Alexander D’Hiet
Met Sand brengt Balthazar inmiddels een vijfde album uit en dat doet de band in omstandigheden die op geen enkele manier lijken op de wereld van een jaar geleden. Vlak na hun Fever-tour ging de wereld in 2020 op slot en dat betekende ook dat de opvolger van die plaat anders gemaakt zou worden dan de band gewend was. Hoewel we stilaan een beetje moe worden van het Zoomen en Skypen, maakten we graag een uitzondering om met Maarten en Jinte te praten over tijd, wijn en muziek.
Het zijn bijzonder rare tijden. Hoe hebben jullie de voorbije maanden beleefd?
Jinte: We hebben eigenlijk veel geluk gehad in vergelijking met andere bands. We hebben de festivals dan wel moeten missen, maar we hebben wel nog die hele Fever-tour kunnen afwerken. We waren ook wel al bezig aan deze plaat, dus we hebben eigenlijk vooral meer tijd gekregen om ons daarop te focussen. In het begin van die hele coronaperiode hebben we vooral gewerkt aan Sand. Nu vooral de andere kant van de release, meer interviews en wachten tot we weer mogen spelen.
Voelt dat anders voor jullie, om nu een album uit te brengen?
Maarten: Het was voor een label denk ik niet gemakkelijk om toe te zeggen in deze tijd.
Jinte: Nee en zeker omdat de hele sector eigenlijk wel gebaseerd is op concerten. Ik denk dat het voor ons wel goed is om het nu uit te brengen, want als we dat niet zouden doen en nog langer zouden stilzitten, dan zou ik echt zot worden. Het was ook klaar, dus ook al is het niet via de normale gang van zaken, is het wel tof om het album de wereld in te sturen.
Waarin verschilt het schrijf- en opnameproces van Sand van dat van Fever?
Jinte: We gingen eigenlijk verder zoals we bezig waren op Fever omdat we daar zo enthousiast over waren. Bij de tour zagen we ook dat het heel bevrijdend was om Balthazar die richting op te sturen. Door corona moesten we het ook gewoon anders aanpakken, maar daar waren we ook wel enthousiast over. Stiekem doen we dat ook wel graag, gewoon thuis zitten en een beetje produceren. Het was alsof dat virus opeens een zesde muzikant was waar we rekening mee moesten houden, maar we wilden dat ook niet als iets negatief ervaren. Uiteindelijk neem je zo’n externe gebeurtenissen toch wel mee in die plaat en dat heeft ons ook wel verrast. In plaats van eindeloos te zoeken naar de perfecte drumsound in de studio waren we nu veel meer bezig met samples en allemaal dingen waarvan we niet gedacht hadden dat we ze zouden gebruiken.
Maarten: Op Fever hebben we echt onze groovy kant geëxploreerd, maar door dat live te spelen, hadden we wel het gevoel dat we dat nog verder konden duwen. Ik denk dat we daar toen nog niet ver genoeg in gegaan waren en we daarom deze plaat zo elektronisch aangepakt hebben. Noodgedwongen ook wel natuurlijk, want we konden niet samen in de studio opnemen. We zaten allemaal thuis te werken achter onze computer en stuurden dan de hele tijd dingen naar elkaar door. Ik ben ook wel blij met deze elektronischere uitkomst. Het is een toffe richting en het bouwt eigenlijk wel verder op wat we op Fever gedaan hebben.
Zijn er nummers die echt compleet anders uitgedraaid zijn dan wat jullie initieel gezien voor ogen hadden?
Maarten: Ja, best wel. Anderzijds zijn we voor deze plaat misschien wel dichter bij de demo’s gebleven. Die zijn meestal ook wel elektronischer.
Jinte: Bijvoorbeeld “Linger On” is een ouder nummer, maar dat klopte akoestisch nooit helemaal. Toen we elektronischer gingen werken, werd duidelijk dat dat echt een coole song was. In dat opzicht hebben we er ook wel echt ons voordeel uit gehaald. Een ander voorbeeld is “Moment”, het eerste nummer van deze plaat. Dat kan live heel akoestisch en een beetje rommelig zijn, maar dat is dan een pak elektronischer geworden en daar ben ik eigenlijk wel evenveel fan van. Ook zonder corona zou het anders geklonken hebben dan de eerste demo.
