AlbumsRecensies

Van Morrison – What’s It Gonna Take? (★★): Zure slagroom op een saaie taart

Wanneer de Noord-Ierse Van Morrison in augustus zijn verjaardagstaart krijgt voorgeschoteld zullen daar maar liefst 77 kaarsjes op branden. Van al die levensjaren staat hij al ruim zestig jaar op de planken, dus zijn naam zou bij elke muziekliefhebber wel een belletje moeten doen rinkelen. Morrisons carrière begon midden jaren zestig als zanger en tekstschrijver van Them, een garagerockband die wereldwijde bekendheid vergaarde met het rauwe “Gloria”. In 1967 trok hij solo op pad met zijn debuut Blowin’ Your Mind! en met de daarbij horende single “Brown Eyed Girl” scoorde hij meteen een wereldhit. Het bleek een doorstart voor een indrukwekkende carrière waarin hij meer dan veertig albums vol celtic soul, blues, country en jazz uitbracht. Het minste dat we van pareltjes als pakweg Moondance en Astral Weeks kunnen zeggen is dat ze na al die jaren nog niets van hun glans zijn verloren.

Zo zachtaardig als Morrison kan zijn in klassieke liefdesballades, zo bitter gaat hij de laatste jaren door het leven als knorrige brompot. Vorig jaar bracht hij met de dubbelaar Latest Record Project Volume 1 ruim twee uur aan tekstueel vitriool en toonde hij zich een fervent tegenstander van onder andere lockdowns en sociale media. De nieuwste plaat What’s It Gonna Take? kan je gerust als een vervolg beschouwen, al ligt de focus nog meer op het bekritiseren van een leugenachtige overheid. De hoesfoto straalt het allemaal uit, met een koppel uit de middenklasse dat de stad ontvlucht en vanuit de lucht onmiskenbaar als poppetjes wordt bestuurd door een hogere macht.

“Dangerous”, één van de vooruitgestuurde singles, liet eerder al uitschijnen dat Morrisons levensvisie er niet echt rooskleuriger is op geworden. Met dit nummer trapt Van The Man z’n nieuwe album af. ‘Somebody said I must be dangerous / I must be getting close to the truth’ declameert de Noord-Ier en zo lijkt hij zich ondanks de kritiek die hij vorig jaar over zich kreeg sterk te maken in z’n gelijk. De muziek kabbelt als vanouds gezellig voort op een gemoedelijk ritme waarin hammondorgeltjes en een folkviool ruim acht minuten (!) ronddansen op een soulritme.

Morrison tapt dus niet enkel tekstueel verder uit het vaatje dat hij vorig jaar aansloeg, ook muzikaal klinkt What’s It Gonna Take? als een verlengstuk van vorig werk. De meeste nummers zijn gebouwd op klassieke blues- en soulritmes met een relatief eenvoudig aankleding van gitaren, een klassieke ritmesectie, orgeltjes en occasioneel wat blazers. Met wat goede wil horen we op What’s It Gonna Take? een handvol aangename nummers die ons nog eens een glimp gunnen van Morrisons kwaliteiten. Zo is het titelnummer gezegend met een speelse orgelriedel en een aanstekelijk ritme. Een swingende blazerssectie en warme achtergrondzang zorgen bovendien voor een catchy doowopsfeertje. Ook “Fighting Back is the New Normal” weet te overtuigen met een klassiek ritme dat zwaar geïnspireerd lijkt op “Can I Get A Witness” van Marvin Gaye. Als je de venijnige tekst negeert hoor je ook hier Van Morrison op z’n best.

Helaas vormen de teksten regelmatig een struikelblok, omdat Morrisons kritiek veelal egoïstisch is: zijn ex pluimt hem in de rechtbank, niemand begrijpt zijn standpunten en de overheid berooft hem van zijn recht om op te treden. Vooral dit laatste krijgt veel aandacht, en dat maakt dat Morrisons laatste plaat op het moment van verschijnen eigenlijk al hopeloos achterhaald is. Nu de coronamaatregelen op tal van plaatsen worden teruggeschroefd is de kritiek helemaal niet relevant meer. Hierdoor klinken Morrisons kritische liedjes als vijgen na Pasen en zijn ze helemaal niet tijdloos. De ballade “Can’t Go On This Way” zou met die mooie gitaartokkels een teder nummer kunnen zijn, tot Morrison alweer begint over een overheid die blijft liegen en bedriegen. Een klassieke insteek met een focus op eenzaamheid in het algemeen had van nummers als “Can’t Go On This Way” tijdloze toevoegingen aan de discografie van nonkel Van gemaakt.

