gorik dat ik al wat lines heb en hij rapt die dan eens, of omgekeergd. Zo voelen we op welke vibe we zitten. Er zijn op het album ook wel een paar tracks samen geschreven, waarvan we echt zeggen wie welke zin rapt, wie dit en dat doet. Soms schrijf ik ook teksten thuis aan mijn keukentafel.

Waaruit halen jullie inspiratie?

Gorik: Onlangs keek ik, superstoned, een film met een duikboot en ik weet niet wat nog allemaal. Ik ben dan zo de persoon die die film stopzet, direct Astro stuurt en hem zegt dat hij dat moet samplen.

Astro: Ik die dan drie uur zoek: ‘Is dit het?’ (Doet een duikboot na en lacht) Dan zeg ik uiteindelijk dat ik het erin heb verwerkt.

Gorik: Fuck you. (lacht) Ik die dan zeg dat ik het hoor en dat hij het er dope in heeft verwerkt. We halen ook heel wat inspiratie uit onze vorm van hiphop, de OG’s. Mensen die dag in dag uit ermee bezig zijn. Voor de rest, alles waar we mee bezig zijn, alles wat we zien, en vooral uit ons gevoel. Nu is het moeilijk om uit te leggen waaruit die inspiratie allemaal kwam, omdat we het album op vinyl uitbrengen en het een vijftal maanden op voorhand klaar moest zijn. We zijn al wat uit die vibe.

Jullie stonden onlangs bij 101 Barz, hoe zit het met STIKSTOF op de Nederlandse markt?

Jazz: We focussen ons daar niet echt op, maar Gorik heeft daar met Zwangere Guy al wat meer aandacht. Hij heeft daar al enkele keren op het podium gestaan en dat is puur om wat hij doet. Je maakt je muziek, doet je ding en je wordt herkend of niet. Hij is, denk ik, de eerste Belgische rapper die echt voet aan grond zet in Nederland. Voor STIKSTOF staan er in Nederland nog wat shows gepland. Dat is echt nice, want dat is onze enige weg: als Nederlandstalige act heb je enkel België en Nederland.

Gorik: En de Antillen? (lacht)

Jazz: Suriname en Zuid-Afrika misschien, maar dat is een beetje ver van ons bed. Als je hoger of breder dan Vlaanderen wil, moet je naar Holland.

De Nederlandse scène is breder en er breken meer mensen door, terwijl oude rotten als Hef en Sticks ook hun ding blijven doen.

Jazz: We zijn een kleiner land, waar we dan nog maar de helft van hebben. Zij zijn ook vroeger begonnen. Toen ik zestien was, luisterde ik amper naar hiphop van Belgische bodem. Ik luisterde Amerikaanse rap, Franse rap of rap uit Nederland. Dat is de laatste tijd wel veranderd. Ik denk dat een Brusselaar, Gentenaar, Antwerpenaar of om het eender wie veel meer naar muziek van eigen bodem luistert. We zijn aan het groeien en hinken nog wat achterop, maar dat komt wel goed.

Enkele jaren geleden waren jullie onbekend, nu kunnen jullie niet meer buiten komen zonder herkend te worden.

Jazz: Zelf ben ik leerkracht, gelukkig niet in een Flamand ASO-school. Ik sta voor de klas in een Franstalige TSO-school en negentig procent van mijn leerlingen luistert niet echt naar Nederlandstalige rap. Toen ik daar aankwam, herkende echt geen enkele leerling mij. Nu weten mijn leerlingen dat ik rap. Sommigen komen zeggen dat ze het tof vinden, wat ik doe. Onlangs was er een meisje uit Halle, die nieuw was in een klas, en met haar mond vol tanden stond dat ik haar leerkracht was. In Vlaanderen leeft STIKSTOF meer, ik zou nu niet graag in Gent, Antwerpen of een andere Vlaamse stad les willen geven.

Dat is de bluts met de buil zeker? Herkend en aangesproken worden, om foto’s en handtekeningen gevraagd worden.

Astro: Tuurlijk.

Jazz: Bij Gorik is dat niet meer tof, denk ik. Op zich is het wel leuk, mensen die je herkennen en zeggen dat ze het tof vinden wat je doet, maar dat geldt tot een bepaald niveau natuurlijk. Als je inderdaad niet meer kan rondlopen zonder dat mensen constant om een foto komen vragen, is dat minder. Bij Gorik, die met Zwangere Guy toch wat meer succes heeft dan STIKSTOF als groep, is dat te neig. Dat is iets waar je echt mee moet leren omgaan.

Gorik: Ja kijk, euhm, hoe zeg je dat? Dat is de keerzijde van de medaille zeker?

Astro: Ik net terug uit verlof, vier-vijfhonderd kilometer van de grens in Frankrijk. Ik stond op een random parking te tanken en ineens spreken wat gasten me aan: ‘Hey Astro, alles goed? Respect voor je 101-sessie. We waren die net nog aan het pompen.’

Gorik: Dan denk je: ‘Alright, nice’, maar als ik ergens zit of sta heb ik makkelijk honderdvijftig tot tweehonderd foto’s op een weekend moeten maken. Ik zeg nooit nee, buiten tijdens mijn eten, dan moeten ze mij met rust laten. Ik blijf gewoon mezelf en ga waar ik wil gaan.

Jazz: Na een tijd zie je dat ook minder. Als ik bijvoorbeeld met mijn vrouw naar Antwerpen ga, ziet zij dat veel minder dan ik. Ik voel die ogen niet meer, zij wel. Je ziet ze wel staren, maar je bent er niet meer bezig. Het went dus wel, tot een bepaald niveau natuurlijk. Als ze echt naar je toe beginnen lopen, kan je dat niet negeren natuurlijk.

Gorik: Ik heb dit weekend wel een paar keer gezegd: ‘Bij ons zeggen ze alstublieft.’ Dat zijn mensen die naar je komen en meteen hun camera pakken, zonder het te vragen. Over hen moet je niet te veel schrijven. Niet te veel aandacht geven, vind ik persoonlijk.

Bedankt voor het interview!

Facebook / Instagram

Ontdek nog meer nieuwe muziek op onze Spotify.

42 posts

About author
Jasper luistert, leest en schrijft.
Articles
Related posts
InstagramLiveRecensies

Mother Mother @ Ancienne Belgique (AB): Op moeders wijze

Mother Mother verkeert volop in de renaissance van haar carrière. Lange tijd was de band weggedeemsterd in de (even grofweg geformuleerd) onbeduidendheid…
LiveRecensies

Placebo @ Ancienne Belgique (AB): Schrap en scherp

Vooraleer Placebo volgende week hun tour in Zuid-Amerika start, warmden ze gisteren al op in de Ancienne Belgique. Het is een understatement…
InstagramLiveRecensies

DIIV @ Ancienne Belgique (AB): Koortsdroom

‘Let the music guide you; transform you. This performance will change you profoundly forever’. DIIV wist hoe ze gisteren de toon moest…

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.