AlbumsRecensies

Kate Tempest – The Book of Traps and Lessons (★★★★): Observatie van de samenleving en lessen trekken

Het gros van de slam poets treedt nog steevast op in bruine kroegen, grotendeels voor een half ongeïnteresseerd publiek. Kate Tempest is een uitzondering op die regel. Eigenhandig vormt zij de kritisch vermaarde brug van de 21ste eeuw tussen literatuur en hiphop. Meer nog, het 33-jarige Britse multitalent plooit voor niemand. Al sinds haar 16 jaar spit ze in cafés en op Londense nachtbussen.

Tegenwoordig vertelt ze vooral verhalen en buigt ze woorden om ze te doen rijmen. In 2012 won ze de Ted Hughes Award voor haar episch gedicht Brand New Ancients. Ook werd ze al twee keer genomineerd voor een Mercury Prize, één keer in 2014 voor Everybody Down en later in 2017 voor Let Them Eat Chaos. Die laatste kan je het best een geluidsavontuur noemen, een podcast op steroids. Muzikaal gezien huisvest het invloeden van R&B en neerslachtige elektro; strak geproducet alsook heftig gebracht. Die agressie, waarmee Kate nog steeds haar livesets decoreert, is echter net iets minder aanwezig op haar jongste worp The Book of Traps and Lessons. In plaats van een overlappend verhaal is de rode draad van het werk een existentieel en politiek gedachtegoed. Voor de toogfilosoof klinkt dat als muziek in de oren. Of het even toegankelijk is voor het grote publiek valt af te wachten.

Het album ontsproot toen Tempest ontdekt werd door de vermaarde producer Rick Rubin. Dat gebeurde toen ze een stuk van Brand New Ancients bracht op de Amerikaanse Talkshow Charlie Rose. Rubin maakte eerder platen voor helden zoals The Beastie Boys, The Red Hot Chili Peppers en Nine Inch Nails. Co-producer van de plaat is Dan Carey, die al eerder met Tempest samenwerkte en die ook een maand geleden naast haar op het podium stond tijdens Les Nuits in de Botanique. Zowel de uitgeklede sound – een trademark van Rubin – als de ambitieuze teksten zijn innovatief en klinken fris. De muziek staat in functie van de lyrics en niet omgekeerd. Weerkerende thema’s zijn nationalisme, hyper-individualisme en verstrikkende liefde. Volgens Tempest zelf moet het album niet gezien worden als een uitdieping, maar eerder als een observatie van die thema’s. De focus ligt dus op observatie; en the words. Want Kate Tempest ís the words.

En de eerste words van het album zetten gelijk de toon. ‘I came to under a red moon. Thirsty for water’, mompelt Tempest in de openingstrack Thirsty. Dat doet meteen denken aan ‘I’m pleading for my loved ones to wake up’, de words waarmee Tempest haar vorige plaat Let Them Eat Chaos heeft afgesloten. Dat vorige album ging over de strubbelingen van een stuk of zeven unieke personages, en in plaats van die externe focalisatie kiest Tempest er in The Book of Traps and Lessons voor om zélf wakker te worden. Niet één of ander fictief personage maar zijzelf is woke. En waar de teksten van “Tunnel Vision” en “Thirst” perfect in elkaar overvloeiden, kwam tweede track “Keep Moving Don’t Move” ook als een directe sequel op de openingstrack.

De laatste words van track één – ‘We walked each other home and didn’t kiss.’ – gaan de eerste woorden van track twee – ‘We walked each other home and closed the curtains.’ – meteen vooraf. Waar het eerst Tempest’s stem is in een gure vallei van leegte, steken in de tweede track de vibes op. De derde track “Brown-Eyed Man” is meteen veel minder intiem en behandelt het Britse keizerrijk, oppressie van de donkere medemens en kolonialisme in naam ‘freedom’. “Three-Sided Coin” behandelt de actuele polarisering in politieke debatten. Het is “I against you against we against them”, schreeuwt Tempest. Met een beetje goede wil zie je de Brexit, Donald Trump en zelfs de Zwarte Zondag zijn stempel laten op deze track.

Track vijf – “I Trap You” – betekent het einde van de verterende romances. Tempest heeft het over haar vriendin, en als het aan deze beer ligt, is het misschien beter dat die dit nummer over Stockholmsyndroom niet hoort. Het lijkt alsof de background track in een Art Nouveau-metrostation wordt afgespeeld door een crappy speaker. De lyrics snijden daardoor extra hard: ‘Your name is a song in my chest. The taste is metallic (…) I called it love, should’ve called it a trap. (…) Love is a self-made thing, Love is a self-made trap.’ In conclusie kan de boodschap worden samengevat als dat je zelf kiest hoeveel je van iemand houdt en in welke mate je je opsluit in een relatie. Want hoe ga je om met iemand die zich aan je vastklampt? Als je het leuk vindt in haar klauwen, blijf dan toch gewoon bij haar, zegt Tempest. Want van de 7,4 miljard mensen op deze planeet, hoe toevallig is het dat men elkaar vindt?

