© Tess Janssen
De tweede dag van Le Guess Who? werd getekend door onzekerheden. Zou door de nieuwe Nederlandse maatregelen het festival halverwege moeten halthouden? Zal er plots gezeten moeten worden? Betekent het misschien dat een boel Nederlanders onverwacht hun laatste concert voor een tijdje zouden meemaken? Deze vragen spookten doorheen het uiterst drukke Utrecht, waardoor alles en iedereen driedubbeldik probeerde te genieten. Gisteren zochten we voornamelijk vrouwelijke stilte op.
Mari Kalkun
Als eerste act van de dag zagen we in Theater Kikker – jawel, het is een hele beestenbende – Mari Kalkun. De Estlandse folkartieste werd gecureerd door niemand minder dan Phil Elverum, die schuchtere, schattige The Microphones-man. De singer-songwriter bracht ons aan de hand van haar traditioneel tokkelsnaarinstrument en vervolgens haar piano allerlei ballades. We bewonderden haar zangkunsten helemaal vooraan in kleermakerszit en konden enkel vol goede moed constateren dat er alweer een tweede dag van dit fijne festival van start kon gaan.
Ichiko Aoba
Ichiko stamelt als handelsmerk vrede en schoonheid zoals niemand anders dat doet. Als boegbeeld van de huidige Japanse folkgeneratie streelt ze ons met frele zang en kundige instrumentaties. Of ze nu enkel en alleen haar gitaar omhelst of met een heel orkest kan spelen; ze weet telkens te betoveren. Hiervoor de talloze live-opnames, waaronder de geprezen live-uitvoering van Windswept Adan, ter bewijs. Vandaag kwam Ichiko helemaal in haar eentje (of toch met haar trouwe gitaar) opdagen in de Janskerk.
Daar beroofde Aoba ons van al onze aandacht: we plakten vast met ogen en oren tot zelfs een traan durfde te ontsnappen. Hoe kan een stem zo onvoorbehouden schoon zijn? De zangeres wist ons uit deze betovering te slaan met hier en daar een grapje of een bedanking. Er straalde een ontzettend groot meesterschap doorheen haar lieflijke, schattige en vooral oprechte voorkomen. Wat nog meer van haar afstraalde was de rust die ze teweeg kan brengen. Ze tokkelde behendig verder, en even behendig zong ze, soms heerlijk diep hees, soms tot in de feeërieke, ijle hoogtes. We stapten de kerk verstild buiten: zoiets simpelweg freel en mooi zie je niet vaak.
Ana Roxanne
Alweer begaven we ons door de stad: het festival vond namelijk doorheen heel Utrecht plaats. Ditmaal bevonden we ons in de Stadsschouwburg, een parel van een zaal voor een parel van een act. We beluisterden hier namelijk de New Yorkse Ana Roxanne, die over ambient soundscapes en field recordings heen huilende noten doet spoken. Haar stemgeluid sloop als een geest door de zaal, opnieuw en opnieuw weergalmend door de tig lagen reverb. Laag per laag bouwde ze loops met haar dromerige stem en haar basgitaar. Wanneer ze afsloot met een cover van een Twin Peaks-nummer, zwaaide ze ons schuw gedag voor ze het podium afsloop. Iets wat de artiesten op dit festival bindt is hun schuchtere, sympathieke menselijkheid. Telkens weer lijken ze bijna beschaamd ons zo’n mooie muziek te brengen, maar brengen ze die wel vanuit een heel oprechte plaats.
Vanishing Twin
© Tess Janssen
Nog voor aanvang vormde zich een ellenlange rij voor de Pandorazaal, waar het Britse Vanishing Twin zijn nieuwe plaat, Ookkii Gekkou, kwam voorstellen. De zaal zat stampvol, de wachtrij verschoof geen millimeter. Na een kwartiertje geraakten we dan toch binnen voor wat een ontspannende show zou worden. De combinatie tussen zwoele bas, jazzy drums, een hoop bliep bloep en quasi onverstaanbare zang deed vooral, en het werd er dik op gesmeerd, aan Stereolab denken. Niets nieuws dus, maar wel fijne lichte psychedelia die in al zijn facetten schreeuwt naar een plekje op een festival als Best Kept Secret. Op een aangename manier kabbelde het wat verder, tot ze in hun finale besloten om ons met een hevige noiseuitbarsting, begeleid door een draagbaar flikkerlicht, omver te blazen.
