Michael Kiwanuka vestigt zich nog een beetje steviger op de troon van moderne koning van de soul. Identiteit is het sleutelwoord van zijn derde album. Met zijn eigen naam groot en duidelijk op de hoes gedrukt staat KIWANUKA onder andere in het teken van zijn Ugandese afkomst. Zijn hele carrière heeft Michael Kiwanuka gehoord: ‘Je zou meer platen verkopen mocht je een minder moeilijke naam hebben.’ Met KIWANUKA maakt hij voorgoed komaf met de onzekerheid die hij voelde over zijn naam, zijn afkomst, zijn muziek en zijn identiteit. En in dat proces levert de Brit een uitmuntend album.
KIWANUKA begint heel funky en levendig. “You Ain’t The Problem” zet in met een scherpe afrobeat die de dansbare kwaliteiten van het album naar voren schuift. Naast heerlijke vintage drums en een sappige basgitaar valt het originele gebruik van fuzzy gitaren op. De overstuurde klanken doen op sommige momenten denken aan roestige blazers opgenomen op een wasrolletje. Op “Rolling” zijn er een paar geweldige leadpartijen van de gitaar te horen. De eindsolo van “Hero” is de meest memorabele passage van het gitaargeweld op KIWANUKA. Een agressieve en vuile klank, verdronken in effecten, zet de toon volledig juist.
De veertien nummers op KIWANUKA (als we verschillende delen van “Piano Joint (This Kind Of Love)” en “Hero” als aparte nummers bekijken) zijn stuk voor stuk rijke composities. Op “Final Days” vallen het gospelkoor, de strijkers en diezelfde overstuurde gitaar perfect harmonisch samen. Het geeft een gevoel van voldoening aan de muziek. Het gebruik van een synthesizer en elementen uit jazz, gospel en afrobeat doet denken aan de weg die Childish Gambino op Awaken My Love! uitprobeerde. Michael Kiwanuka kunnen we wel niet als hiphop classificeren, want het warme gevoel van smooth soul zit diep in de wortels van dit album.
Al die prachtige muziek vormt een heel sterke basis voor Michael Kiwanuka’s unieke stem. Hij heeft goed geluisterd naar zijn voorgangers als Bill Withers en Otis Redding. Toch slaagt hij er stilaan in een herkenbare eigen stijl neer te zetten, die zacht, gecontroleerd en passioneel is. Melancholie en emotie druipen soms hoorbaar van zijn woorden. Op “Solid Ground” zingt hij zachtjes naast een basis van orgel en kleine beetjes cello. Wanneer de volledige band na een lange suspense invalt, blijft hij de woorden ‘solid ground’ herhalen tot ze zullen nazinderen.
Michael Kiwanuka is misschien niet eens dé beste tekstenschrijver. Verwacht geen Bob Dylan-achtige verhalen met een begin, midden en slot. Zijn taal is simpel en hij is spaarzaam met zijn woorden. Toch raakt elke zin en komt zijn boodschap onverbiddelijk over. Eigen problemen en twijfels gebruikt hij als metafoor voor maatschappelijke kwesties en vice versa. ‘I won’t change my name, no matter what they call me,’ zingt hij in “Hero”. De single is geïnspireerd op de jonge Amerikaanse burgerrechtenactivist Fred Hampton. Het 21-jarige Black Panthers-lid werd in 1969 tijdens een raid vermoord door politieagenten. Het sterke nummer heeft potentieel om uit te groeien tot een protestlied dat volgende generaties zullen onthouden.
Slechte nummers zijn niet te vinden op KIWANUKA. Er is rekening gehouden met dynamiek en het tempo waarmee het album vooruit gaat. Funky afrobeat om sterk te openen en folky smooth soul met maatschappijkritische teksten wisselen elkaar af. Michael Kiwanuka komt met dit album in de buurt van de iconen van de muziekgeschiedenis. Topnummers zoals “Hero” en “Solid Ground” zullen ongetwijfeld nog jaren doorklinken. Een heel straffe plaat.
