Max Richter @ Bozar: Neoklassieke oerkracht

Dit jaar verscheen met In A Landscape van Max Richter misschien wel het beste neoklassieke album van het jaar. Dat de plaat het verdiende om ook live voor het publiek gebracht te worden, is dus een understatement en gelukkig wist de componist dat zelf ook wel. Zijn wereldtournee, waarop hij zowel het nieuwste album als het twintig jaar oude The Bluenote Books speelt, bracht hem gelukkig ook langs de Bozar, waar we de meester aan het werk zagen.

Richter begon de avond met de integrale uitvoering van de dit jaar verschenen plaat, die hij voordien ook voorzag van wat tekst en uitleg. Met In A Landscape wou Richter in een steeds meer gepolariseerde wereld zowel de landschappen in onszelf als buiten ons weergeven. Abstract kan je zijn beschrijving op zijn minst noemen, maar een uur later konden we niet anders dan tot de conclusie komen dat er geen passendere omschrijving bestaat.

Afwisselend op elektronische piano en gewone piano raakte de in Duitsland geboren Brit gevoelige snaren bij het publiek, dat hier en daar toch een zakdoek moest bovenhalen. Een mokerslag was opener “They Will Shade Us With Their Wings” desalniettemin niet, maar de overduidelijk aanwezige en simultaan sublieme schoonheid van nummers als “The Poetry of Earth (Geophony)” zorgde wel voor kippenvel. Hetzelfde gold voor “Late and Soon”, dat vooral door de meeslepende viool een hoogtepuntje van de avond werd. De korte geluidsfragmenten tussen de nummers door, die door Richter simpelweg met zijn IPhone werd opgenomen en door hem tot ‘life study’ werden gedoopt, voelden ondertussen aan als een ietwat bizarre en daardoor intrigerende lijm van het geheel.

Doorheen het gehele concert van Richter werden de muzikanten omringd door een lichtgevende omkadering die op het podium lag, met als kers op de taart ook een lichtgevende paal in het midden achter op het podium. De intensiteit van het licht en diens beweging werd voortdurend aangepast om zo goed mogelijk bij de muziek te passen. “Movement, Before All Flowers”, de afsluiter van het eerste bedrijf, werd zo afgewerkt in het schemerdonker.

Na een pauze van een halfuurtje kregen we dan de integrale uitvoering van The Blue Notebooks, waarvoor Richter een vertelster had meegebracht. Tilda Swinton, die de notities uit Franz Kafka’s ‘The Blue Octavo Notebooks’ op plaat insprak, had vermoedelijk wat anders te doen, maar de dame die de pianist had meegebracht, deed het ook meer dan aardig. Ook deze keer werd de uitvoering voorafgegaan door een woordje van de Brit, die het deze keer had over het ontstaan van het protestalbum in de schaduw van de Irakoorlog.

De witte lichten werden toepasselijkerwijs ingeruild voor blauwe en het blauwe gevoel zette zich ook verder in de muziek. De mistroostige spoken word teksten van Kafka in combinatie met piano en strijkers, zorgden voor een indringend geheel, dat in vergelijking met het eerste bedrijf in emotie minder intense pieken had, maar wel een algehele melancholie over zich hangen had. Twintig jaar na het verschijnen van de plaat staat de muziek van The Bluenote Books ook live nog steeds als een huis. De minutenlange staande ovatie op het einde was dan ook niet meer dan terecht.

Max Richter gaf in de Bozar een zeer goed concert, waarmee hij zijn sterke livereputatie ook alle eer aandeed. Dat de Brit tot een van de grootste componisten behoort binnen de eigentijdse klassieke muziek, zal iedereen die er vanavond bij was vast en zeker behartigen. Wie Richter met deze show nog live aan het werk wil zien, wendt zich best tot TicketSwap, want het het concert dat de pianist op zondag 1 december in de Koningin Elisabethzaal geeft, is hopeloos uitverkocht.

Fan van de foto’s? Op onze Instagram staan er nog veel meer!