Clap Your Hands Say Yeah – New Fragility (★★★½): De vloek eindelijk verbroken

Weinig bands hebben de grote indierockboom die zich in het midden van de jaren 2000 afspeelde echt goed overleefd. Bloc Party, Franz Ferdinand, Elbow, zelfs The Killers en Muse: sinds die gouden jaren hebben ze nooit meer echt dezelfde hoge kwaliteit kunnen bieden. Voeg maar toe aan dat rijtje: Clap Your Hands Say Yeah. Sinds hun gelijknamige doorbraakalbum in 2005 stond de band uit Brooklyn meteen bekend als die quirky band met de frontman met dat vreselijk stemgeluid. Love it or hate it, Alec Ounsworths stem is er wel eentje die je uit de duizenden herkent. Op het eerste gehoor klinkt hij zo vals als een kat, maar net als andere kaasraspen als Kristian Matsson van The Tallest Man on Earth of alt-J’s Jon Newman valt het best wel mee eens je er aan gewend raakt, en blijkt hij eigenlijk helemaal niet zo vals te zingen als je eerst dacht.

Zo gaat het wel met meer dingen op dit nieuwe album. Nieuwkomers verwachten van een band met de naam Clap Your Hands Say Yeah misschien guitige indiepop, maar het aantal handjeklapmomenten op New Fragility is op één – welja – hand te tellen. Onder de motorkap van hun bij wijlen potige indierock schuilen lyrics over schietpartijen, falende naties en ijdele hoop. Je hoeft zanger en songschrijver Alec Ounsworth heus niet te vertellen dat de wereld er slecht aan toe is.

New Fragility leent zijn titel aan het kortverhaal Forever Overhead van David Foster Wallace, waarin ook deze zin te vinden is: ‘Your voice is rich and scratchy and moves between octaves without any warning.’ Dat is wellicht niet de enige reden waarom Ounsworth zich vereenzelvigt met het dertienjarige personage. In dat verhaal is het jongetje namelijk zo versteend van angst om van een wipplank te springen, dat het lijkt alsof de tijd blijft stilstaan en hij zich plots enorm bewust is van elke kleine geur, kleur of indruk. Ounsworth is ondertussen al meer dan drie keer dertien geworden en toch raakt hij soms nog bevangen door angst. Met dit nieuwe album schuifelt hij nog een keer op de wipplank en waagt hij de sprong in het water.

Die aarzeling is zelfs duidelijk hoorbaar in “Hesitating Nation”. ‘Who are we to go and make big plans?’ vraagt Ounsworth zich af, terwijl hij een wereld schetst waarin miljardairs apathisch wegkijken, feestdagen werkdagen worden en je best een schietgebedje doet als je wil dat alles goed komt. Nerveuze gitaren tikken onverbiddelijk verder als een metronoom die nooit ophoudt; zelfs onder een deken van synths komen ze aan het oppervlak piepen. Hoe Ounsworth zich ook wil afkeren van die vervelende ratrace, ze blijft toch alomtegenwoordig.

Op “Thousand Oaks” slaat de apathie om in onderhuidse woede en frustratie. Ounsworth zet de machteloosheid van de slachtoffers van de schietpartij in Californië in 2018 recht tegenover de besluiteloosheid van regeringen: ‘But we’re reasoning with messengers / Who sit and talk about the weather / When it’s just another nightmare / A slaughter of the children.’ Hoewel de stevige rocksong misschien minder hitpotentieel heeft dan andere nummers over schietpartijen, hakt hij minstens even diep.

Met die twee singles zette Clap Your Hands Say Yeah zich in oktober vorig jaar uit het niets terug op de kaart, en ook hier trappen ze de deur van het album krachtig in. Zou het kunnen dat de band zich herpakt heeft? Het is een vraag die je haast niet durft te stellen omdat het antwoord bijna gegarandeerd een teleurstelling zal zijn. Hoe verder je echter door het album ploegt, hoe meer die angst wegebt. Met “CYHSY, 2005” lijkt de band je zelfs uit te dagen en naar hun hoogdagen te knipogen. Gedragen door zwierige violen en Ounsworths akoestische gitaar vervellen ze van rommelige lo-fi indierockers tot een groep die ook in de studio weet hoe ze zichzelf het best kunnen laten klinken.

Titelnummer “New Fragility” is een fijne mix van de twee vooropgestuurde singles en wacht tot helemaal op het einde om eindelijk dat strakke keurslijf van zich af te werpen. In “Innocent Weight” nemen de strijkers opnieuw het voortouw en smelten ze mooi samen met Ounsworths schelle stem. ‘I don’t know what I’ve done wrong’, klinkt hier haast als een wanhopige schreeuw van een jongeman die het allemaal niet meer weet. De stuwende drums en aanzwellende violen en gitaren duwen het nummer naar een emotioneel en meeslepend hoogtepunt.

Toch weet CYHSY de kwaliteit niet overal te garanderen, zoals op dat debuut wel het geval was. Klaagzangen als “Dee, Forgiven” (inclusief mondharmonicasolo) en “Mirror Song” klinken met Ounsworths stem net dat tikkeltje te klagerig om echt meeslepend te zijn. Ook “Where They Perform Miracles” bewandelt die slappe koord tussen zeuren en zalven. Als er evenwel één song is op New Fragility die CYHSY 2.0 het best samenvat, dan spant “Went Looking for Trouble” de kroon. In net geen zes minuten neemt de band je mee van simpele akoestische gitaren, over een meeslepend strijkerskwartet, naar een heerlijk zwalpend einde. ‘How could I know?’ jammert Ounsworth terwijl hij “John Wayne Gacy, Jr.”-gewijs in het hoofd van een crimineel lijkt te kruipen.

Even springerig en jeugdig als op hun debuutalbum zal Clap Your Hands Say Yeah waarschijnlijk nooit meer klinken. Zestien jaar en vier albums later hebben ze echter eindelijk dat juk van zich af kunnen werpen en lijkt de band bevrijd van die vloek die rustte op jonge indierockbands in de jaren 2000. Op New Fragility blinken enkele van hun sterkste en meest memorabele songs in jaren. Als alles goed gaat en we ons aan de maatregelen houden, dan zou de groep in september op het podium van de Botanique staan en zou de mix van oude klassiekers en sterk nieuw materiaal wel voor een al even memorabel optreden kunnen zorgen.