“Als je los laat heb je twee handen vrij… om te dansen”.
We hadden er met een onstandvastig gevoel naar uitgekeken, dat eerste van twee concerten van The XX.
Het Londens triumviraat kroop de afgelopen jaren steeds met een vanzelfsprekend gemak onder onze huid. Ze lieten ons kennismaken met de meest duistere, fragiele aspecten van onze psyche. Hun laatste plaat ging dan ook als een laagfrequente schokgolf doorheen onze Berenlijfjes. De verbondenheid met het verleden vertoonde sporen van beschadiging. Verandering is nu eenmaal soms een noodzakelijk kwaad om tot nieuwe groei te kunnen komen. Zoals steeds gaat er met verandering dan ook een aanpassingsperiode gepaard. We gunden het trio deze periode en trokken – een beetje benauwd – richting Vorst.
Het drietal opende met “Say Something Loving”, hiermee leken ze ons, angstige criticasters, rechtuit te willen aanspreken. Het nummer was een mooie samenvatting van wat we de rest van de set te horen en te zien kregen. Ervaren muzikanten die hun emo-pluimen geverfd hadden in de felle kleuren van de feesthoed van een verdwaalde Aalsterse carnavalist. De stemmen van gitariste Romy Croft en bassist Oliver Sim waren helder, kristalhelder, zo ook op vervolgnummer “Crystalised”. Ondanks dat het nummer naar het einde toe een beetje doodbloedde, reageerde de zaal met een imposant applaus. Vanuit ons perspectief zagen we – voor een best wel gehypete band – bitterweinig opgelichte smartphoneschermen in het publiek. De grootste van de gekleurde pluimen mag het publiek alvast op hun eigen hoed steken.
Daar waar het muzikaal een tikkeltje minder beklijvend werd, bespeelde het visueel schouwspel onze zintuigen. Terwijl gedurende vorige tournees het ‘noir minimalisme’ centraal stond, kregen we nu een grootse productie voorgeschoteld, zo-eentje die zeker niet zal misstaan op het hoofdpodium van Pukkelpop. Een vervaarlijk kantelend, spiegelend plafond en zijdelings draaiende spiegelelementen reflecteerden kleurrijke lichtbundels en andere facetten (zo spotten we onder andere de achterkant van Jamie) doorheen de zaal. Daarnaast zweefde het drietal niet over de standaard vloerbekleding, maar over een kleurrijk Kanye West-esque tl-lampenvloer. De zwaarmoedigheid van bepaalde nummers werd zo wat lichtvoetiger.
https://www.instagram.com/p/BRJBwK7hWpE/?tagged=thexx&hl=nl
Na een snedige, we zouden zelfs durven zeggen vlijmscherpe, uitvoering van “Islands” steeg de temperatuur naar Caraïbische hoogtes met “Lips”, diezelfde temperatuur daalde meteen erna opnieuw door een niet ten volle overtuigende uitvoering van “Sunset”. Inmiddels was het ook duidelijk geworden dat de drie doorheen de jaren niet enkel qua geluid veranderd zijn. De fysieke expressiviteit tijdens hun performance stond als een huis. Dit in schril contrast tot de timide-zieltjes die zich enkele jaren terug precies als huismotten en hooiwagens wilden verbergen in een kleerkast.
Na een best wel platte uitvoering van “Basic Space” ging Romy de nokvolle zaal in haar eentje te lijf. “I’ll put on a performance, I’ll put on a brave face”, zong ze. Vertwijfeling sloeg toch ons toch wat te binnen, want de tekst werd onbevreesd en vol dappere overtuiging ten gehore gebracht. Een moddervette beat leidde “Brave For You” in en laat net dat er wat teveel aan zijn. Is een aanzienlijk elektronische grondlaag geschikt om een trouwhartige tekst als die van “Brave For You” te kunnen kaderen?
De geüpdatete versies van “Infinity” en “VCR” vloeiden daarentegen wel zonder afweer langs onze oorschelpen binnen. Een sterke opbouw en krachtig spanningsveld overheersten dit koppeltje aan nummers. Spontaan vonden enkele gepende hartjes hun weg naar het papier op onze aantekeningen. Het was nipt, maar ook “I Dare You” wist zich te kwalificeren om te delen in het aangename gevoel van de twee voorgaande nummers. Wederom waren het de nadrukkelijk aanwezige beats van Jamie die ons in vertwijfeling brachten.
