© El Hardwick
De Britse band caroline bracht drie jaar geleden zijn debuut uit: caroline. Nu is er de langverwachte opvolger: caroline 2. De albumtitels klinken niet vernieuwend of uniek, maar dat heeft dit achttal duidelijk bewaard voor de muzikale inhoud. De groep creëert structuren en sounds die het begrip ‘muziek’ overschrijden. caroline is meer dan dat, veel meer. Tijd voor een muzikaal gesprek met Casper Hughes, een van de founding fathers.
We zitten in een restaurantje in Amsterdam Noord. Bij het Centraal Station het pontje over het IJ, naast de culturele vrijplaats Tolhuistuin. Een bijzondere en inspirerende plek, als een eigen wereld midden in het gewoel van de grote stad. Een ideale plek om te filosoferen over de muziek van caroline, die hier gevoelsmatig helemaal tot zijn recht komt. Na hun optreden op het Rewire Festival is Casper Hughes nog een dagje in Nederland gebleven voor een gesprek. ‘Het was best spannend, gisteravond. We speelden voor het eerst nummers van het nieuwe album, sinds dat helemaal klaar is. We kunnen er dus niets meer aan veranderen. Maar dat hoeft ook niet. Het publiek was enthousiast en wij vonden het geweldig om die songs te spelen.’
Op de setlist prijkten ook “Good Morning” en “Dark Blue”, beide van het eerste album. Maar dan wel in een net andere versie. Iets wat een caroline-kenner niet zal verrassen. ‘We spelen songs graag steeds op een andere manier. Dat houdt het voor ons interessant. Maar we willen ze ook steeds verder laten groeien. Voor ons zijn het levende organismen waar we steeds proberen de beste versie uit te halen.’ Dan rijst natuurlijk de vraag: ‘Wanneer is een caroline-song dan echt af, klaar?’ De spontane Casper lacht: ‘Bij ons zijn die nooit klaar. Het is dat we deadlines hebben voor de studiotijd of de productie. Maar artistiek… nee. Songs blijven zich ontwikkelen.’
Die ontwikkeling leidt tot een welhaast uniek geluid. Als een natuurlijk resultaat van een duidelijke visie op muziek. Neem bijvoorbeeld al eens de omvang en samenstelling van de band. ‘We zijn nu met acht. Naast drums, bas, gitaar en keys, hebben we ook instrumenten als viool, trompet, klarinet en cello. Daarnaast hebben we niet één zanger of zangeres, maar wisselen we vaak en hebben we er meestal meer dan één per song.’ Om de historie en de sound van de band beter te begrijpen, maken we een onderscheid tussen de drie kernleden Casper Hughes, Jasper Llewellyn en Mike O’Malley, en ‘de overige vijf’. ‘Het begon met Jasper en mij, ergens in 2017. We studeerden aan de universiteit van Manchester, maar we wilden iets in de muziek gaan doen. Daarvoor zakten we af naar Londen en vroegen Mike om gitaar te komen spelen. Het klikte meteen. We hadden niet echt een ambitie of zo, behalve dat we graag live wilden spelen. Maar onze eerste songs waren zeker al herkenbaar als ‘caroline-songs’, vind ik. Het was die chemie tussen ons en dat is de basis van de band.’
Toch bestaat caroline (geschreven met een kleine c) tegenwoordig niet uit drie, maar uit maar liefst acht leden. ‘Als we het gevoel hadden dat we een viool konden gebruiken of een trombone, dan vroegen we één voor één de muzikanten erbij. Kijk, Jasper, Mike en ik komen nog steeds met de muzikale ideeën. Wij werken ze uit, geven ze een structuur en bepalen daarmee de richting van de song. Dan gaan we naar de andere vijf. Zij krijgen elk ook de ruimte om de songs verder te ontwikkelen. Om hun eigen smaakje eraan toe te voegen, zeg maar. Individueel, maar vooral als een band. Juist die dynamiek is heerlijk om te zien.’ Casper straalt zichtbaar. ‘Maar we stoppen bij acht. Acht is echt genoeg.’
Acht is dus blijkbaar genoeg om de unieke ‘caroline-sound’ neer te zetten. ‘Acht muzikanten, acht persoonlijkheden. Met elk hun eigen leven en muzikale bagage. We nemen ook de tijd om onze muziek te maken en te laten rijpen. Daarin zijn we heel ambitieus. We doen alles zelf: schrijven, arrangeren, producen, live shows. Ik hou wel van die ambitie. Daar ben ik eigenlijk gewoon trots op. Ook dat we dingen durven weg te laten of te veranderen, als die toch niet zo goed klinken.’ Maar naast de acht leden is er op de nieuwe plaat misschien wel een negende lid binnen geslopen: ‘de techniek’. Casper grijnst en weet meteen wat we bedoelen. ‘Nee, nee, dat is geen extra lid, dat zijn wij zelf. Maar inderdaad, we gebruiken andere productiemethoden en maken ook al in het schrijfproces meer gebruik van allerlei technische snufjes. Hoewel we daar bij het debuutalbum ook niet echt vies van waren. Maar nu denken we er beter over na en gaan we bewuster om met alle mogelijkheden.’