Waar hebben jullie de inspiratie vandaan gehaald voor dit album?
Maarten: We hadden eigenlijk al heel veel geschreven toen we op tour waren. Toen we met z’n vieren onderweg waren kwam de inspiratie wel en doordat we het publiek elke avond weer zagen dansen, stak dat ons ook aan om nog groovier te gaan. Er gaan zoals altijd natuurlijk veel liedjes over de liefde en wat er op ons pad komt. Het is vooral een kwestie van hoe je die songs dan een kleur geeft, en daar heeft corona wel een beetje voor ons mee in beslist.
Hoe zou je Sand omschrijven?
Jinte: Oei, het is al moeilijk om een titel te vinden. Ik denk dat ik geen goeie verkoper ben. Wij komen natuurlijk ook net uit die plaat en ik vind dat echt een super interessant proces om daar zo plots afstand van te kunnen nemen. Dan ga je pas echt beseffen wat je eigenlijk gemaakt hebt. Ik ben daar ook niet meer zo haastig in en wacht tot dat moment komt. Wij hebben onze eigen visie op dat album, maar mensen moeten dat nog voor de eerste keer beluisteren en daar een gevoel bij krijgen. Het heet ook ‘Sand’ omdat het veel met tijd te maken heeft. Die bewustheid van tijd zit overal in en dat is tekstueel wel de rode draad voor ons.
Hoe zijn jullie bij die sculptuur gekomen als artwork?
Maarten: Ik kwam die foto op internet tegen en ik toonde ze aan Jinte die vervolgens begon te lachen. Het is echt een mega maf beeld. We hadden meteen door dat het een beetje leek op een wachtkamer. Aangezien de plaat gaat over wachten, we zingen ook letterlijk ‘I don’t wanna wait’, maar ook rusteloosheid en het idee van tijd, leek dat ons echt een heel goed beeld bij de plaat. We zijn dan verder op zoek gegaan naar de oorsprong van dat beeld want we dachten eerst dat het iemand in een pak was, maar dat bleek dus een sculptuur te zijn van een Nederlandse kunstenares genaamd Margriet van Breevoort.
Jullie hebben Balthazar ooit vergeleken met wijn: hoe langer die rijpt, hoe beter het eindproduct. Hoe denken jullie daar nu over?
Maarten: Bijna vergeten, maar ja dat klopt wel. Ik denk dat Sand onze beste plaat is en de volgende wordt waarschijnlijk nog beter. Hoe ouder we worden, hoe makkelijker het wordt om nummers te schrijven. Het wordt iets heel moeiteloos omdat je meer ervaring hebt. Daardoor kan je ook op zoek gaan naar die magie of iets wat goed voelt, terwijl je vroeger nog bijna krampachtig een nummer in elkaar moest boksen. Zeker op die eerste plaat. Ik denk dat we nu veel puurder en eerlijker kunnen schrijven.
Je hebt het over die eerste plaat, Applause. Hoe kijken jullie terug op de beginjaren?
Jinte: Het is moeilijk om naar te luisteren, want je hoort daar een paar jongetjes kwelen. Ik denk eigenlijk dat wij het vooral zijn die dat zo horen. Zoals Maarten net al zei, je wordt steeds beter in die ambacht van het songschrijven. Toen probeerden we dingen die we nog niet zo goed onder de knie hadden te verhelpen door andere dingen te doen. Het is vooral tof om te voelen dat muziek geen wetenschap is en dat je altijd moet blijven zoeken naar dat magische moment. Dat is ook niet echt te verklaren. Het waren goede platen, maar nu zijn ze beter.
Hoe hebben jullie solo-excursies een invloed gehad op Balthazar?
