Al sinds 2002 staan de Ieren van God Is An Astronaut garant voor een mix van post-rock met tal van varianten en synoniemen binnen het genre. Dit met een gebalanceerd evenwicht tussen gitaarlijnen en wolken van synths en andere elektronica. Vaak gaf dat als resultaat een erg spacy en atmosferische sound. Het was sinds 2015 wachten op een opvolger van het goed onthaalde Helios | Erebus, en gisteren mochten we onze curiositeit dan eindelijk loslaten op Epitaph, studioalbum nummer acht intussen voor GIAA.

Het werd een enorm geladen plaat, bulkend van emoties en impressies. Ze kwam er grotendeels in de nasleep van de tragedie die Torsten en Niels Kinsella te verwerken kregen. Het zevenjarige zoontje van hun neef kwam op tragische wijze om het leven. Het weggerukt worden van zo’n onschuldig en volop ontluikend mensenleven liet diepe sporen na en vormt de thematiek achter Epitaph. Leven en dood zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, maar vormen tegelijkertijd een tweedracht die niet groter kan zijn. Doorheen deze plaat neemt tweedracht dan ook een prominente plaats in.

Zo start de plaat met eerste single “Epitaph”. De rustige start van het nummer drijft in somberheid, melancholie en onbehagen. Een pianomelodie geeft deze zaken een stem. Gevoelens van pijn en verlies, die van bij het begin aanwezig zijn, worden opgekropt richting een zinderende climax. Wat later in het nummer spatten ze volledig open in een donkere post-metal passage die qua instrumentatie van ver aan Amenra doet denken. Na die korte uitbarsting volgt echter al snel het contrast, alsof de sombere gevoelens van verlies gekanaliseerd en gebruikt worden als een drive tot verlangen en hoop. Om maar te zeggen hoe “Epitaph” acht minuten lang doordrongen is van rauwe en tegenstrijdige emoties.

Ook “Mortal Coil” hinkt op beide gedachten. Dreigend bij aanvang met een grommende baslijn, pakken zich vervolgens doorheen het nummer hoe langer hoe meer gitzwarte wolken samen boven ons hoofd. Net wanneer een onheilspellende en wanhopige sfeer je hulpeloos volledig plat lijkt te drukken, brengen een akoestische gitaar en zachte vocalen soelaas met een slotminuut die eerder berusting en kalmte uitstraalt. Het daaropvolgende “Winter Dusk/ Awakening” is dan weer een stuk ingetogener en somberder over de hele lijn, al zwellen opwinding en verwachting naar het einde toe toch ook aan, vooral onder impuls van het drumwerk van Lloyd Hanney.

Met “Seance Room” krijgen we vervolgens een groot scharnierpunt naar deel twee in de plaat. Een séance is een bijeenkomst waarbij mensen proberen contact te leggen met geesten of overlevenden. Communicatie loopt tussen mensen nog al eens spaak, maar als we GIAA mogen geloven gaat het er bij bovennatuurlijk contact ook wel eens heftig aan toe. Synths en gitaarwerk in het nummer klinken grillig en behekst. De song eindigt zinderend in een noiseblend à la Godspeed You! Black Emperor. Hoe ze die klank verkregen, kan je hier lezen. Ze lijsten er hun gebruikte vintage gitaren, versterkers, pedalen, effecten en dergelijke op. Ook vertellen ze waarom ze op Epitaph kozen voor een zo analoog mogelijke sound via allerlei tapes.

Via ons scharnier komen dan dus in deel twee van de plaat. Waar we initieel nog van structureel opgebouwde nummers kunnen spreken, gooit het slottrio van de plaat het vooral over een ambient boeg. Uitgesponnen en tedere soundscapes zweven gevoelvol aan onze neus voorbij. Je voelt aan de melancholie in “Komorebi” (Japans voor ‘licht dat door de bomen schijnt’) dat het geschreven is met een verscheurend verlangen naar iets dat niet langer tastbaar is. Onhoudbaar glipt het doorheen je vingers en blijf je verweesd achter.

Geen melancholie op “Medea”, waarin GIAA de confrontatie aangaat. De gelijknamige mythologische figuur vermoorde haar zoon, en de Ieren probeerden de verschrikking van die daad concreet te maken. Het gevolg is misschien wel het donkerste nummer dat ze ooit maakten, met heel wat doom invloeden. Een groter contrast met afsluiter “Oisin” bestaat bijna niet. Het nummer werd geschreven op de dag dat ze het verschrikkelijke nieuws over hun zeven jaar oude familielid hoorden. Het legt zijn onschuld, onvervulde dromen en vrolijke herinneringen ergens vast, maar draagt ook wel degelijk het gevoel van hulpeloosheid en ontroostbaar verdriet met zich mee. Een emotionele afsluiter van een zwaar verhaal.

Epitaph is dus een soort van rouwproces geweest voor de broers Kinsella van God Is An Astronaut. De rollercoaster van gedachten, sensaties en emoties liggen ingebed in geladen nummers. Zichzelf heruitvinden doen ze niet, zichzelf blootgeven des te meer. Het album is teder en mooi, maar er hangt en grote, donkere schaduw over. Een beetje analoog naar het mooie handgetekende artwork voor de plaat, een prestatie van Frans artiest Fursy Teyssier.

Vorig weekend zagen we God Is An Astronaut nog aan het werk in Zappa te Antwerpen, wat we daar van vonden kan je hier lezen.