Soms overvalt de schoonheid van muziek je. Dat geldt zonder enige twijfel ook voor Both Only, de meest recente release van het Finse jazzgezelschap Joona Toivanen Trio. Het vertrekpunt: een piano, een bas en een drum. Zij vormen de basisingrediënten van dit wonderlijke, eigentijds klinkende album vol delicate, geraffineerde en gestileerde jazz. Negen composities. Meer heeft dit trio niet nodig om een album te presenteren dat zowel een sterk emotionele impact heeft als dat het de luisteraar maar blijft verrassen, ook al heb je dit uitstekende Both Only album al talloze malen afgespeeld.
Both Only is dan ook een heel eigen geluidswereld. Bij uitstek is dit het resultaat van een groep die inmiddels al twintig jaar bezig is. Op de opvolger van XX zoekt dit door de Finse pianist Joona Toivanen aangevoerde trio het vooral bij fragiele, grotendeels akoestisch ingevulde composities. Kleine klanklandschapjes, die zowel stijl als verfijning in zich dragen. Niet zoals veel andere hedendaagse jazzbands dus die wellustig stoeien met hoogtechnologische snufjes of die er meteen een batterij elektronica tegenaan gooien. Deze groep houdt bij een erg eenvoudige basis, maar weten daarmee een groots effect te creëren.
Op Both Only zoekt de groep rond pianist Joona Taivonen grotendeels de dromerige en contemplatieve sferen op. Niet dat de groep in eenzelfde geluid blijft hangen. Dat valt meteen al op bij de korte openingstrack “Both Only” die eerst kraakt, piept en zacht bromt en daardoor net iets meer bruut uit de hoek komt. Die track gaat naadloos over in een heerlijk uitwaaierend, door drums en percussie aangedreven “Enlightened”, waarna gaandeweg ook piano en bas zich erbij komen voegen. In passages als “Acceptance” slaagt Joona Toivanen Trio er dan weer in om een wat experimenteler geluid tot stand te brengen waarbij je als luisteraar vrijwel enkel aangewezen bent op traag pulserende trillingen en akoestische grooves.
Het geeft aan dat deze groep het experimentele zeker niet schuwt. Sommige stukken neigen daardoor ook meer richting verkoelde ambient, terwijl andere, zij het voorzichtig, aanleunen bij het terrein van akoestische techno. Evenzeer hoor je hoe de groep vooral thuis is in kalere, gestripte composities vol melancholie. Zoals onder meer het geval is bij “Direction”, “Faculties” of het duizelingwekkende “Of Profession”. Zij brengen memorabel in herinnering dat Joona Toovanen Trio in staat blijkt tot bedwelmende schoonheid.
Het ijzersterke Both Only is dan ook een sterk introspectief album dat langzaam maar zeker onder de huid kruipt. En zoals de prima afsluiter “This And This” bewijst, brengt het ook de broodnodige hoop in erg donkere en sombere tijden.
