Bo Burnham laat ons alle hoeken van de kamer zien op Inside, zijn recente Netflixspecial die nog minder dan zijn vorige shows te categoriseren valt in één welbepaald genre. Inside is ‘Het leven zoals het is: binnenshuis’. Alles speelt zich af in dezelfde kamer, waar Instagramclichés bespot worden, onnodige onderbroekmomenten plaatsvinden, een haat-liefderelatie tegenover technologie opspeelt en mentale hindernissen traag, maar pijnlijk zeker zichtbaar worden.
In tegenstelling tot de meeste specials — ironisch genoeg — is deze de naam absoluut waard. Ontmoedigend voor YouTubecarrière ambiërende makers die sukkelen met Windows Movie Maker, grensverleggend voor comedians en op zijn minst een tijdelijke existentiële crisis veroorzakend bij onwetende kijkers die opgewekt begonnen waren aan de nieuwe “Content” na vijf jaar radiostilte. Wie al vond dat het Kanye West parodiërende eindbit van Make Happy insloeg als een mentale stabiliteit verwoestende bom, zal met het bekijken en beluisteren van Inside zeker ‘de mooiste en tegelijk droevigste dag van zijn leven’ beleven om het met een Willy’s en Marjetten citaat te stellen.
Gespreid over een jaar heeft Burnham het begrip ‘DIY’ naar een heel nieuw niveau getild. De details in zijn muzikale comedy zijn onevenaarbaar. De belichting, de insteek van de nummers, de specifieke bewoordingen, de detailbeelden in de satirische muziekvideo’s, de opbouw van het geheel; werkelijk niets — zelfs geen extra ademhaling (in “Look Who’s Inside Again”) — werd aan het toeval overgelaten. Tussendoor krijgen we glimpen van het werkproces te zien, waarin de perfectionistische contouren van Burnhams wereld zich dan ook duidelijk aftekenen.
Tegelijk geeft hij te kennen dat het vormgeven van Inside gerust tijdrovend mocht zijn, omwille van de grote waarde als afleidingsmanoeuvre. De leegte werd afgehouden met zelfrelativerende comedyliedjes in allerlei toonaarden, maar steevast met een mineur ondertoon. Burnhams mentale toestand correleert duidelijk met de Jezusproporties van zijn kapsel en de net- of slordigheid van de kamer. De ruimte wordt haast een personage in het verhaal, net als de kijker. Meermaals worden we aangesproken en zelfs aangespoord tot oogcontact (“All Eyes On Me”). Middenin de special toetst Burnham zijn werk af bij de toeschouwer, ook al voegt hij eraan toe het eigenlijk niet te willen weten. Gaat hij te snel of te traag, zijn we aandachtig of vanuit onze ooghoek bezig met onze gsm? Nul try-outs, nul publieksreactie; je zou voor minder eens aarzelen als performer.
Inside (The Songs) recenseren of beluisteren zonder de achtergrond in beschouwing te nemen, is duidelijk als frieten zonder zout. De smaakmaker zou missen, ook al is die in dit geval bitter in stijgende lijn. Het is net de combinatie van het muzikale, technische, gevoelsmatige en comedyperspectief dat Inside zo bewonderenswaardig maakt. Dit tijdsdocument gaat alle kanten uit, qua gemoed, thema, comedystijl en muziekgenre. Ook worden de nummers te pas en te onpas afgebroken. Fade-outhaters zouden hier hun gelijkgestemde vinden, maar ook daarin blijkt hoe het geen detail is dit werk in zijn geheel te bestuderen.
Uiteindelijk kan elke kijker/luisteraar zich herkennen in Socko uit “How the World Works”. Aanvankelijk verwelkomt Burnham ons hartelijk in zijn spitsvondige nummers die de actualiteit kapot analyseren, met bijvoorbeeld “Welcome to the Internet”, de twee ‘odes’ aan “Bezos” of het hitgevoelige “White Woman’s Instagram”. Voor je het echter goed en wel beseft, heeft die welwillende volgzaamheid ons de das omgedaan (en de sok weggerukt). Burnham is onder de voet van het voorbije jaar, terwijl hij eveneens voet bij stuk houdt om niet één keer te reppen over de ziekte-die-niet-genoemd-mag-worden. Zo vertoont zijn verjaardagsfeestje, “30”, meer trekken van een nieuwe versie van het hartverscheurende Trolleyprobleem dan met toeters en bellen springen van tram twee naar drie. “Shit” is dan weer wel een funky discolichtdeuntje, maar wanneer deze de revue passeert, lachen we al lang groen. En de zwaarste dobbers moeten dan nog komen: het beklijvende “All Eyes On Me” en de alomvattende medley “Goodbye”.
Na de moeilijke beschouwing of deze periode net wel of niet geschikt is om te grappen en grollen, wordt het helen van de wereld met ‘comedy van de witte man zelve’ bejubeld in “Comedy”. In de praktijk koos Burnham echter voor de gulden middenweg. Inside werd een eerlijke weergave van zijn proces in het zoeken naar stabiliteit en entertainment van formaat, zowel voor zichzelf binnenin zijn mentale wereld en fysieke kamer als voor de (vooral digitale) buitenwereld. Het is vernuftig, grappig, minutieus, indrukwekkend en ook onomwonden hard, maar Bo Burnham is zo iemand waarvan je het allemaal slikt. Enkel die krop in de keel krijg je niet weggeslikt.
Facebook / Instagram / Twitter
