Zo’n twee jaar geleden werden we verheugd door dubbel nieuws: een nieuw album en een nieuwe tour van Godspeed You! Black Emperor. G_d’s Pee AT STATE’S END! deed ons enkel meer verlangen naar steeds later uitgestelde shows. Ergens dit najaar kregen we dan toch tonnen godenpis over ons heen in de Botanique, en daarmee bedoelen we niet de concertzaal, maar letterlijk de botanische tuin ernaast. Dit rijkelijke hemelwater bracht ons, tezamen met de loeiende sirenes van voorbijscheurende politiewagens en de lichtreclame van hyperkapitalistische architectuur, een bijzonder magisch gevoel. Een ander deel van die wel heel lang uitgestelde (en tevens laatste) tour was deze in een veel intiemere setting, namelijk de 4AD. Het is een zaal met zo’n huiselijke uitstraling dat menig local zich afvroeg: ‘Wuk komn ziedr ier uutsteekn?’
Marisa Anderson kwam de volle zaal alvast opwarmen. Haar gitaarspel is gegrond in een Amerikaanse traditie van blues, americana en traditionele songs. Die, samen met eigen composities, vertolkte ze al tokkelend met een enorm vol geluid. Het is verbazingwekkend hoeveel verschillende lagen de ruimte vulden. Tussen de nummers door vertelde ze ons veel context over de traditionals, maar koppelde ze die ook aan een apocalyptische wereldvisie. ‘This is a tango, so you can dance. You have nothing to lose, because we’re heading towards a cliff’, vertelde ze ons, maar het hoogtepunt van bindteksten was vermoedelijk toch ‘Here’s a mashup of instructive death songs.’
Nadat de bandleden een voor een even hun instrumenten kwamen checken en nadat een lange drone de paar honderd aanwezigen de mond snoerde, was het eindelijk tijd voor het langverwachte concert van GY!BE. Uiteindelijk is het een genre voor muzikanten die in hun dagelijks leven loodgieter, accountant of docent algebra zijn. Dat klinkt misschien een beetje denigrerend, maar vooral willen we zeggen dat het een compleet pretentieloos collectief is. Ze dragen een antikapitalistische boodschap met zich mee, maar laten dat liever in hun volledige esthetiek spreken dan zelf in de spotlights te staan. Dit deed het geheel heel oprecht overkomen.
Beginnen deden ze met hun vaste opener, “Hope Drone”, een nummer dat een soort van hoop brengt voor het destructieve wereldbeeld dat dit collectief naar voren brengt. Een kapitalistische samenleving kan namelijk slechts voor één ding zorgen: verval. Dit tonen ze voortdurend in hun projecties, met beelden van verlaten flatgebouwen en uit de hand lopende protestmarsen. De twee nummers uit G_d’s Pee, namelijk “First of the Last Glaciers” en “Cliffs Gaze”, zoeken constant een soort muzikaal middelpunt tussen triomfantelijke overwinning van de mensheid en een luikend einde hiervan. De wereld stort in, maar de puinhopen zijn een nieuwe speeltuin.
We stonden ergens helemaal vooraan en konden eender welk moment de gitaarsound volledig veranderen door een simpele tik op het pedalboard, zo’n halve meter van ons verwijderd. De zeven andere muzikanten (nog twee gitaristen, een violist, een cellist/ bassist, nog een bassist en twee drummers) stonden in een soort boog om voortdurend interactie met elkaar te kunnen vinden. Vooral opmerkelijk was het voortdurend afwisselen van deze twee drummers, inclusief diens stoeltjes en hihats. Het was fascinerend om dit alles een keer van dichtbij te kunnen observeren.
Plots kregen we dan die befaamde sample te horen: ‘They don’t sleep anymore on the beach’. “Monheim”, een deel van “Sleep” (van dat legendarische album met de handen op) volgde, een zeldzaam gespeeld epos. Het publiek was aangenaam verrast en droomde mee met de langzame opbouw om vervolgens in tranen uit te barsten bij de climactische hoogtepunten. Nadien volgde nog een ijzersterk “East Hastings”, dat ze lieten uitklinken in een lange drone, waarna twee bandleden nog een lange tijd aan de knoppen op de versterkers bleven draaien en ze een voor een lieten uitdoven. Het was een adembenemende finale tot de allerlaatste dreun.
De nabijheid van het podium was een sterke meerwaarde. We waren voortdurend gefascineerd door de projecties, maar ook door wat er zich tussen de muzikanten afspeelde. De intieme setting, in combinatie met een fantastische setlist, maakte het lange wachten op deze uitgestelde show meer dan goed. Dit zou ook de allerlaatste tour van het collectief zijn, wat het des te specialer maakte dat ze voor zo’n intensieve tweede helft van de show kozen. Het was iets bijzonders en wij zijn maar al te blij dat we deze passage het zeldzame “Monheim” te horen kregen.
Setlist:
Hope Drone
First of the Last Glaciers
Bosses Hang
Cliffs Gaze
Monheim
East Hastings