In 2006 bracht The Who Endless Wire uit. Het was maar liefst 24 jaar geleden, van It’s Hard uit 1982, dat de band nog een studioalbum had gemaakt. Na het overlijden van bassist John Entwistle in 2002 leek Endless Wire niets meer, maar ook niets minder dan een waardige afsluiter. Leek.
Bijna anderhalf decennium later vindt huiscomponist Pete Townshend dat het tijd is om dit orgelpunt om te buigen tot een komma. De inmiddels 74-jarige gitaargod schreef samen met zijn broer Simon een resem nummers op maat van Roger Daltreys herwonnen stem. Eerder verloor Daltrey al zijn gehoor, en midden dit jaar ergens onderweg op een podium ook zijn stem. Maar op Who heeft hij ze duidelijk helemaal terug.
‘I know you’re gonna hate this song’, zingt hij al min of meer profetisch in de eerste strofe van openingsnummer “All This Music Must Fade”. Nochtans kunnen we deze openingstrack nog wel pruimen. Vintage The Who, met een beloftevol orgeltje dat “Baba O’Riley”-gewijs aanzwelt, waarna we Townshend in onze gedachten een eerste gitaarakkoord zien molenwieken op zijn Rickenbacker. Echo’s van de band die op Woodstock met enkele rake powerchords de hippies uit hun liefdesroes deed ontwaken. De vier Britse working class mods hadden indertijd weinig voeling met de bloemenkinderen.
“Ball and Chain” roept nog aangename herinneringen op aan The Who by Numbers, al komt de aanklacht tegen Guantanamo Bay toch wat aan de late kant. Helaas gaat het vanaf het derde nummer bergaf: alsof we ineens op een album van The Rembrandts zijn beland. “I Don’t Wanna Get Wise” is de themasong van Friends 2.0. De uitvinders van de rockopera gaan soapopera. Hier is Pete ons kwijt, of ‘het’ kwijt – dat willen we in het midden laten. Ons vindt hij nadien alleszins niet meer terug, ook al probeert hij, zoals de titel van het volgende nummer aangeeft, een “Detour” te maken. Het mag niet baten.
Hier en daar krijgen we wel nog een flard synthesizer of gitaar waarvoor we de volumeknop naar rechts draaien, maar net zo vaak lonkt de skip-button. Bij “Beads On One String” bijvoorbeeld: is dit dezelfde Townshend die ooit “My Generation” en “Pinball Wizard” schreef? ‘This can’t go on forever’, zingt Daltrey en daar kunnen we het alleen maar volmondig mee eens zijn. Hij mag dan op zijn vijfenzeventigste weer goed bij stem zijn, het ontbreekt hem aan een uitzinnig om zich heen drummende Keith Moon (RIP 1978), een alle frets van de bas verkennende John Entwistle (RIP 2002) en een furieuze Townshend met de Marshall-stack op elf. Dat waren de onmisbare factoren die van The Who de band maakte waar zelfs Jimi Hendrix wild van was.
Wat ons wel nog een glimlach ontlokt, is de kenmerkende zelfrelativering en ‘fuck it’-attitude die van de nummers druipt. Maar zelfs die zelfrelativering klinkt soms wat flauw en weekt niet meer ‘The Big S-s-sensation’ los die ze naar eigen zingen nooit zochten, maar ooit wel degelijk veroorzaakten. “Rockin’ In Rage”, luidt het nog in het voorlaatste nummer, maar de razernij van weleer is gedoofd.
Het is met The Who zoals met je opa en oma: je wilt hen herinneren zoals ze waren toen ze nog wafels bakten en met je voetbalden, niet toen ze in het sukkelstraatje terechtkwamen. De meest invloedrijke rockband van de jaren ’60 en ’70, met albums en nummers die in elk rockminnend geheugen staan gegrift, roept anno 2019 met de release van Who toch vooral de vraag op: ‘Why?’
Beste goede man,
Het is dus redelijk zorgelijk dat jij zulke reactie ten toon spreidt. Hoe vaak heb je de nieuwe cd beluisterd?
Hoe vaak heb je een concert van de mannen bezocht? Hoe goed heb je hun “legacy” doorgrondt? Ik respecteer uiteraard je mening en over smaak valt natuurlijk niet te twisten , maar het is pure bullshit die je uit. Je hebt snel de nummers doorgeluisterd, want om 4 uur moest je je stukje inleveren. Dit is gewoon een super mooie cd van mannen die nog steeds – gelukkig – gewoon heel mooie muziek maken, ook als ze ouder zijn. Niet alleen op plaat, cd, cassette, maar ook live, zoals laatst in Londen. De razernij was echt niet verdwenen. Vergelijk het met Mozart en Bach en Pärt, de Stones, Pink Floyd etc en vele Jazz muzikanten etc. Het maken van mooie muziek verleer je niet.
Beste Tom Berth,
Why? Voor een antwoord op de vraag waarom The Who dit jaar een nieuwe plaat uitbrengt had je maar een klein beetje research hoeven te doen op internet. Je had dan kunnen lezen dat Pete Townshend het zat is om te blijven toeren met de oude hits en er creatief aan toe was om nieuw materiaal uit te brengen. Iets wat door vele fans enorm wordt toegejuicht. Ook is het tamelijk naief van je om te denken dat een band uit 1964 met twee voormannen van 74 en 75 jaar anno 2019 nog hetzelfde kan klinken als in de tijd van Woodstock. The Who is meegegaan met zijn tijd en klinkt daardoor wellicht wat minder rauw en melodieuzer dan we gewend zijn. Ook de fans groeiden mee en kunnen georkestreerde muziek en een enkele ballad over het algemeen wel waarderen. En wat te denken van de thematiek van het ouder worden die in de teksten naar voren komt, naast de Me Too-beweging, de brand in de Grenfell Tower en andere actuele thema’s? Misschien moet je de plaat nog een keer draaien en de muziek en de teksten meer op je laten inwerken. Gelukkig weet de Engelse muziekpers deze nieuwe creatieve uitbarsting van The Who beter te waarderen met respectievelijk negen van tien sterren (Uncut), vijf van vijf (The Times) en vier van vijf (Mojo).
Ik viel bijna van mijn stoel toen ik deze ”recensie” las . Ik ben volledig eens met Paul en John. Why ? Omdat jij beter aan de toog kunt gaat zeveren.