Wie op zoek gaat naar rauwe rockgeluiden, catchy melodieën en verhalende songteksten die je meeslepen naar de achterbuurten van Brooklyn, New York kan gelukkig nog steeds terecht bij The Hold Steady. De zeskoppige band heeft sinds hun oprichting in 2003 een flinke discografie opgebouwd, met onder andere klassiekers als Boys and Girls in America en Stay Positive. Waar The Hold Steady echter écht om bekend staat, is hun kenmerkende sound die zowel nostalgisch als tijdloos aanvoelt. Met hun mix van klassieke rock, americana en een streepje punk weet de band keer op keer te imponeren. Zoals ze zelf zingen in hun nummer “Your Little Hoodrat Friend”: ‘We started recreational, it ended kinda medical. It came on hot and soft and then it tightened up its tentacles.’ Het is allemaal zo niet bedoeld, maar bijna twintig jaar later zijn ze uitgegroeid tot ware cult-iconen.
The Hold Steady zal waarschijnlijk nooit meer de intensiteit van hun oorspronkelijke run evenaren. Ze brachten in hun beginjaren vier albums uit in vijf jaar tijd en tourden hard, zoals de road dogs uit de jaren 70 die hun geluid inspireerden. Hun laatste incarnatie, als een oudere en wijzere band, is echter bijna net zo productief gebleken. The Price of Progress, het derde album van Hold Steady sinds 2019, voelt eerder aan als een natuurlijke opvolger van Thrashing Thru the Passion en Open Door Policy dan als een verrassende afslag naar links.
De plaat begint met een van die gekende uitdeinende muzikale escapades. “Grand Junction” heeft een ontspannen tempo, maar een verrassend wijd open, meeslepend gevoel. De gitaren kabbelen gestaag mee terwijl Nicolay simpele, maar effectieve synths uithaalt. Het is leuk om te horen hoe Finn zich openstelt en zijn stem gebruikt als zanger en niet alleen als verteller. Meteen daarna zijn The Hold Steady weer op bekend terrein met de rockende single “Sideways Skull”. Muzikaal vertoont het meer dan een voorbijgaande gelijkenis met Thrashin’ Thru the Passion-opener “Denver Haircut”. Finn praat zich een weg door de verzen en zingt het refrein half. Hij vertelt een verhaal over een vrouw die vasthoudt aan haar rock-‘n-roll-dromen ondanks dat ze in een opvanghuis woont. Het is een kans voor Finn om twee van zijn favoriete stijlfiguren te combineren: mensen aan de verkeerde kant van de wet en wat er achter de schermen bij de rockshow gebeurt. Het meest verrassende deel is wanneer het op een dubbeltje stopt voor een eenvoudige, stille pianosolo, die vervolgens verandert in een piano-gitaarduet voordat het weer op volle snelheid gaat voor de grote finish.
De luisteraar voelt al snel dat The Price Of Progress het volgende hoofdstuk is in het verhaal van The Hold Steady. Finn is duidelijk nog steeds niet uitverteld en neemt ons ook nu constant mee naar de meest karakteristieke taferelen. Tegelijkertijd bevat het album zowel enkele van de meest onkarakteristieke muziek van de band ooit als enkele van de meest bevredigende vertrouwde, vuist-in-lucht momenten die ze sinds Stay Positive uit 2008 hebben gemaakt. Het knipogende zelfbewustzijn van datzelfde “Sideways Skull” dringt door in The Price of Progress. Met uitzondering van “Flyover Halftime”, een schreeuwerige rocker die de riff van “The Swish” van op debuutalbum Almost Killed Me interpoleert, en de vreemde cabaret-meets-disco-funk van “Understudies”, staat het album bol van avontuurlijke nieuwe raakvlakken die naadloos geïntegreerd zijn met rockende, publiekslievende sensaties.
Terwijl zanger Craig Finn zijn verhalen doorheen de muziek weeft, werkt de band aan een maalstroom van snerpende gitaren en snedige drumfills die qua snelheid en kracht alles overtreft wat ze in ruim tien jaar hebben gedaan. Er zijn dikke gitaarriffs met dank aan Tad Kubler en Steve Selvidge, af en toe keyboards van Franz Nicolay en ijzersterk ritmesectiewerk van bassist Gavin Polivka en drummer Bobby Drake. Een blazerssectie is aanwezig om ongeveer vijftig procent van deze nummers te accentueren. De triomfantelijke Guitar Hero-klare openingsakkoorden van het dynamische “Sixers” geven nauwelijks een hint naar de pittige powerpop die volgt of de troosteloze piano- en zangpartij die het nummer afsluit. Ondanks de rockende gitaren viert de tristesse hoogtij. Zo mist een vrouw een vluchtige kans om een band op te bouwen die een einde zou kunnen maken aan haar eenzame nachten waarin ze Ritalin verorbert en naar de hoogtepunten van de NBA kijkt, om vervolgens weer te eindigen waar ze begon. Wat ooit leuk en zorgeloos was, is nu gewoon triest. Het ontbreken van een groot meezingkoor is misschien het enige dat het verhindert om op de lijst met de beste nummers van de band te komen.
“Sixers” vindt de perfecte achtergrond voor de teksten van Finn, die vaak gaan over personages die worstelen en er niet in slagen verder te groeien dan hun vrolijke, verkwistende en met drank doordrenkte jeugd. Ook de gelijknamige compadre van “Carlos Is Crying” heeft een inzinking wanneer hij zich realiseert dat het leven aan hem voorbij gaat. Ook hier klinkt de muziek, met enkele bongo’s en hippe baslijn, eerder opgetogen en positief waardoor je de link niet altijd zo gemakkelijk legt met de diep intrieste teksten. Het is The Hold Steady ten voeten uit.
“Understudies” en “The Birdwatchers” zijn dramatischer en vinden een duidelijker evenwicht tussen muziek en teksten. De eerste paar minuten van “The Birdwatchers” bevatten springerige, met hoorns beladen refreinen die griezelig hard doen denken aan Mike Oldfields “Tubular Bells”. De brug is echt verontrustend, met stille gitaarfeedback, vibrafoonmelodieën en abstracte geluiden uit de hoorns. Het eindigt louterend, met een nieuwe blazerslijn en een lyrische clou die terugverwijst naar de opening. “Understudies” ontvouwt zich als een film, met een tekstuele proloog die zich afspeelt in een bakkerij. Finn verlaat die locatie echter onmiddellijk voor een Broadway-theater. De hoofdriff begint op de piano, maar wordt herhaald met een vervormde gitaar. Het vestigt zich in een nachtelijke groove verankerd door Polivka’s verrassend funky baslijn.
The Hold Steady weet na twintig jaar als band de American way of life, in al zijn facetten en kleine kantjes, tot in de perfectie verwoorden. The Hold Steady zal altijd klinken als een band die je tijdens een roadtrip door Amerika toevallig het beste van zichzelf hoort geven in een bar. Ze zijn echter allesbehalve een ordinaire kroegband, daarvoor zijn ze muzikaal iets te verfijnd en verbaal lichtjes geniaal. Dat bewijzen ze op The Price of Progress, dat zich opwerpt als een waardige toevoeging aan de nu forse catalogus van de rockers uit New York.
Instagram / Facebook / Website
Ontdek “Sideways Skull”, ons favoriete nummer van The Price Of Progress, in onze Plaatje van de Plaat-playlist op Spotify.