Mazaher
© Tim van Veen
Op een laatste climax van de show bereikten we de Jakobikerk, waar de traditionele Arabische volksmuziek van Mazaher aanzette tot dansen. Dansen? Nee, eerder hysterisch feesten. Met de gloednieuwe lockdownmaatregelen die pas werden aangekondigd in Nederland was dit de laatste ware feestavond in minsten drie weken, en niet enkel de studenten op straat wilden daarvan profiteren. Wie zich had genesteld op een schone stoel mocht de show enkel horen, want de steeds meer aandikkende menigte stapelde zich verzuchtend voor hen op. De muziek werd mede gemaakt door de menigte en zo vervuldigden de artiesten zich zelf ook bij de dansers, waardoor er zich een feestkolk organiseerde die maar heel traagjesaan de vierende kerk uit stamelde.
Mariee Sioux
Op grote festivals word je soms wel eens afgeleid. Zo geldt dat ook voor recensenten. Gelukkig werden we vandaag, op onze weg naar Mariee Sioux, afgeleid door Alabaster dePlume. De Britse saxofonist werd geprogrammeerd op zowel zaterdag als zondag en is bovendien altijd aanwezig in zijn knusse hoekje als artist in residence. Hij zoekt tijdens het festival slachtoffers om met hem op te treden op zondag, en dit terwijl hij vol parochiale levenslust jam- en knuffelsessies bekokstooft. Er was net zo’n kleine jamsessie bezig, waarbij hij, een bijzonder fijne gitarist en de stemmen van het kleine publiek
Nu ja, dan kwamen we toch nog bij de Amerikaanse Mariee Sioux terecht. Ook zij werd, net als Mari Kalkun, gecureerd door Phil Elverum. Haar Native American afkomst bezingt ze met behulp van haar eigen akoestische en haar muzikale partners elektrische gitaar. Echter speelde die tweede alles nogal gestroomlijnd en binnen een niet heel spannend kader. Ook Mariee Sioux kwam niet ontzettend sterk over. Rustig, mooi en aangenaam was het wel. Vervangbaar helaas ook.
Matana Roberts & Jessica Moss
© Lisanne Lentink
In de Jacobikerk besloten we, ondanks de verschillende dansbare acts, wederom de rust op te zoeken. Er vond daar namelijk een wel heel unieke samenwerking plaats, namelijk tussen de sociaal geëngageerde jazzartiest Matana Roberts en de ambient-violiste Jessica Moss. Samen zweefden ze met hun instrumenten doorheen de galmende kerk. Echter versterkten de kerkwanden, zoals dat gaat, ook het gekraak van stoelen en het gekuch van het publiek. Dat deerde niet, want het samenspel, iets wat schipperde tussen hun twee muzikale werelden, was fascinerend. Het was een mooie afsluiter die bewees dat een hele festivaldag met enkel vrouwen zeker en vast de moeite waard kan zijn.
De vraag of dit de laatste concerten waren? Neen. Vandaag en morgen gaan het festival nog steeds door, hetzij onder andere voorwaarden. Vandaag verplaatst het gehele programma naar voor 19u, het moment waarop de maatregelen ingaan. Zondag zou ook alles doorgaan, hoewel dat zittend moet gebeuren. Voorlopig blijft dat nog een vraagteken. Toch is het vooruitzicht om vandaag bijzondere artiesten als Galia Bisengalieva, Alabaster dePlume en Duma te zien iets wat onze glimlachen terug bovenhaalt.
Geschreven door Anne-Leen Declercq en Pieter Wilms.