Racisme vindt opnieuw zijn weg naar het album op het nummer “All Humans Too Late”. ‘The racist is drunk on the train, the racist is drunk on the internet, the racist is drunk at my dinner table.” Tempest heeft het over hoe het politieke debat alle nuancering mist. Extremisme heeft de kop op gestoken. De initiële boodschap is dat het 5 voor 12 is. De eindstrijd is nabij en als we nu niet handelen is het gedaan met de wereld. Ze spreekt zichzelf uiteindelijk tegen en concludeert dat de strijd allang verloren is. The prophets hebben het gezegd: ‘It’s too late’. Het is 5 nà 12 en we kunnen het er even goed bij neerleggen, maar hou toch vast aan jezelf. Het volgende nummer – “Hold Your Own” – komt bij de oudere fans al iets bekender voor. Tempest bracht het in 2015 al als eindstuk na een legendarische show op Glastonbury. Er komt op de plaat een orgeltje bij en de tekst is één lange terugblik op het leven en de perikelen erin. ‘We work for vocation until, in remission, we wish we’d had patience and given more time to our children.’ Een ambitieuze leuze voor een 33-jarige die nog de helft van haar leven voor de boeg heeft, maar het werkt.

De vibes veranderen opnieuw in “Lessons”. Er steekt een synthesizer op die doet denken aan Stranger Things en tekstueel behandelt het nummer net als de volgende twee – “Firesmoke” & “Holy Elixir” – enkele Lovecraftian topoi. ‘I’ve seen the lions turn to cubs, and I’ve seen the hunters turn to prey.’ Het negende nummer van de plaat “Firesmoke” is niet alleen de leadsingle, maar ook een serieus hoogtepunt. Tempest neemt haar lessen en trekt de conclusies: ‘So, please, you keep your purpose, your poise and your journey; I’ll be by the fire, thinking, nothing I’ve learned can prepare me.’

De Lovecraftian vibes steekt ze niet onder tafels of stoelen. Een nachtje vrijen met haar vriendin omschrijft Tempest als volgt: ‘The night is teeth and pistons, and there is something in this tenderness that makes me want to live.’ De claustrofobische relatie van de track “I Trap You” komt hier samen met het bevreemdende nachttafereel van de openingstrack. Het lijkt haast alsof de armen van haar vriendin waar ze zo graag in gevangen zit in tentakels veranderen, en ze zichzelf bevrijdt door een pact met de duivel à la The Exorcist. “Let me untangle the madness that knots you; I drop to my knees and crawl across you.” Als een bezetene verliest ze zichzelf in de words. In “Holy Elixir” begint Tempest als een ware hip-hopartieste te rappen. Niet langer kan het poëzie op een bedje van R&B genoemd worden. Het album afsluiten doet ze met “People’s Faces”. Een kabbelende track met een rustig pianostuk. Van alle nummers op de plaat kon Tempest geen beter sluitstuk kiezen. ‘My sanity’s saved cause I can see your faces.’ Er heerst opnieuw optimisme. Ze kijkt naar de toekomst en vraagt zich af of het ooit beter zal worden. ‘The current’s fast, but the river is slow. And I can feel things changing.’

‘The current’s fast, but the river is slow.’ Je kiest zelf in welke versnelling je de levensweg aflegt, dat is de boodschap. The Book of Traps and Lessons luistert als een boek en moet ook zo benaderd worden. Het is geen achtergrondmuziek, daarvoor zijn de vibes te droog. Maar als je mee bent met het verhaal, komt de muziek helemaal tot zijn recht. Things are changing volgens Tempest en ze vraagt zich daarbij af of dat in de goede zin is. Met een liveset van Kate Tempest op Pukkelpop in zicht kleurt de toekomst inderdaad rooskleurig.

Op zondag 18 augustus staat Tempest om 16:45 in de Castello van Pukkelpop.

Ontdek nog meer muziek op onze Spotify.

Related posts
Nieuwe singlesOude Bekenden

Nieuwe single Kae Tempest - "Salt Coast"

De Britse spokenword-artiest Kae Tempest heeft geen introductie meer nodig. De artistieke duizendpoot heeft bij het grote publiek de meeste bekendheid verworven…
AlbumsFeatured albumsRecensies

Lost Girls - Menneskekollektivet (★★★★): Noors duo levert ambitieus en compact debuut

Noorwegen heeft een sterke reputatie in de elektronische muziekwereld. Artiesten als Alan Walker, Kygo en Röyksopp hebben een naam voor zichzelf gemaakt…
AlbumsRecensies

M. & Winterdagen - Lange Leegtes (★★★★): Muziek met een grote M

Onder de naam Winterdagen brengt de Rotterdamse pianist Mink Steekelenburg zachte en melancholische neoklassieke muziek en ambient. In december vorig jaar liet…

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.