Net als op voorganger Latest Record Project Volume 1 is de lengte van What’s It Gonna Take? een struikelbrok. De plaat nadert de kaap van een uur en twintig minuten, wat betekent dat het merendeel van de vijftien nummers de kaap van vijf minuten overtreft. Op zich zou dit weinig problemen geven indien de liedjes spannend zouden blijven en naar een hoogtepunt opbouwen, maar op Morrisons laatste is niets minder waar. Nummers als “Nervous Breakdown” en “Not Seeking Approval” beginnen met een fijn idee, maar slenteren nadien eindeloos door met amper veranderingen in de melodie en zonder dat er op het einde sprake is van enige climax. Op die manier slaat de verveling wel heel snel toe. Morrison heeft natuurlijk geen frivole stem meer en dat zorgt dus ook niet meteen voor extra spanning. Het feit dat hij bovendien steeds loopt te zagen zorgt ervoor dat Morrison zelf heel wat zure slagroom toevoegt aan zijn saaie taart.

Valt er op What’s It Gonna Take? buiten het handvol prima nummers dat we al vernoemde dan echt niet meer moois te rapen? Gelukkig wel. Zo is “Fear and Self-Loathing in Las Vegas” een stomende bluesjam waarin Morrison op sneltempo een dag in z’n leven beschrijft en nog eens een gloedvolle saxsolo neerzet. De trieste afsluiter “Pretending” werpt ten slotte een eerlijke blik op het depressief gemoed van de meester. Op een mooie soulmelodie lucht Morrison z’n hart: ‘Pretending my life is not in ruins / Pretending I’m not depressed / Pretending I left it all behind / Pretending most of the time’. Zo slaagt hij er toch nog een klein moment in om te beklijven.

Voor de conclusie van deze bespreking kunnen we probleemloos teruggrijpen naar ons schrijfwerk van een jaar geleden. Net als ten tijde van Latest Record Project Volume 1 combineert Van Morrison op What’s It Gonna Take? een heldere mix van gezellige blues en warme soul met verzuurde teksten. De paranoia krijgt echter nog meer de bovenhand waardoor Morrison zich nog koppiger afzondert van een deel van zijn publiek. Net zoals we er jaarlijks tegenop kijken om met nieuwjaar onze verbitterde nonkel George te bezoeken in het woonzorgcentrum, beginnen we de confrontatie met de nieuwe Van Morrison steeds ongemakkelijker te vinden. Laat ons hopen dat de naderende tour Morrison z’n levenszin doet terugvinden, en dat we in de toekomst toch nog wat positieve noten mogen horen van deze brommende boomer.

Als je Van Morrison live azijn wil zien pissen kan je op 10 juli terecht op Gent Jazz. Hopelijk brengt hij veel oude nummers.

Facebook / Instagram / Twitter / Website

Ontdek nog meer nieuwe muziek op onze Spotify!

166 posts

About author
It's party time and not one minute we can lose.
Articles
Related posts
AlbumsFeatured albumsRecensies

Bert Dockx Band - Ghosts (★★★★): Beklijvende geruststelling

Over de muzikale bijdrages van Bert Dockx kan je intussen een mooi spinnenweb leggen. De Belgische muzikant, schrijver en auteur heeft aandelen…
LiveRecensies

Van Morrison @ Koningin Elisabethzaal: Gelukkig beter dan op plaat

De afgelopen jaren waren niet de beste jaren voor Van Morrison. De legendarische singer-songwriter sprak zich uitdrukkelijk uit tegen de covidvaccins op…
AlbumsFeatured albumsRecensies

Van Morrison - Moving on Skiffle (★★): Trop is te veel en te veel is trop

Vorig jaar bracht Van Morrison met What’s It Gonna Take? nog een album uit, dat bij een heleboel fans voor verdeeldheid zorgde. Muzikaal en…

1 Comment

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.