John Cale @ Koninklijk Circus (Cirque Royal): Oude en nieuwe klasse

© CPU – Jan Van Hecke

In 2023 kwam John Cale in De Roma zijn toen nog nieuwste album Mercy voorstellen. Wie toen vreesde dat zowel die plaat als dat optreden tot de laatste wapenfeiten van de Welshman zouden behoren, mocht een kreet van opluchting slaan toen Cale anderhalf jaar na Mercy al met POPtical Illusion op kwam zetten. Zoals de gewezen The Velvet Underground-man in zijn autobiografie beschreef, is een album voor hem pas af wanneer hij dat materiaal ook live aan een publiek kan voorstellen, wat hem bijgevolg ook langs het Koninklijk Circus bracht.

John Cale binnen een genre kaderen, is geen evidentie, om maar niet te zeggen onmogelijk. Een voorprogramma vinden dat bij de beste man aansluit, is dat evenmin. De keuze viel op de Limburgse singer-songwriter Emmy d’Arc, die er om tien na acht aan begon. De zangeres bracht typische singer-songwriternummers, maar is wel gezegend met een klok van een stem, die hier en daar voor verwondering zorgde. Daartegenover stond helaas wel dat de teksten clichématig waren en haar Engelse uitspraak met momenten allesbehalve natuurlijk klonk. d’Arc ondersteunde zichzelf ook nog met een basdrumpedaal, al bleef het daar veelal bijhorende meeklappende publiek ook uit. Dat er potentieel in Emmy d’Arc zit is duidelijk, maar om voor John Cale te openen was haar korte set toch echt wel te licht.

© CPU – Jan Van Hecke

Om negen uur was het dan eindelijk aan Cale zelf, die voor de opening van zijn set met veel plezier putte uit zijn twee laatste albums. Een stevig en met veel goesting gebracht “Out Your Window” bracht meteen volle vaart in het concert, waarna die er met het meer meeslepende en minder rechttoe rechtane “Setting Fires” weer werd uitgehaald. De drie muzikanten die de Welshman met zich had meegebracht, waren dan ook van een torenhoog niveau en konden moeiteloos schakelden tussen strakke rock en vrij vloeiende instrumentatie en improvisatie.

Die improvisatie en vrije interpretaties zorgden er ook voor dat zelfs nieuw materiaal al in een nieuw jasje werd gestoken. De gitaren scheurden zo lekker op “Company Comander”, waarna we bij de oudere en bijgevolg ook bekendere waren aanbeland. “Rosegarden Funeral of Sores” werd op transcendentale wijze gebracht met lome drums en een basgitaargeluid dat uit een andere dimensie leek te komen. Cale nam ook nog een snaarinstrument ter handen, helaas niet zijn viool, maar wel een elektrische gitaar die heerlijk luid stond en ideaal was voor “Cable Hogue”. Het bracht ook dat kleine beetje variatie in de podiumbezetting, want voor de rest van het optreden zat Cale bij zijn keyboard, wat ook volledig normaal is voor een muzikant van zijn leeftijd. Met zijn gitaar in handen verzorgde de Welshman ook zijn beste zangpartijen, met enkele uithalen die we eigenlijk geen enkele bijna drieëntachtigjarige zien nadoen.

© CPU – Jan Van Hecke

Nog voor Cale hulde bracht aan zijn verleden in The Velvet Underground, bracht hij die aan Nico, zonder daar woorden aan vuil te maken. De keuze viel daarvoor op “Frozen Warnings” en door het galmeffect op de zang van Cale, klonk het even alsof Nico van ergens in de verre verte stond mee te zingen. Het was misschien een akelig gegeven, maar dat beangstigende zat nu eenmaal ook in Nico’s stem en de manier waarop ze die gebruikte.

Dat Cale nooit stilzit en over een creativiteit bezit die van geen ophouden weet, werd in het Koninklijk Circus geïllustreerd door de nog geheel nieuwe en onuitgegeven nummers die hij bracht. Het logge, maar tegelijk ook meeslepende “Long Way Out Of Pain” was daar eentje van, terwijl het snellere “Chums of Dumpty” degene was die het langst zal blijven hangen. Daartussenin werden ook nog de woorden van Dylan Thomas gespeeld in een fraaie versie van “Do Not Go Gentle Into That Good Night”, waarbij het vooral de gitaar was die uitblonk in de rol om het orkest van de op de plaat te doen wegdenken.

© CPU – Jan Van Hecke

Op het einde van “Barracuda”, waarvan het refrein wat vreemd werd gezongen, mondde de show uit in een ferme jam waarbij het slepende tempo en ritme een sterkte bleek te zijn om het publiek volledig mee te sleuren in het muzikale landschap waarin Cale en zijn drie kompanen vertoefden. In een jolige bui verklaarde hij vervolgens dat het publiek nergens heen moest gaan, want ze kwamen nog terug; en hoe! The Velvet Underground-klassieker “I’m Waiting for the Man” werd van bij de eerste twee akkoorden herkend door het hele publiek, dat zijn appreciatie liet blijken in de vorm van wat gejoel en applaus. Dat Cale de laatste zangstukken in een vlugge en onbegrijpelijke taal leek te zingen, maakte hen zelfs helemaal niets uit. Met een droge ‘so that was it’ besloot hij de avond, die voor ons gerust nog wat langer had mogen duren.

Cale heeft op deze Europese tournee al sets gespeeld die zowel in tijd als in nummers langer waren dan deze, al kan het er ook wel mee te maken hebben dat het muziekicoon op een vrij laat uur pas aan zijn concert mocht beginnen. De Welshman liet het anderhalve uur dat hij op het podium stond echter wel volledig tellen en bracht zowel nieuw als oud materiaal in versies die nooit twee keer hetzelfde klinken.

Fan van de foto’s? Op onze Instagram staan er nog veel meer!