© CPU – Joost Van Hoey (archief)
Het Brusselse Festival des Libertés had er met onder andere Dominique A en Omar Souleyman al enkele muzikale kleppers opzitten, maar de grootste naam op de affiche was ongetwijfeld Patti Smith. De Amerikaanse zangeres annex dichteres verkocht vorig jaar nog twee keer het Koninklijk Circus uit en net zoals toen verkocht Smith ook nu haar twee avonden op het vrijheidsfestival uit alsof het niets was. Dat de zangeres in de Belgische hoofdstad extreem geliefd, is stond dus op voorhand al buiten kijf, al geldt dat in de omgekeerde richting vast en zeker ook.
Het Festival des Libertés is niet enkel voor muzikale acts, maar ook voor debatten en documentaires in de andere zalen, en dat was ook gisterenavond niet anders. Het zou wel eens kunnen gezorgd hebben voor het feit dat Smith pas om tien over negen begon. Eens ze samen met haar driekoppige begeleidingsband op het podium kwam, bleek ze echter al snel het ietwat late aanvangsuur waard te zijn. Met openingsnummer “Boy Cried Wolf” etaleerde ze meteen haar nog altijd even authentieke stem, die door de jaren heen maar weinig aan flexibiliteit heeft moeten inboeten, wat ze op haar beurt nog wat extra in de verf zette met haar wolfachtige geschreeuw. Smith stond er ook van bij het begin met tonnen energie, wat zich uitte in het omvergooien van haar statief. ‘The Godmother of Punk’ maakte haar naam alleszins meteen waar.
© CPU – Joost Van Hoey (archief)
Ze vuurde ook al snel enkele iconische nummers op het publiek af. “Ghost Dance” wist meteen de handen van het publiek op elkaar te krijgen en dat Smith de fans nog wat opjutte door vlak voor hen te gaan staan, zorgde natuurlijk enkel maar voor nog meer enthousiasme. Voor “My Blakean Year” nam ze voor het eerst haar gitaar ter hande en dat leverde nogmaals exact hetzelfde resultaat op. Naast een voortreffelijke zangeres en dichteres, staat Smith natuurlijk gekend als een uitmuntende vertolker van andermans liedjes, die ze veelal op eigenzinnige wijze naar haar hand zet. Op het Festival des Libertés was dat niet anders. Zo werd “Nine” ingeleid door een hommage aan wijlen franse dichter en misschien ook wel ’s werelds allereerste punker Arthur Rimbaud, die morgen verjaard zou zijn. Smith bracht vervolgens haar eigen versie van misschien wel Rimbauds meest verfijnde gedicht “The Drunken Boat”. Daarvoor had ze met “Guiding Light” van Television, dat werd opgedragen aan de dit jaar overleden Television-frontman Tom Verlaine, ook al een pakkende ode gebracht.
Na de tragere passages kregen we weer even Patti’s punkkant te zien, met een begeesterende uitvoering van “Dancing Barefoot”, waarbij Smith met de manier waarop ze ‘heroin’ zong eenzelfde effect op het publiek wist over te brengen als de drug zelf. Misschien woog dat ook wat door op haar stem, die ze niet lang daarna toch een kleine tien minuten rust gaf. “Beneath the Southern Cross” mondde namelijk uit in ferm puur instrumentaal gitaargeweld in de vorm “Beck’s Bolero” van Jeff Beck; de andere meestergitarist die dit jaar het leven liet. Nu we toch weer bij de gitaarhelden van weleer waren aanbeland, kreeg de band de kans om, zonder Patti op het podium, een fraaie versie van Jimi Hendrix’ “Fire” te brengen. Muzikaal zat het wel uitstekend in elkaar en hoewel Tony Shanahan zeker geen slechte zanger is, was het toch ook geen grote meerwaarde voor een Patti Smith-concert, maar als die rustpauze hetgeen was dat de Amerikaanse zangeres weer kracht gaf om er tegenaan te gaan, dan konden we het enkel maar omarmen.
©CPU – Joost Van Hoey (archief)
Na de odes aan de gitaarhelden was het weer tijd voor hommages aan de singer-songwriters. “Work” van Charlotte Day Wilson was nogal een verrassing en het oudere publiek herkende het relatief nieuwe nummer van een nog jonge artieste niet. Desalniettemin was het een fraaie uitvoering die misschien wat te onbemind bleef, maar toch ook wel moest onderdoen voor de cover die volgde. Smith had het doorheen de avond al enkele keren over Bob Dylan en deed de Nobelprijswinnaar alle eer aan met een magistrale versie van “All Along the Watchtower”, dat traag van start ging en enkele keren dreigend werd met de hevige gitaren, om vervolgens uit te monden in een extra strofe die Smith zelf erbij heeft geschreven. De Amerikaanse zangeres bracht de extra strofe over het verderf en de trieste staat van de wereld met zodanig veel overtuiging en bezieling dat ze daarna even op adem moest komen, maar dat moesten wij net zo hard.
Dat die teleurgesteld klinkende woedeuitbarsting werd gevolgd door het mooie en rustgevende “Peacable Kingdom” zorgde voor een mooi contrast en het completeren van de cirkel des levens, of toch op zijn minst het verhaal van het leven en de aarde. Smith teasde ons op het einde van dat nummer al even “People Have the Power”, maar daar moesten we toch nog even op wachten. De zangeres leek met de kwieke zet vooral te willen aantonen dat de mensen de macht hebben om het verderf op het einde van “All Along the Watchtower” om te zetten in een ‘peacable kingdom’.
© CPU – Bert Savels (archief)
Met enkel nog klassiekers in het verschiet zorgde Patti Smith nog voor een waar volksfeestje op het einde van het concert. Het altijd bezeten klinkende “Pissing In a River” was een ideaal opstapje naar “Because the Night”, waarvan de pianointro meteen het haar op onze armen deed rechtstaan. Vanzelfsprekend werd het refrein meegebruld door de hele zaal, terwijl de armen simultaan de lucht in gingen. Datzelfde fenomeen deed zich nog eens voor tijdens “Gloria”, waarbij degenen die nog konden springen zich daar ook nog aan waagden. Smith en haar band verdwenen daarna van het podium, om na heel wat applaus en gejoel terug te komen voor een waarlijks allesverlossende “People Have The Power”, waarvan het refrein waarschijnlijk te horen was tot in de Kruidtuin.
Patti Smith liet gisterenavond vele keren vallen dat ze van Brussel houdt en we kunnen enkel maar concluderen dat de liefde nog steeds wederzijds is. De Amerikaanse zangeres bracht op eigenzinnige wijze hommages aan vele van haar muzikale helden zoals Jeff Beck, Tom Verlaine en Bob Dylan, waarna ze met haar verheffende klassiekers voor een feestje zorgde in het publiek. Op haar zessenzeventigste wist Smith, wel met een korte pauze voor haarzelf, een ruim anderhalf uur te tonen dat ze nog steeds een briljante zangeres, dichteres en vertolker van andermans werk is, maar vooral ook The Godmother of Punk.
Setlist:
Boy Cried Wolf
Ghost Dance
My Blakean Year
Guiding Light (Television cover)
The Drunken Boat / Nine
Dancing Barefoot
Beneath the Southern Cross / Beck’s Bolero (Jeff Beck Cover)
Fire (The Jimi Hendrix Experience cover)
Work (Charlotte Day Wilson cover)
All Along the Watchtower (Bob Dylan cover)
Peacable Kingdom / People Have The Power
Pissing in a River
Because the Night
Gloria (Them Cover)
People Have The Power