Maarten: Je rijpt als songwriter en neemt al die ervaringen mee waardoor we uit meer kleuren en invloeden kunnen putten bij het maken van een Balthazarplaat. Af en toe hoor je wel een beetje Warhaus of J. Bernardt passeren en dat is leuk! Ik denk dat dat ook de reden is waarom we dingen wilden uitproberen die we nog niet eerder gedaan hadden, zoals vrouwelijke backing vocals en veel synths. Je leert met steeds meer kleuren werken en het is enorm boeiend om met een steeds rijker kleurenpalet te kunnen schilderen.
Komt er nog een vervolg op jullie soloprojecten?
Maarten: Je kan niet splitten met jezelf, dus ik denk dat die altijd wel gaan blijven bestaan al zijn er nu nog geen concrete plannen.
Jinte: Die variatie, het idee dat het kan, is voor ons heel bevrijdend en dat loont ook. Op het moment dat we daarmee begonnen zaten we op een gevaarlijk punt met Balthazar. We hadden al drie platen uitgebracht en dan raak je makkelijk vastgeroest in je rol binnen een band. Door het risico te nemen van die soloprojecten zijn we op een andere manier echt opengebloeid. Na een tijdje verlang je er dan weer naar om een collectief te vormen en weer samen muziek te maken. Onze tweede plaat, Rats, kwam heel snel na Applause omdat we nog veel meer te vertellen hadden en op een of andere manier voelt Sand ook zo. Als onze tweede plaat, maar dan na de break.
Maarten: Ja, het geeft ook een soort uitweg. We moeten geen Balthazarplaten maken, we kunnen ook solo muziek uitbrengen, maar het feit dat we dat wel doen is een soort garantie dat ze met veel goesting gemaakt zijn. We zitten niet vast in die band. Als er een plaat komt is dat omdat we er zin in hadden en niet uit financiële noodzaak. Het is altijd uit liefde gemaakt en dat is wel een mooi idee.
Jinte: Hoewel, na corona zullen we misschien toch wel eens financieel noodzakelijke platen moeten maken, hé Maarten.
Durven jullie in deze tijden dan nog toekomstplannen te maken?
Jinte: Ik vind het eigenlijk wel mooi dat we op een punt gekomen zijn waarbij de industrie zichzelf in vraag moet stellen, want alles is zo op dat live-aspect gebaseerd. Ondertussen blijven artiesten platen uitbrengen, wat uiteindelijk het meeste werk is en misschien ook wel hel leukste. Wat touren betreft is dat een ander verhaal. Ik zie de hele tijd dingen voorbijkomen en dan weer gecanceld worden. We zijn voorzichtig positief, maar durven er niet te veel over na te denken.
De afgelopen maanden was het angstaanjagend stil in de concertzalen en was livemuziek bijna alleen nog via livestreams te beleven. Hebben jullie toffe dingen gezien?
Jinte: Ik heb vaak het plan gehad om ergens naar te kijken. Eefje de Visser, die heb ik wel gezien, heel tof! Ik had mij ook ingeschreven voor Gorillaz, maar dat heb ik gemist. Op dat vlak ben ik, vrees ik, toch echt een live man.
Waar kijken jullie het meest naar uit als alles weer mag?
Jinte: Optreden! We hebben natuurlijk sinds het begin van Balthazar echt heel veel gespeeld, dus in het begin van de lockdown was die rust welkom. We hadden ook net die Europese tour gehad, maar je gaat dat toch snel missen. Nu zitten we echt op onze honger, want je maakt muziek om te spelen voor mensen en ik denk dat we er echt met heel veel enthousiasme terug staan als het weer kan en mag.
Maarten: Muziek draait ook om die interactie met mensen en dat krijg je niet terug als mensen alleen maar thuis luisteren. Ik kijk daar wel naar uit en ook om de familie die we opgebouwd hebben na tien jaar touren terug te zien. Ik denk dat zowel het terugzien met ons team als met het publiek heel euforisch zal zijn.
Dat euforisch weerzien moet waarschijnlijk nog wel even wachten. Toch hebben we ook goed nieuws want niet alleen kan je vanaf 26 februari eindeloos door het huis dansen op Sand, maar op 26 november staat de band in de Lotto Arena. Dus allemaal goed jullie handen ontsmetten en mondmaskers dragen, want wij hebben alvast heel veel zin om weer samen te dansen!
