Plots lag ie er: Ghosteen. Nick Cave kondigde de plaat bijna bijdehand aan – binnen een weekje zou hij er liggen, het zou een dubbelplaat omvatten, waarvan de nummers op de eerste plaat de kinderen zijn, en die op de tweede plaat de ouders. Daarenboven zou de plaat de trilogie vervolledigen die ingezet werd met Push The Sky Away, en die met Skeleton Tree een bijzonder introspectief en donker tweede deel kreeg.
Het is bijna onmogelijk om het over Ghosteen te hebben zonder te verwijzen naar het tragische ongeluk waarbij Cave in 2015 zijn tienerzoon Arthur verloor. Skeleton Tree, zo houdt de zanger vol, was al grotendeels geschreven voor hij dat verlies moest beginnen verwerken. Toch was de pijn voelbaar in bijna elke noot. Angstaanjagend en dissonant sleepte de plaat zich door een bar landschap van verdriet en rouw. Ghosteen behandelt onmiskenbaar dezelfde thema’s, maar opent de deur voor een weloverwogen treurnis. Tijd heeft zich over de wonden gelegd zonder deze daarom echt te genezen. Meer etherische, zweverige soundscapes hinten richting een soort katharsis – een leven na de dood. Ook de kleurrijke, sprookjesachtige hoes van de plaat wijst in die richting.
Wie had gehoopt op een terugkeer van de oude Bad Seeds, kan alvast meteen zijn valiezen inpakken. Ghosteen schuwt het ritmische veelal, en verliest zich graag in transcendentale tonen terwijl Nick Cave als een hoogpriester zijn poëtische teksten aflevert en bijwijlen zowaar falsetto gaat zingen. ‘Peace will come in time for us’, zo sluit “A Spinning Song” af, een er-was-eens verhaal over Elvis en afscheid moeten nemen van een geliefde. Ook “Bright Horses” sluit hoopvol af, na een bijbels en eerder duister tafereel uit de apocalyps over ons neer te hebben laten dalen.
Waar monotonie soms gevaarlijk rond de hoek loert, zijn het de ambigue teksten en de bezwerende stem van Cave die je aan de plaat gekluisterd houden. Het ronduit ontroerende “Waiting For You” komt in de buurt van een uitschieter, om opgevolgd te worden door een haast parlando “Night Raid”. Beelden van paarden, vuur en terhemelstijging domineren het eerste deel van plaat, dat een soort compendium lijkt van pogingen om pijn te verlichten door empathie en geloof. Na de dood van zijn zoon zei Cave dat hij op een nieuwe manier naar mensen was gaan kijken, ‘met een diep gevoel naar hen toe en een absoluut begrip voor hun lijden’. Dat diepe begrip vult deel één van Ghosteen – er is veel pijn, maar ook veel begrip en zelfs troost.
Deel twee van de plaat bestaat uit twee langere, complexere nummers (de ‘ouders’) die aaneen gepraat worden door een brok spoken word. Het is verleidelijk om hier de sleutel tot de plaat in te zien – zowel “Ghosteen” als “Hollywood” klinken meer duister en instabiel, en schudden heen en weer onder de druk van schijnbaar onoverkomelijke emoties. Zeker “Ghosteen” is hartverscheurend – alsof het residu van alle treurnis naar de bodem van de plaat is gezonken, terwijl de ‘kinderen’ hoopvol naar boven stijgen.
Ghosteen voelt aan als het orgelpunt van een evolutie in het werk van Nick Cave, die zowel op zijn website als tijdens zijn laatste tournees zichzelf haast exhibitionistisch openstelt voor alle vragen van het publiek. Het verhaal van zijn zoon heeft de zanger, tegen wil en dank, een aura van diepe emotie gegeven – als ware hij een soort martelaar, of het soort ‘migrating spirit’ waarover hij het zelf heeft op deze plaat. Je kan gaan discussiëren over de interpretatie, maar de eerlijkheid van Ghosteen is tastbaar en ontroerend. Al het verdriet is uitgezuiverd, en bedekt onder een deken van poëzie. Muzikaal is de variatie minimaal, maar lyrisch leidt het tot een plaat die op je adem trapt en tot nadenken stemt – een eigenzinnig en gepast hoogtepunt in de discografie van Nick Cave en zijn Bad Seeds.
1 Comment