Als je bij de naam Rheinzand nog altijd denkt aan de de verzamelnaam voor alle zanden die uit de rivier afkomstig zijn, is het je vergeven. Ondanks een ijzersterke debuutplaat, heeft de Belgische groep nog maar weinig bekendheid kunnen vergaren. Daar had de ongelukkige releasedatum, die bijna exact samenviel met het begin van de eerste lockdown, vast en zeker iets mee te maken. Ondanks deze stok tussen de wielen, hield het collectief het hoofd boven water. De gemiste liveshows werden namelijk vervangen door een reeks dj-sets, terwijl er hier en daar een nummer viel op te vangen op Ibiza. Ondertussen is de groep alweer terug met zijn tweede album Atlantis Atlantis, dus spraken we af met groepslid Rheinhard Vanbergen voor een terugblik en een kijk vooruit.
Jullie sound is vrij uniek in België. Hoe zou je de muziek van Rheinzand zelf beschrijven?
‘Retro futuristisch’ is een label die we hier en daar wel eens krijgen, of ‘balearic’. Onze sound is vooral te herleiden naar de dj-carrière van ons groepslid Mo, die veel gedraaid heeft in dergelijke scenes in onder andere Ibiza. Dat is volgens mij ook de reden dat je onze muziek niet veel hoort in België.
Mo representeerde jullie groep ook met dj-sets op enkele festivals. Is hij de enige onder jullie die dj’t?
Ja klopt, de rest dj’t niet. Mo heeft er een lange carrière in gehad en het is dus echt zijn ding. Persoonlijk spreekt me dat niet echt aan, je kunt ook niet alles doen hè. (lacht)
Af en toe zie je wel eens een ep passeren met een paar remixes, maar jullie hebben een heel album met remixes uitgebracht. Hoe zijn jullie op dat idee gekomen?
Dat hebben we ook aan Mo te danken. Hij heeft met de Glimmers, zijn dj-project met David Fouquaert, heel de wereld rondgereisd. Al die remixes komen dus van vrienden die hij heeft gemaakt over de jaren heen, wat er veel zijn als je naar de lengte van het album kijkt.
De muziek van Rheinzand is perfect voor een clubsetting. Hebben jullie veel fans die jullie ontdekten nadat ze een van jullie nummers gedraaid hoorden worden door een dj?
Jazeker. Een goed voorbeeld is alvast ons label, het Deense Music For Dreams, dat ons ontdekte dankzij een set van DJ Harvey. Shazam doet natuurlijk ook wonderen. Je ziet constant mensen die hun gsm bovenhalen wanneer er een tof nummer wordt gedraaid. Het klopt inderdaad dat onze muziek in zijn kern heel dansbaar is en dat verandert ook niet wanneer we optreden.
Jullie debuutalbum Rheinzand kwam bijna op exact dezelfde datum uit als het begin van de eerste lockdown. Heeft dat de manier waarop het door mensen ontvangen werd volgens jou beïnvloed?
Ja, zoals ik net zei is onze muziek gemaakt voor de dansvloer, maar van dansvloeren was er opeens geen sprake meer. We kregen echter wel een goed duwtje in de rug dankzij Piccadilly Records, een platenwinkel uit Manchester die Rheinzand benoemde tot album van 2020. Los daarvan was het een moeilijke periode voor de groep. Het gebruikelijke promoparcours, dat bestaat uit liveshows en clubnachten, viel in het water.
Jullie hadden wel de kans om meteen aan jullie volgende album Atlantis Atlantis te beginnen. Was die extra tijd het waard?
Ik hou meer van afwisseling. Als je weinig zicht hebt op de reactie van het publiek, begin je eigenlijk een beetje met lege handen aan het volgende album. Aangezien we niet konden touren en dus geen feedback hadden van onze liveshows, is Atlantis Atlantis eigenlijk het verlengde geworden van ons vorige album. We hebben bij de opvolger het tempo wel wat opengetrokken, want er zitten hier en daar wat tragere en snellere nummers tussen. Rheinzand daarentegen zat altijd tussen de 90bpm en 120bpm en was dus echt een trein die bleef gaan. Al bij al zijn de twee albums echter heel gelijkaardig, dus had ik toch liever een paar optredens gedaan, om beter te weten welke kant we moesten opgaan met onze stijl.
Op het eerste album zijn de techno invloeden toch iets hoorbaarder, terwijl de nieuwe een stuk toegankelijker klinkt. Was dat een bewuste keuze?
Niet echt, maar bij het vorige album merkten we op dat onze jammy nummers live waarschijnlijk niet veel impact zouden hebben. We hebben een zangeres, maar die zou in deze context eigenlijk maar af en toe zingen. In plaats van te jammen, zijn we bij het maken van ons nieuwe album dus echt met een vooraf geschreven nummer begonnen. Dat is ook de reden waarom Atlantis Atlantis een tikkeltje radiovriendelijker klinkt.
