Ook al doet de naam Max Richter geen belletje rinkelen, je hoorde ongetwijfeld al zijn muziek langskomen in een kwalitatieve film of serie. The Leftovers, My Brilliant Friend, The Last of Us, Arrival en Ad Astra zijn slechts enkele titels waarin je de composities van de in Duitsland geboren Engelsman kan horen. De vijftiger is een van de vaandeldragers van het moderne postminimalisme; repetitieve klassieke muziek die gebouwd is op een beperkt aantal instrumenten en muzikale frases. Hij staat dan ook bekend om zijn meditatieve, emotionele klassieke nummers. Zo is Sleep uit 2015 een van zijn populairste werken, een werkstuk van maar liefst acht uur dat als doel heeft om de luisteraar rustig te doen mediteren en slapen. Met Recomposed by Max Richter: Vivaldi – The Four Seasons herwerkte hij eveneens succesvol de iconische quattro stagioni tot een hedendaags meesterwerkje.
Zijn grootste succes was echter The Blue Notebooks, zijn tweede langspeler uit 2004. De plaat fungeerde als protest tegen geweld in het algemeen en de invasie in Irak in het bijzonder. Deze langspeler viert dit jaar haar twintigjarige jubileum. Richter vond de tijd dan ook rijp om op tour te trekken met het album, en om een nieuwe plaat te componeren die live perfect naast de nummers van z’n succes-lp kan passen. Het resultaat van die nieuwe composities is terug te vinden op zijn negende worp In a Landscape. Net als op The Blue Notebooks gebruikt Richter op zijn nieuwste een homogene muzikale taal van klassieke strijkers en toetsen, gecombineerd met minimalistische elektronica. Met de dualiteit tussen klassiek en modern wil hij de luisteraars opnieuw uitdagen en confronteren met de dualiteiten in hun eigen leven. Of zoals Richter het zelf stelde: ‘Voor mij gaat de muziek op de plaat over het verbinden of verzoenen van polariteiten. De elektronica met de akoestische instrumenten, de natuurlijke wereld met de menselijke wereld en de grote ideeën van het leven met het persoonlijke en intieme.’
De eerste single “Movement, Before All Flowers” liet ons enkele maanden geleden al reikhalzend uitkijken naar In a Landscape en nu het album bij de platenboer verkrijgbaar is, kunnen we stellen dat ons wachten wordt beloond. Van de opener “They Will Shade Us With Their Wings” kom je ogenblikkelijk in het herkenbare universum van Richter: lage pianoklanken worden spaarzaam aangevuld met strijkers en blazers, zodat een dreigend sfeertje ontstaat. Het duurt echter niet lang alvorens het onheil omslaat in hartzeer, want al gauw zorgen enkele snijdende vioolpartijen voor weemoedig tegengewicht. Een sfeervolle opener, maar wel eentje die moet groeien. Richter bouwt langzaam de emotie op maar gaat de climax uit de weg. In het schitterende “And Some Will Fall” is hij dan weer minder spaarzaam en laat hij de dualiteit tussen de strijkers melancholisch naar catharsis opbouwen.
Net als op vorige platen van Max Richter verbaasden wij ons er weer over hoe goed de man grootse emoties kan opbouwen met zo weinig elementen. Hierdoor voelt In a Landscape weer helemaal aan als een consistente aanvulling van Richters discografie, al zit er wel voldoende variatie doorheen de lp. Het trieste “Love Song (After JE)” lijkt enkele noten van “Love Theme from The Godfather” te lenen, maar draagt ontegensprekelijk de gevoelige sfeer van Richter met zich mee. Op het coole “Only Silent Words” focust Richter helemaal op knappe, dromerige elektro, terwijl het prachtige “The Poetry of Earth (Geophony)” gracieus balanceert tussen ingetogen melancholie en grootse schoonheid. “A Colour Field (Holocene)” en het poppy “Andante” zijn dan weer kleine pareltjes; beide duren amper meer dan twee minuten, maar op die tijd wordt je overspoeld door warme weemoed.
Het album bevat naast de tien reguliere composities eveneens negen ambient fragmenten van opnames uit het alledaagse leven. Denk dan aan fluitende vogeltjes, aankondigingen in de metro of pruttelende kookpotten die ondersteund worden door zachte toetsen en elektronische drone-geluiden. De werkjes op zich zijn zeker niet mis en fungeren als muzikale spiegel voor de luisteraar, maar ze halen op sommige momenten ook wat de flow uit de langspeler. Als je het album als achtergrondmuziek oplegt kabbelen de stukjes zo voorbij, maar wanneer je geconcentreerd luistert val je toch wel even weg uit het moment. Wat ons betreft zou de overgang tussen twee juweeltjes als “And Some Will Fall” en “The Poetry of Earth (Geophony)” heel wat efficiënter inspelen op de emoties zonder het gezapige “Life Study III” er tussenin. Onze tip? Maak een afspeellijstje waarin je enkele “life studies” wegfiltert en laat je helemaal onderdompelen in Richters melancholie.
Op In a Landscape doet Max Richter weer heel veel met heel weinig. De mix van klassieke strijkers, minimalistische elektronica en alledaagse geluiden creëert een meditatieve en emotioneel geladen luisterervaring. Hoewel de ambient-fragmenten soms de flow van het album verstoren, blijft de kern van het werk trouw aan Richters stijl: groots en meeslepend met weinig middelen. De minimalistische werkstukken vol zachte toetsen en snijdende strijkers dompelen je helemaal onder in een emotionele sfeer, zoals een geruststellende knuffel of een warme koffie op een koude dag.
Op 28 november komt Max Richter naar Koninklijk Theater Carré in Amsterdam om de twintigste verjaardag van The Blue Notebooks te vieren. De klassieker zal integraal gespeeld worden, net als In a Landscape. Op 30 november zakt Richter hiervoor af naar de Bozar in Brussel, de dag nadien kan je hem op het podium van de Koningin Elisabethzaal in Antwerpen vinden. Twijfelaars zijn eraan voor de moeite, want alle concerten zijn al lange tijd uitverkocht.
Facebook / Instagram / X / Website
Ontdek “The Poetry of Earth (Geophony)”, ons favoriete nummer van In a Landscape, in onze Plaatje van de Plaat-playlist op Spotify.