We stellen de skills van Jamie hierbij helemaal niet in twijfel, in tegendeel, zijn live-drumpadpartijen en dj-skills zijn on fleek. De overweldigende kracht van zijn dansbare vibes maakten van de nummers een rollercoasters waarbij je vaak een emotionele looping moest overwinnen. Zo verdwaalden onze emoties regelmatig tussen feestmood en weemoed. Alsof nonkel Jamie een technisch verfijnd mopje vertelde aan de koffietafel en je vervolgens uit eerbied voor de overledene je lach probeert in te houden.
Ondanks dat hij geen micro voor zijn neus kreeg, voerde de dj-dirigent met zijn pompende beats tevens het hoogste woord op “Dangerous”. “If this only ends in tears, then I won’t say goodbye” lipten we ten langen leste nog mee. Finaal kreeg ook bassist Oliver met “A Violent Noise” zijn moment de gloire, een pijnlijk moment zo bleek. Het nummer dat refereerde naar zijn overwonnen drankverslaving hakte diep in de ziel, maar na een dansplaat als “Dangerous” wrong dergelijke openhartigheid dubbel zo hard.
Volgens dichte bijstaanders kreeg hij het zelf moeilijk terwijl hij het nummer opvoerde, wat kan verklaren waarom het nummer een beetje souplesse miste.
Dat The XX er een warme band met Brussel op nahoudt, maakten ze meermaals duidelijk. Oliver bombardeerde de show van gisteren met zijn prachtige, diepe praatstem tot de beste van de tournee. Samen met Romy haalden ze nostalgische anekdotes op naar hun eerste Belgische passage (Botanique) en konden ze zelfs nog de naam ‘Jan’ (Van Biesen?) plakken op de persoon die hen hier als eerste een kans gaf.
The XX 2.0 had ons tot dat moment erg in de war gebracht, maar ging vervolgens resoluut voor de overtuigingsaanval. “Fiction” palmde ons nooit eerder zo snel in en de terloopse Jamie-escapade smaakte, in tegenstelling tot zijn eerdere interventies tijdens de set, naar meer. Met een wondermooie overgang waar menig Tomorrowland-dj naar zal opkijken, ging het feestje gewoon verder met “Shelter”. De dansduivels ontbonden zich helemaal toen ook “Loud Places” van Jamie himself met open armen geadopteerd werd door bandleden en publiek. We trachtten een succesvolle foto te maken van de wondermooie regenboogkleurige lichteffecten waarmee Vorst zich op dat moment vulde, maar al dansend ging dat niet als verhoopt.
Lang moest het publiek niet smeken om meer, The XX was gewillig genoeg om ons dat spontaan aan te bieden. “On Hold”, trok de eindspurt aan en was mogelijks het best uitgevoerde nummer van de avond. Het venijn zat hem andermaal in de staart. Ook de fans die hun dansschoenen vergeten aan te binden waren, werden getrakteerd op een, we mogen ondertussen toch wel zeggen; klassieke en pure uitvoering van de perfect afgemeten slotnummers “Intro” en “Angels”.
Deze twee kruimels vertoefden op een emotioneel wandelpad omgeven door bossen vol dansende bomen waarin we in eerste instantie leken te gaan verdwalen. Romy ‘Grietje’ Croft en Oliver ‘Hans’ Sim durfden onder impuls van beat-lokkende Jamie ‘weerwolf’ Smith gisteravond misschien al eens het padje verlaten. Ze baanden zich live opnieuw een weg naar de kern van ons hart. We werden gisteravond misschien niet weggeblazen, maar onze liefde voor The XX vond wel een tweede adem.
The XX speelt vanavond hun tweede concert in België in teken van hun ‘I See You’-tour, dit concert is al maanden hopeloos uitverkocht. Wil je ze (nogmaals) aan het werk zien? Grijp je kans op Pukkelpop.
—
Setlist:
- Say Something Loving
- Crystalised
- Islands
- Lips
- Sunset
- Basic Space
- Performance
- Brave For You
- Infinity
- VCR
- I Dare You
- Dangerous
- A Violent Noise
- Fiction
- Shelter
- Loud Places (Jamie XX ‘cover’)
Bis
17. On Hold
18. Intro
19. Angels
