Er zijn van die bands die niet gemaakt zijn voor overdag. Crumb is er zo eentje. Het is het type band dat je in groezelige jazzcafés gaat zoeken, waar de muziek even ongrijpbaar is als de blauwe mistbank tegen het plafond en de muren behangen zijn met afbladerende concertposters en nicotinepleisters. Het valt te betwijfelen of de leden van Crumb soms nog wel daglicht zien. Sinds hun eerste ep uit 2016 hebben ze een toegewijde fanbase opgebouwd, zieltjes winnend met ieder nieuw project en er tegelijkertijd koppig in slagend onafhankelijk te blijven. Het is weinig bands gegeven, maar met de steun van trouwe luisteraars en het inschakelen van vrienden voor extra muzikale verplichtingen doen ze het lukken. Dat Crumb consequent kwaliteit brengt helpt natuurlijk ook. Moeite wordt alleszins niet gespaard. Als het moet, zijn ze bereid urenlang gaatjes in een blaadje te prikken tot ze hun eigen muziekdoosje hebben om te samplen, of gooien ze een in een condoom verpakte microfoon in een bak water voor het onderwater-effect. Moeilijk gaat ook, blijkbaar.
AMAMA is de derde volwaardige telg in de discografie van de Amerikaanse band. Het klinkt als het verslag van onderweg te zijn, zonder exact te weten waarnaartoe. De zoektocht die volgde op de abrupte stilstand van de pandemie waarin voorganger Ice Melts tot stand kwam. Fysiek, sociaal, emotioneel, als er maar beweging is. Tegelijk is het een ode aan thuis en familie: amama is wat zangeres/gitarist Lila Ramani haar grootmoeders noemt en meerdere nummers verwijzen naar wat thuis voor de band betekent. Het gezang van haar oma wordt gesampled in de titeltrack, dat ook door zijn oosterse instrumentatie een ode is aan Ramani’s roots. De videoclip – geregisseerd door haar partner, Abraham EL Makawy – blijft evenzeer in thema, met een collage van archiefbeelden van de buurt waar haar partner opgroeide en ze nu samen wonen, overgoten met een trippy sausje en aangevuld met tekeningen van fans. Openingstrack “From Outside A Window Sill” boort dezelfde inspiratiebron aan met een audioclip over ganzen in Gowanus, de plek waar Ramani opgroeide. Ze klinkt verdwaald op de opener, zingt ‘Home is what I want and what I need’, en vindt houvast bij een geruststellende gitaarloop terwijl de synthesizers rond haar breekbare stem wervelen.
Een dik halfuur lang weigert Crumb zich te nestelen. De ene keer denken we het ritme van “The Bug” met zijn loom wandelende baslijn te pakken te hebben, tot het nummer zich plots openvouwt, de keys opstijgen en de vervormde stem van Ramani als een nieuw instrument de climax inleidt. De andere keer zorgen de drums van Jonathan Gilad ervoor dat we op onze stoel blijven wriemelen, terwijl hij de band opjaagt op “Side By Side” of lijzig achter de rest aan sjokt tijdens “Sleep Talk”. Over het algemeen houdt de band het bondig – de meeste nummers klokken af rond de drie minuten – maar op “Genie” wordt een uitzondering gemaakt. In net geen zes minuten krijgt de synthesizer van Bri Aronow vrij spel, tot basgitarist Jesse Brotter dreunend de boel doet overtrekken om uiteindelijk toch weer te buigen naar een zacht pianoloopje en de synthesizer terug doorbreekt, nadruppelend als bladeren die uitlekken na de storm. In de chaos zoekt ook Ramani naar haar plaats, met ‘Does this tree belong to me / Does my skin belong to mе / ‘Cause even if I’vе grown it by myself / My body is it part of something else’. Om te bekomen van deze wervelwind volgt “Crushxd”, een ludiek, jazzy nummer dat hulde brengt aan een schildpad die de band platreed toen ze naar een concert op weg waren. Ramani schetst de situatie, toont berouw, betuigt schuld met een scherpe gitaarsolo en zwaait uiteindelijk haar slachtoffer uit. Of het nummer de emotionele lading van dit verlies dekt, valt over te discussiëren, maar muzikaal is er alleszins weinig op aan te merken.
Tot net voor het einde trekt het ongemakkelijk draaien zich door. Op “Dust Bunny” zoekt Ramani nog steeds naar haar plek, zingt ze over het eindeloos en oeverloos wachten op iets dat misschien niet komt, en kiest er dan maar voor om zich terug te trekken. De drums duwen de onzekerheid door, wringen zich langs psychedelische synthesizers terug naar de voorgrond, houden samen de spanning hoog en de nu blikken stem van Ramani vindt een schuilplaats terwijl ze ‘Now the sun is down’ herhaalt. Na een korte maar wat overbodige intermissie – de tweede al op AMAMA – valt alles op “XXX” uiteindelijk op zijn plaats. De afsluiter is een zuiver liefdesliedje, de vervolmaking van een albumlange zoektocht. ‘Cause isn’t this as good as it can get’, vraagt Ramani aan haar lief waar ze ten lange leste bij thuis is kunnen komen. Iets meer uitwerking had in dit geval niet misstaan, nog voor “XXX” zich volledig ontplooid heeft is het al voorbij.
Met AMAMA levert Crumb een sterke plaat af die zijn eigen grenzen steeds weer verlegt en waar het studioplezier vanaf spat. Ze weigeren zich aan een vaste vorm te houden, mixen jazz met pop en psychedelische rock en wisselen milde existentiële crisissen af met onvrijwillige doodslag van een onschuldig reptiel. De band zet zich zelfzeker neer in hun eigen rusteloze wereld en slepen ons mee in hun zoektocht. Naar familie, naar thuiskomen, naar verbinden. Als het maar niet stilstaan is.
Haast je, want op 28/5 staat Crumb in de Botanique in Brussel.
Website / Facebook / Instagram / X (Twitter)
Ontdek “Genie”, ons favoriete nummer van AMAMA, in onze Plaatje van de plaat-playlist op Spotify.
