Er zijn weinig zekerheden in het leven – al zeker niet in de wispelturige wereld van muziek en kunst – maar eentje is toch wel dat Sufjan Stevens met elk nieuw project een nieuwe richting uitgaat. In zijn ruim twintig jaar lange carrière schonk de indiegod en multi-instrumentalist ons een akoestisch pareltje vol referenties naar de bijbel (Seven Swans), een fabelachtig muzikaal eerbetoon aan z’n favoriete staat (Illinois) en een persoonlijk meesterwerk (Carrie & Lowell). Evengoed bracht hij een ode aan een autosnelweg in New York (The BQE), een album over de Chinese dierenriem (Run Rabbit Run), een vijfdelige meditatieplaat over verlies (Convocations) en maar liefst tien ep’s vol kerstmuziek (verzameld op Songs For Christmas en Silver & Gold). Zo bleek elke nieuwe langspeler van Stevens een nieuwe verrassing te zijn.
Niet alles wat de man doorheen zijn carrière uitbracht, is even bewonderenswaardig, maar elk album waar hij zijn stempel op drukte, is op z’n minst wel de moeite waard om eens te beluisteren. Zo is er nu Reflections, een muziekstuk in zeven delen ter begeleiding van een ballet uit 2019 van choreograaf Justin Peck. Stevens componeerde het werk en schreef de partituren uit voor twee piano’s. Die werden ingespeeld door Timo Andres en Conor Hanick; geen onbekenden binnen de wereld van klassieke pianisten én deels ook voor de Sufjanfans, want samen met Andres bracht Stevens in 2019 al de balletplaat The Decalogue.
Fans die zaten te wachten op een banjo of zelfs maar een akoestische gitaar zijn er dus aan voor de moeite, want het enige dat op Reflections te horen valt, zijn de twee piano’s van Andres en Hanick. Het is Stevens’ liefde en interesse voor de piano die hem richting Reflections dreef, ook al is hij zelf geen klassiek geschoold pianist. Hij leerde zichzelf als kind voornamelijk pianospelen door zijn geliefde stukken van Chopin en Rachmaninov na te spelen. De rudimentaire stijl die hij als kind hanteerde tijdens deze vingeroefeningen komt ook duidelijk naar voren op het nieuwe album. Zo balanceren de zeven titels voortdurend op de grens tussen gejaagd en ingetogen. De invloeden van Chopin en Rachmaninov schemeren door in de composities, terwijl er daarnaast ook duidelijke invloeden van Claude Debussy terug te horen zijn.
De vraag is nu natuurlijk of Reflections de moeite waard is, of of het toch maar weer zo’n Sufjanplaat is die je gewoon eens moet horen als fan – wij rekenen onszelf alvast bij die laatste categorie. Noem ons gerust muziek-barbaren, maar na meerdere luisterbeurten kunnen we de zeven composities nog steeds niet goed uit elkaar houden. We horen eerder een aaneenschakeling van onderling inwisselbare toonladders en uitbarstingen dan echte songs die zich in ons gestel nestelen. Natuurlijk is het wat onrechtvaardig om de plaat puur op basis van haar muziek te beoordelen, want ze werd natuurlijk geschreven met het oog op de begeleiding van een ballet. Door enkel te focussen op de muziek gaat dus een deel van de totaalervaring verloren. Terwijl we wachten op wanneer dat ballet eens wordt uitgevoerd in de lage landen, blijven wij dus een beetje op onze honger zitten met Reflections.
De plaat bevat gelukkig wel enkele interessante momenten. Zo is “Mnemosyne” een venijnig stukje dat heen en weer botst tussen dramatiek en schoonheid en is “Reflexion” een gloedvolle, hypnotiserende ballade. De rest van de lp wist ons minder te overtuigen en deed ons ofwel geeuwen ofwel geërgerd op de klok kijken. Het dieptepunt is de afsluiter “And I Shall Come To You Like A Stormtrooper In Drag Serving Imperial Realness”, een enerverende vingeroefening die bijna zeven minuten ons geduld op de proef stelde. En dat geheel ondanks de geweldige, vintage Sufjantitel.
Met Reflections componeerde Sufjan Stevens voor het eerst sinds The Decalogue nog eens een pianogedreven balletplaat. Pianisten Timo Andres en Conor Hanick brengen enkele mooie momenten maar finaal weet de lp toch niet helemaal te overtuigen. De plaat is enerzijds te druk en te wispelturig om bij te ontspannen in een schuimend bad; anderzijds is ze te saai om lang te kunnen beklijven. Reflections is zo meer een uitstapje voor Stevens geworden, dan dat het een volwaardige langspeler binnen zijn discografie is. Wij gunnen hem alvast zijn pleziertjes en kijken alweer met wat meer verlangen uit naar een nieuw album.
Facebook / Instagram / Website
Ontdek “Reflexion”, ons favoriete nummer van Reflections, in onze Plaatje van de Plaat-playlist op Spotify.
