Evident kan je de solocarrière van Bill Ryder-Jones bezwaarlijk noemen. Hij maakt sinds zijn dertiende deel uit van The Coral en surft tot 2008 mee op hun succes. Tot hij eruit stapt. Vanaf dan vecht hij solo tegen demonen als podiumangst en een onverwerkt trauma uit zijn jeugd. De jonge Bill zag zijn broer het leven laten bij een tragische val van een klif. Die gebeurtenis is de katalysator voor een voortdurend gevecht tegen paniekaanvallen, die hij ook bestrijdt door de geneugten van alcohol en valium in te zetten. Vandaag gaat het naar eigen zeggen beter met de introverte singer-songwriter en is er zeker qua arrangementen meer hoop in Iechyd Da geslopen.
De linkjes naar andere droeftoeters als Elliott Smith en Sparklehorse zijn, mede door Ryder-Jones’ timbre, nog altijd makkelijk te benoemen, maar muzikaal mogen de vensters dus wat verder open. Corona is niet mild voor Bill Ryder-Jones: zijn relatie loopt op de klippen, en de paniekaanvallen wakkeren weer aan. Dit keer lukt het wel om de miserie therapeutisch van zich af te schrijven. Het licht aan het einde van de tunnel komt in de opener “I Know That It’s Like This (Baby)” nog enigszins voorzichtig piepen, maar de verrassende ritmeveranderingen werken instant verslavend en begraven de achterliggende romantische breuk in zachte tederheid. Meteen daarna durft Bill Ryder-Jones nog weidser te gaan in het Beatleske “A Bad Wind Blows In My Heart, pt.3”. Dat is ook de titel van diens album uit 2013, zijn persoonlijke favoriet die hij tracht te benaderen en zelfs overtreffen. Wanneer single “If Tomorrow Starts Without Me” volgt – een tijdloze lentesong doordrenkt met troostende teksten – durven wij al stellen dat we naar een Bill Ryder-Jones op de top van zijn kunnen luisteren.
Er gloort nog veel meer hoop aan de einder wanneer “This Can’t Go On” passeert. Daarin past hij een klassieke truc uit de Motownstal toe. Euforische strijkers (gesampled uit een lied van discogroep The Flashlight) en zelfs een kinderkoor ruggensteunen de wanhopige lyrics naar een epische finale. Het kan ons even niet schelen dat de nachtelijke wandeling met The Killing Moon van Echo & The Bunnymen op repeat Ryder-Jones in een crisis brengt. Wanneer hij de oproep ‘get outside, go get some sun’ lanceert, bevinden wij ons al met ons hoofd in de wolken.
“We Don’t Need Them” begint als een ballade van The Pogues tot hetzelfde kinderkoor en strijkers het wiegelied met zwier optillen. Nog meer bombast die goed uitpakt: in het theatraal aangezette “…And The Sea …” leest Mick Head van The Pale Fountains vaderlijk voor uit de Ulysses roman van James Joyce. Zo zit Iechyd Da vol met beknopte, spitsvondige ideetjes die hun doel allesbehalve missen. Het hoeft overigens niet altijd groots te zijn. “I Hold Something In My Hand” bloeit als akoestische parel die vaag echoot naar de klassieker “God Only Knows” van The Beach Boys pas helemaal open in zijn laatste kwart, wanneer warme blazers een toost lijken uit te brengen. ‘Iechyd Da’ roepen Welshmen namelijk wanneer ze het glas heffen.
Dé spil van Iechyd Da is misschien wel “Nothing To Be Done”. Harmonieuze strijkers en accordeon drones mogen de debatten openen, vooraleer Bill Ryder-Jones tekstueel contrasteert met ‘Is it true the good guys win, even then I have no idea which team I’m in’ en daarna ‘If it’s true, there’s really nothing to be done, I don’t see myself getting out of this one’. Op een bedje van een hypnotiserende, hamerende pianoriff en opnieuw een kinderkoor ontstaat alweer een meeslepend lied.
We zouden zo nog even kunnen doorgaan, want favoriete nummers uit dit eerste meesterwerk van 2024 kiezen, is een aartsmoeilijke opdracht. Bill Ryder-Jones slaagt er op Iechyd Da met glans in melancholie en zwier met elkaar te verenigen, zonder zich aan overdaad te bezondigen.
Het mag ons zeer benieuwen hoe dit live gaat uitpakken. Op woensdag 27 maart staat Bill Ryder-Jones in de Antwerpse Trix. Meer speeldata vind je op ’s mans website.
Website | Instagram | Twitter | Facebook
Ontdek “Nothing To Be Done”, ons favoriete nummer van Iechyd Da, in onze Plaatje van de Plaat-playlist op Spotify.
