Josh Tillman maakt al geruime tijd muziek. Leerden we hem ooit nog kennen als drummer en voorprogramma bij Fleet Foxes, dan heeft de man ondertussen zijn muzikale parcours zelf op unieke wijze uitgestippeld. Na 8 albums onder de naam J. Tillman begroef hij dat karakter om zich op zijn alter ego Father John Misty toe te leggen. Na vijf albums achtte hij in 2024 de tijd rijp voor een compilatie van zijn Father John Misty-materiaal met de gevatte titel Greatish Hits: I Followed My Dreams And My Dreams Said To Crawl. Bij die ‘Greatish Hits’ kregen we toen ook het geweldige nieuwe nummer “I Guess Time Just Makes Fools of Us All” voorgeschoteld. Een bijna negen minuten overspannende filering waarin vers na vers de tijd zijn grip op ons allen wordt gedeclameerd. Dat alles bovendien verpakt in een aanstekelijk spacy disco-sausje. Dat nummer bleek achteraf de opmaat te zijn naar een nieuw album waarop het opnieuw ten tonele verschijnt. Mahashmashana heet die zesde studioplaat en werd geproducet door Father John Misty zelf en Drew Erickson, producer voor onder meer Lana Del Rey, waar Josh Tillman zelf dan ook weer goed bevriend mee is. Slechts acht nummers bevolken de plaat, maar op een minuut meer of minder wordt hier niet gekeken, integendeel.
Zoals titeltrack “Mahashmashana” zelf, dat met zijn kleine tien minuten mag openen en al een belevenis op zich is. Met een kleine roffel worden de ramen opengegooid naar een majestueus en orkestraal nummer. Met zijn zwierige, heldere stem trekt Josh Tillman zijn luisteraars mee in een wereld waarin we in een lange ‘Corpse Dance’ allemaal onvermijdelijk terecht komen op een grote crematieplaats, en dat is ook wat het woord ‘Mahashmashana’ in het sanskriet betekent. Wanneer de strijkers, en verder in het nummer ook nog blazers, steeds verder aanzwellen, giert het nummer naar het einde op een onvermijdelijke afgrond af. Het nummer heeft zo’n schoonheid, dat een aantal andere nummers op de plaat die dezelfde orkestrale aanpak kregen toch allemaal een beetje als een doorslagje aanvoelen. “Mental Health” en “Being You” zijn zeker niet slecht maar halen het niet tegen de grandiositeit van de openingstrack.
Het wat lugubere thema van dood, afscheid en ondergang zit door de plaat heen verweven, al is dit muzikaal zeker geen donkere plaat. Het gaat hier ook over het doorprikken van illusies, twijfelen aan je geloof in religie, relaties en de politiek. Maar zoals we van Father John Misty gewend zijn, ook steeds doorspekt met een snedig stukje maatschappijkritiek. Al ligt die soms goed verpakt in de vaak wel wat raadselachtige teksten en word je als luisteraar uitgedaagd zelf kritisch te blijven nadenken. Met het vinnige, bluesy “She Cleans Up” toont Father John Misty dat er naast een crooner met orkest ook nog steeds een lekkere rocker in hem schuilt. Het nummer springt uit de band op deze plaat en dat is resoluut positief. Tekstueel rekent hij op zijn eigen wijze af met zijn demonen en hoe de balans van het leven twee zijden heeft. In het nummer vinden we zowel liefde voor de film Under The Skin (’What is the one about the female alien / Scarlett drives the Scottish countryside inside of a white van’) alsook aandacht voor de schaduwzijde van Hollywood met de aan #metoo verwante quote ‘Take it from a demon / He’ll never work in this town again’.
In het oeuvre van Father John Misty is er nog een constante te vinden. De man vermeldt zichzelf graag in de derde persoon en ook op Mahashmashana is dat niet anders. Josh Tillman beleeft zaken in de realiteit, waarop Father John Misty als een soort geamuseerd toekijkende nieuwslezer er zijn ongezouten kritiek bovenop gooit. In “Josh Tillman and the Accidental Dose” grinnik je als luisteraar vrolijk mee, ook al wordt je tegelijkertijd een spiegel voorgehouden. Die aangedikte strijkers gecombineerd met de ‘You’re in no shape’ die in het refrein herhaaldelijk langskomt wijzen immers niet enkel naar zichzelf, maar ook direct naar eenieder die snel het oordeel over een ander klaar heeft.
Nog zo’n nummer dat qua sfeer anders klinkt, is “Screamland”, waarop Alan Sparhawk van Low te gast is. Het is bovendien het enige nummer op Mahashmashana dat zwartgallig en donker klinkt. Die sound gaat gepaard met een stadionrock-achtig refrein waar ‘Stay young / Get numb / Keep dreaming / Screamland’ gescandeerd wordt en overstuurde gitaren die steeds het nummer steeds verder in een ruis-achtige brij doen wegzakken. Het nummer verdient zijn plaats en biedt broodnodige afwisseling, maar kan desondanks niet helemaal overtuigen. Neen, dan liever afsluiter “Summer’s Gone”, waarin hij qua stijl nog even aanleunt bij zijn vorige studio album Chloë and the Next 20th Century. Het valt op dat hij sindsdien zijn stijl nog verder heeft verfijnd, en vooral met iets minder ingetogenheid en meer bravoure speelt. Met nog een fijne verwijzing naar één van zijn beste platen ‘There’s no fun left to fear’ zet hij de premisse van Fear Fun (uit 2012 alweer) op zijn kop en laat anno 2024 een iets donkerder en matuurder gelaat zien.
Mahashmashana is een wisselend succes en mengt uitstekende nummer met wat minder materiaal. De combinatie van orkestrale pop-rock en Father John Misty is een uitstekende combo al staan een aantal van die nummers in de schaduw van de prachtige openingstrack. Josh Tillman is tekstueel op het toppunt van zijn kunnen en weet met zijn poëtische teksten altijd wel een gevoelige snaar of referentie te raken. De nummers die eruit springen geven het album de nodige dynamiek waardoor van het album als een geheel, in combinatie met de aangenaam in het oor liggende stem van Josh Tillman, toch een positieve balans kan opgemaakt worden.
Father John Misty heeft ook een uitstekende live-reputatie die mee te maken valt op 9 april de Ancienne Belgique in Brussel en op 10 april 2025 in Tivoli Vredenburg in Utrecht
Facebook / Instagram / Website
Ontdek “Mahashmashana”, ons favoriete nummer van Mahashmashana in onze Plaatje van de Plaat-playlist op Spotify.