© El Hardwick
De plaat caroline 2 werd ingeluid door de opvallende eerste single “Total euphoria”. ‘We hadden het met z’n drieën al geschreven in 2020, dus nog voordat het eerste album er was. We vonden het meteen een fantastisch nummer, maar op één of andere manier paste het toen niet bij de andere songs. Die waren wat rustiger en, hoe zal ik het zeggen… wat gevoeliger. Met veel ruimte, met veel improvisatie en herhaling. caroline 2 is wat harder en ruiger. “Total euphoria” werd de leidraad. We hadden het gevoel: ‘Dit is het. Dit is wat we met de plaat willen.’ caroline 2 is meer omlijnd geworden. De zang is ‘sweeter, more sugary’, misschien iets meer catchy, hoewel ik dat een vreselijk woord vind… En er zitten die experimenten in met geluid en productie, waar we het net over hadden. Zoals in “Coldplay Cover”. We hadden alle songs van de plaat al opgenomen in de studio, maar we wilden één nummer met een zogenaamde ‘travelling mic’. “Coldplay Cover” beweegt zich tussen twee groepen mensen en is bewust opgenomen in twee aparte ruimtes. Die beweging, van de ene ruimte naar de andere, voelt als twee songs die je samenvoegt. Heel ‘exciting.’
Bij caroline lijkt het soms of dingen ‘toevallig’ gebeuren: een onverwachte wending, een geluid dat er niet lijkt thuis te horen. ‘Toch is dat meestal niet zo. We plannen bijna alles. De songs kun je zien als een soort patchwork, een collage. Waarin we soms switchen van een echte band naar… naar iets anders… Naar een andere manier van opnemen, een andere omgeving, een achtergrondgeluidje dat we meenemen.’ Daarmee klinkt caroline uniek en onderscheidend. ‘Dat is een heel mooi compliment. Want dat willen we ook graag zijn. Ons eigen ding doen en tegelijk ook vernieuwend zijn. Of in ieder geval muziek op een andere manier te benaderen. Zonder te pretenderen dat we de muziek opnieuw hebben uitgevonden.’
Daar lijkt Casper ook veel te bescheiden voor. En ook caroline heeft natuurlijk haar inspiratiebronnen. ‘Zoals Scaring the Hoes van JPEGMAFIA & Danny Brown. Een geweldig hiphopalbum waarop zo veel gebeurt en zo snel wordt geswitched van de ene sound naar de ander. Zoals een soort shoegaze song met een rap erover heen. Twee verschillende muziekwerelden in één song. ‘A bizarre mixture’, maar heel erg inspirerend.’ Is dat wat caroline ook is: ‘a bizarre mixture?’ Ja, we proberen verschillende dingen bij elkaar te brengen. Ook als ze op het eerste oog onverenigbaar lijken. En soms blijkt dat ook zo te zijn. Dan werkt het niet. Maar dan hebben we het wel geprobeerd. Maar soms werkt het wel, en zelfs verrassend goed. En zo gooien we ook al die hokjes overboord als rock, pop of indie, of wat dan ook.
Misschien is het wel leuk om de aanleiding van dit alles te vertellen. Het was 2020, lockdown. We zaten allemaal ergens anders, opgesloten in onze eigen huizen. We namen alles apart op en stuurden dat naar elkaar toe. Ik was zelf bezig met een gitaarriff, lekker buiten in de tuin. Komt er ineens een vliegtuig over. Het geluid van de motor paste precies in de tune die we aan het schrijven waren. Het was verbluffend, zoals het opeens klopte. Wauw. En dat kan altijd gebeuren, overal. En daar staan we voor open. Sterker nog, we sturen er op aan. Want ook dat is muziek. Op je op je koptelefoon luistert naar een song, terwijl op de achtergrond een trein voorbij raast. Ja, ook dat is muziek, tenminste voor ons. Het is een uitdaging om die sounds ook te gebruiken, als onderdeel van het schrijfproces.’
Maar hoe zit het dan met de lyrics, want die zijn toch bewust zo geschreven? ‘Zeker, maar we zien ze deels als een extra instrument. De teksten verwoorden niet echt een duidelijk verhaal. Ze hebben ook geen concrete boodschap. Ze zijn opzettelijk juist heel open geformuleerd. Maar zijn tegelijk enorm belangrijk voor het overbrengen van emoties en gevoelens. En voor het neerzetten van een bepaalde sfeer. We schrijven precies die lyrics die een song nodig lijkt te hebben. Die het optillen naar een nog hoger level. In die zin zijn de lyrics zelfs wel meer dan een gewoon instrument. Zeker als je hierop ook effecten loslaat zoals een autotune of galm. Of verschillende zangers gebruikt, zoals bij ons. Zowel mannen- als vrouwenstemmen, met elk hun eigen persoonlijke klank.’
De uitdagende wereld van caroline, met acht muzikanten, de techniek, de vocals als extra instrument… En dat vergeten we bijna de live ervaring. Wie de band ooit live heeft mogen meemaken, weet hoe speciaal die zijn. ‘We staan met z’n achten in een kring op het podium. Ieder heeft een microfoon op een standaard en een letterlijke en figuurlijke bewegingsruimte. Het publiek hebben dan we het liefst om ons heen. Zo krijg je het unieke van het moment. De unieke mix van werelden, in dat moment: de muzikanten, de gehele band, de afzonderlijke luisteraar en het hele publiek. Dat zijn magische momenten… Kijk, dat stoppen wij er niet bewust in. Maar dat komt er wel uit. En voelt bij iedereen weer anders. En dat is zo geweldig mooi.’ Misschien inderdaad een ‘bizarre mixture’, maar het werkt zo wel, en hoe…
caroline speelt op 9 september in Tolhuistuin, Amsterdam en op 14 september in de Ancienne Belgique, Brussel.