Had het nieuwe album er zonder de coronacrisis anders uit gezien?
Ja, het was misschien langer geweest. We hebben het redelijk snel gemaakt, omdat we wisten dat er toch geen optredens in zicht waren om Rheinzand te promoten. Over ons debuutalbum hebben we trouwens acht jaar gedaan, dat schetst wel een idee van het verhoogde werktempo. Muziek is altijd een reactie op momenten, dus ons nieuwe album gaat eigenlijk vooral over het verlangen om terug te gaan dansen. Zonder Covid had het thema er uiteraard volledig anders uitgezien.
Jullie zangeres Charlotte zingt in allerlei talen waaronder Engels, Frans, Spaans, Italiaans en Duits. Waarom die keuze?
Kleine correctie. Ze zingt geen Duits, maar Deens. Aangezien we getekend hebben bij een Deens label is Charlotte de taal beginnen leren. Balearische muziek is om te beginnen al anderstalig, maar als ze een heel album alleen maar in het Engels zou zingen, zou het na een tijd nogal bot gaan klinken. Zingen in meerdere talen beschouwen we eigenlijk als een extra instrument. Je kunt het verschil trouwens zelf ontdekken, want van het nummer “Elefantasi” maakten we een aantal varianten in verschillende talen.
Zo’n vreemde taal geeft inderdaad meteen een extra laagje mysterie.
Absoluut, en voor ons ook. Het dwingt je om te spelen met andere melodievormingen en opent eigenlijk echt een nieuwe wereld.
Er is bijna geen woord Nederlands terug te vinden in jullie discografie. Waarom al die talen, behalve de moedertaal?
We worden liever niet in dat hokje gestoken. We probeerden het wel eens voor de lol, maar die Nederpopscene willen we liever vermijden.
Zijn er nog hokjes waar jullie liever niet in worden geduwd?
Liefst geen enkel hè. Je moet het uiteindelijk gewoon doen met wat je hebt. De instrumenten die je kunt bespelen, de software waar je over bezit, het imago dat je uitstraalt… Als je al deze zaken hebt, zou het zonde zijn om er niet creatief mee aan de slag te gaan. De angst om tot iets gelabeld te worden zou je nooit mogen tegenhouden.
Sinds twee jaar geleden heb je ook je eigen soloproject, waarin je natuurlijk veel meer vrijheid hebt. Mis je die vrijheid soms wanneer je met Rheinzand aan de slag gaat?
Samenwerken kan ook heel leuk zijn. Voor mijn soloplaat stond Charlotte trouwens vaak aan mijn zijde als songwriter of componist. Het is voor mij als soloartiest vooral belangrijk dat het niet te traag gaat. Wanneer ik met iemand in zee ga, is dat op voorwaarde dat hij of zij zich even volledig kan storten op het project, zodat we geen half jaar op de release zitten wachten. Met Rheinzand zijn we daar veel flexibeler in. We gaan dus bijvoorbeeld geen andere zangeres zoeken wanneer Charlotte even geen tijd heeft. Solo heb ik dus wel de vrijheid om strenger te zijn. Geen tijd? Op naar iemand anders.
Deze vraag hoorde je waarschijnlijk al veel te vaak, maar hoe is het om met je partner in dezelfde groep te zitten?
Soms is het wel een uitdaging. In een groep ga je snel taken verdelen, maar omdat iedereen groeit en evolueert moet je ook openstaan voor verandering. Dat is dus veel zoeken, babbelen en af en toe ruzie maken. (lacht) Je moet echter bereid zijn om er eerlijk over te praten, wat we ook doen. Nu gaat het dus heel goed. Met heel weinig woorden kunnen we heel snel muziek afleveren. Zo moesten we op een maand tijd vijftig nummers maken voor twee televisieseries. Dat kwam dus uit op twee nummers per dag, maar dat lukt dan ook wel.
Hoe zal Atlantis Atlantis volgens jullie ontvangen worden?
Ik heb momenteel de indruk dat de meeste fans uit Groot-Brittannië komen. Belgen lijken niet goed te weten wat ze met onze muziek moeten doen. Ik lig er eigenlijk niet echt wakker van. Onze nieuwe nummers zijn al een paar gedraaid geweest door de BBC, waar ik al heel content mee ben. We bevinden ons eigenlijk in een hele kleine maar fijne niche, die nogal vertakt zit. Zolang je je in dat nichegebied bevindt, moet je uiteraard niet verwachten dat je grote ogen gaat gooien.
Atlantis Atlantis, het tweede album van Rheinzand, is verkrijgbaar vanaf 1 april.
