Laat ons even terugspoelen naar begin 2012. De Britse nationale omroep BBC publiceert zijn prestigieuze Sound Of 2012, en daarin bombardeert men de 24-jarige Michael Kiwanuka tot grote belofte. Hij is de gedroomde figuur om in het gat te duiken dat sinds het heengaan van Amy Winehouse wijd open ligt. Kiwanuka zelf is echter minder gelukkig met de framing rond zijn persoon. De twintiger mag dan over een hoge aaibaarheidsfactor en warm, eiken stemgeluid beschikken, hij wil zich nog niet in het keurslijf van de pure soul laten dwingen door de platenfirma. Ja, Marvin Gaye en Bill Withers zijn voorbeelden, maar ook The Beta Band en stevige gitaargroepen hebben hun plekje in Michael Kiwanuka’s stereo. In de discografie van de nu 37-jarige vader van twee is die waaier aan inspiratiebronnen altijd omarmd geworden. Zijn vaste producers Danger Mouse en Inflo hebben Kiwanuka zelfs naar een perfecte vorm van het amalgaam van invloeden gestuwd op het vierde album Small Changes. Zowel voor de uitvoerder als toehoorder voelt het echt als thuiskomen.
Vanaf de eerste noten van de vooruitgeschoven single “Floating Parade” mogen we zachtjes meedobberen op spartaanse doch doeltreffende baspartijen, zachtjes aanzwellende en weer wegsluipende strijkersarrangementen, en natuurlijk de immer gloedvolle, satijnen stem van Michael Kiwanuka. Wie stuiterende of zwierige soulpop à la “Black Man in a White World” of “You Ain’t the Problem” verwacht, is er evenwel aan voor de moeite. De verhuis van Londen naar een kustplaats in Zuid-Oost Engeland heeft ook de jachtigheid uit ‘s mans sound verdreven: Small Changes is het equivalent van een turbulentievrije lijnvlucht. Aan de overzijde van het Kanaal gebruiken ze een uitdrukking die zegt dat de spanning in de details te vinden is, en gelukkig herbergen de liedjes meer dan genoeg van die subtiele vondsten. Waar de opener “Floating Parade” ons nog schalks over Serge Gainsbourg doet mijmeren, is het in de direct aansluitende titeltrack een Pink Floydiaanse gitaarsolo die de rol van warme dekentje opneemt.
Die twee tracks zijn nog maar opwarming voor “One and Only”, misschien wel Michael Kiwanuka’s mooiste ballad tot nu toe. Als John Frusciante van Red Hot Chili Peppers aanleg heeft voor jaloezie, dan wordt hij vast groen als hij deze intro hoort. Ietwat achteloos zingt Kiwanuka hier een geliefde toe die blind is voor zijn alarmsignalen. Ze bevinden zich op een kantelpunt, tot de pianopartij en de strijkers harmonieus de pijn minder laten snijden. Minimalistische muzikale keuzes blijven Small Changes vooruit duwen. Het jazzy “Rebel Soul” drijft op een ongemakkelijke arpeggio op de piano en een al even onrustige baspartij. Ze krijgen het gezelschap van een reverb effect op de vocals van Michael Kiwanuka. Het is een uitschieter op een voorts gezapig voortkabbelend vierde album van de man.
Meestal vinden wij gezapig geen gunstig adjectief bij het beschrijven van muziek, maar Michael Kiwanuka en zijn producersteam getuigen hier van rustig meesterschap. Dat etaleert de songwriter nog een laatste keer op “Four Long Years”, dat naar verluidt op Mazzy Star geïnspireerd is. Net als bij die band wordt er ruim de tijd genomen om een melodie te ontvouwen die als rook zachtjes omhoog krinkelt.
Het toeval wil dat bij het uittypen van de finale versie van deze recensie de eerste sneeuwvlokken van het seizoen de wereld wit kleuren. Small Changes is er de ideale soundtrack bij. Dankzij deze plaat kunnen we de knop van thermostaat nog even met rust laten.
Op de livereputatie van Michael Kiwanuka kan je al een aantal jaren een huis bouwen. Hoewel hij muziek maakt die de intimiteit van een kleine zaal kan verdragen, is hij daardoor geëvolueerd naar megahallen. Wil je gaan kijken of de sympathieke Brit ook een betonnen bunker tot een knusse huiskamer kan omtoveren? Plaats van afspraak is AFAS Live in Amsterdam op 26 februari 2025, als alternatief voor het al uitverkochte concert op 1 maart in Vorst Nationaal.
Facebook / Instagram / Website
Ontdek “One and Only”, ons favoriete nummer van Small Changes in onze Plaatje van de plaat-playlist op Spotify.
