Niet veel artiesten zijn in staat een eigen kenmerkend geluid te ontwikkelen; nog minder lukt het, zich daarna opnieuw heruit te vinden. Het Amerikaanse muziekproject Low valt uit de duizenden te herkennen en sloeg op haar vorige plaat Double Negative uit 2018 radicaal nieuwe paden in zonder aan eigen smoel in te boeten. Een tour de force om U tegen te zeggen, na een carrière van bijna drie decennia. HEY WHAT verkent op briljante wijze verder die nieuwe wegen en klinkt zowaar nog uitdagender dan de voorganger.
Powerkoppel Alan Sparhawk en Mimi Parker debuteerde midden jaren negentig met het ijzersterke slowcore-album I Could Live in Hope, de eerste van een lange reeks verstilde platen. Toen het toenmalige trio (basgitaristen verschenen en verdwenen) midden jaren nul een contract tekende bij legendarisch label Sub Pop omarmden ze een iets voller, maar nog steeds zeer herkenbaar geluid. Dat geluid staken de drie op Double Negative zonder aarzelen in de fik. Het album deed bij momenten bijna postindustrieel aan door de vele lagen aan effecten die Sparhawk op zijn gitaar stak. Extreme noise-uitbarstingen tilden de dynamische nummers van de groep in hogere stratosferen.
HEY WHAT gaat daar nog in verder, al gebeurt dat nu zonder basgitarist en dus als duo. Het begint al bij de geweldige opener “White Horses”, die bijna als een kettingzaag op gang komt, vooraleer het nummer ontaardt in een reeks gecompresseerde staccatonoten. Sparhawk en Parker zingen er op hun vertrouwde manier over – en dat is dan ook de enige houvast in een instrumentale storm. ‘Still white horses take us home’, zingen de twee, maar als thuiskomen voelt dit niet aan, integendeel. Daarvoor is de dreiging te groot. Een naadloze overgang leidt “I Can Wait” in. Ronduit indrukwekkend.
Het valt meteen ook op dat de experimentele rock van de groep eigenlijk zeer catchy klinkt wanneer je aan de effecten gewend raakt. Herhaling is daar essentieel in. Zo reciteert de band op het voornoemde “I Can Wait” de titel als een mantra, en vooruitgeschoven single “Days Like These” bestaat uit een steeds terugkerende melodie. Maar die sterke hooks die op quasi elk nummer terug te vinden zijn, zitten wel verborgen onder lagen dreiging en pijn. Het ijzersterke “More” is bijvoorbeeld opgebouwd rond een aanstekelijke riff die door de dissonante effecten bijna lijkt uiteen te barsten. Ook de tekst doet het slechtste vermoeden: ‘I paid more than what it would have cost / You have some of what I could have had / I want all of what I didn’t have’.
Eigenlijk laat het album zich perfect vatten door de hoes. Die is op het eerste zicht zeer kil, minimalistisch en afstandelijk, maar zit wel vol krassen, net als de muziek. Iedereen kan de pijn wel verbergen, maar uiteindelijk zijn we toch allemaal stuk voor stuk menselijk beschadigd. Houvast vindt het koppel in hun geloof (de twee zijn mormonen) en hun muziek. HEY WHAT voelt soms dan ook bijna als een spirituele ervaring aan.
Dat komt door de sterke harmonieën van het koppel en de ruimtes die de twee tussen het lawaai durven te laten. De muziek klinkt ondanks de effecten vreemd genoeg verstild en af en toe zelfs onaards, zoals je dat soms in het binnenste van een kathedraal ontwaart. (De religieuze achtergrond van de band moet er ergens iets mee te maken hebben.) Wij kregen meer dan één keer zin onze ogen te sluiten en ons te laten wegdrijven op de noise. Er valt helaas wel één kleine smet op het blazoen te bespeuren. Niemendalletje “There’s a Comma After Still” is totaal overbodig en het soort intermezzo waar groepen zich vaker aan durven bezondigen.
Dat is echter niet zo erg. Tegen de tijd dat de drums invallen op langgerekte afsluiter “The Price You Pay (It Must Be Wearing Off)” liggen wij al platgeslagen tegen de grond. En te denken dat dit het soort album is dat met elke luisterbeurt beter wordt. Wij willen niet weten hoe we er binnen enkele maanden aan toe zullen zijn, en zeggen daarom nu al graag dat dit een meesterwerkje is. HEY WHAT vereist aandacht om gewaardeerd te worden, maar verdient dat. Verstilling in lawaai. Fantastisch.
