© CPU – Nathan Dobbelaere
Enkele weken geleden speelde Foals in een uitverkochte Ancienne Belgique. De start ook van hun Europese tour op het vasteland en de eerste keer dat we konden kennismaken met de nieuwe plaat Everything Not Saved Will Be Lost Pt. 1. Het eerste deel is al enkele maanden uit en binnenkort verschijnt ook een tweede deel. We stelden hen daarover dan ook enkele vragen, maar het ging evengoed over de Brexit en hun energieke shows.
Jullie nieuwe plaat is al iets meer dan een maand uit, hoe zijn de reacties voorlopig?
Jack: Het is geweldig. Het was heel opwindend voor ons, omdat het de eerste keer was dat we ons album zelf geproducet hadden. Hierdoor was er ook meer druk, want alle gewicht en verwachtingen vallen op je eigen schouders. Soms kan je het op een producer steken wanneer mensen een album niet goed vinden. Dit keer konden we dat dus niet. En omdat het meer tijd in beslag nam om te maken en de plaat uit twee delen bestaat, was de druk dus heel groot. Wanneer “Exits” uitkwam, was het leuk om het te zien ontplooien op het internet. Het is geen “What Went Down” single, maar eerder een ‘slow burner’ en daardoor was het allemaal heel spannend. Maar kijk, de reacties zijn dus heel goed geweest en we zijn er tevreden mee.
Wat kunnen we verwachten van het tweede deel van het album?
Jack: Alle nummers waren in dezelfde periode opgenomen, dus de thema’s zullen gelijkaardig zijn. We hebben dan ook opzettelijk nummers opgesplitst die goed in elkaar zaten om ze op de twee platen te zetten. Vanaf dat we met het idee kwamen om twee platen te maken, hadden we twee openers en twee afsluiters. Toch denk ik dat het tweede album iets steviger is en meer rockinvloeden bevat. Ons langste nummer ooit staat erop, het duurt zelfs meer dan tien minuten. Dat zal tof zijn om live te spelen. Er staan ook meer rockpop liedjes op, waardoor ik denk dat de singles zelfs nog iets grootser zijn dan die van het eerste album.
Je zegt dat de thema’s hetzelfde zijn. Hoe zou je dat dan het best kunnen omschrijven?
Jack: Lyrics zijn meer iets voor Yannis.
Edwin: We zijn niet heel goed met songteksten om eerlijk te zijn. (lacht)
Jack: Maar hij schreef alle lyrics op hetzelfde moment en voelde heel hard het gewicht van de wereld op zijn schouders toen hij ze schreef. Er is dus ook een soort van existentiële vrees op die nieuwe plaat.
Je zegt dat Yannis alles zelf schrijft en jullie niet veel weten van de teksten. Hoe probeer je jezelf dan in te leven bij die teksten?
Jack: Het hangt af van nummer tot nummer. Sommige resoneren meer met mezelf dan andere en soms zie ik nummers ook gewoon als een kleur of een stemming.
Edwin: Ik denk dat de tekst vooral in het begin, wanneer je de nummers begint te repeteren, nogal een invloed heeft. Maar wanneer je zes maand op tour bent en de nummers al zoveel gespeeld hebt, denk je daar eigenlijk niet meer over na. Ik denk gewoon aan overleven. (lacht)
Dan worden nummers meer een routine voor jullie?
Edwin: Dat nu ook weer niet. Ze worden eerder een ding op zichzelf; de energie die op het podium afstraalt, maakt het nummer dan.
Jack: Bij een drummer is dat vooral spierherkenning. Er zijn nummers die we al acht jaar niet meer gespeeld hebben en ik zou je nu niet kunnen uitleggen hoe je ze moet spelen. Maar eens ik de eerste noten ervan zou horen en ik zit achter de drumkit, dan zouden mijn spieren meteen doorhebben wat ik moet doen.
Hebben jullie niet het gevoel dat een album in twee delen voor wat overkill zorgt? Zou één plaat misschien niet voor een sterker geheel gezorgd hebben?
Jack: We hadden al van bij het begin het idee om twee albums uit te brengen. Want zoals we het in het verleden deden, verdween er heel wat naar de vuilbak, en dat wilden we niet meer meemaken. Bij ons is het dan ook vooral zo dat we er nier meer naar terugkeren als we een nummer niet afwerken. We namen dus alles eerst op en werkten ook alles af wat we opnamen. Toen kwamen we op het punt dat we effectief twintig nummers hadden opgenomen, waarna we zouden moeten reduceren. Maar we kwamen er niet uit en dus wilden we het op een andere manier uitbrengen. Voor een band is een album uitbrengen een eindpunt; je hebt een grote opbouw er naartoe, maar eens het uit is, is het spannende eraf. Het is een beetje zoals Kerstmis. Eens je jouw cadeaus hebt opengedaan, ben je depressief. Dus nu is het heel verfrissend om op deze manier te werken, want we kunnen touren met het eerste album, en dan komt er na zes maanden nog een volledig nieuw album bij, waarmee we ook eens kunnen touren. We deden dit dus voor onszelf, maar als we het gevoel hadden gehad dat de albums niet op zichzelf konden staan, was het nooit zo geweest. Uiteindelijk zijn het verschillende platen voor verschillende stemmingen.
Edwin: Het heeft ook wel te maken met de manier waarop mensen tegenwoordig naar muziek luisteren. We weten dat fans, luisteraars en muziekliefhebbers er gewoon nummers uit zullen halen en niet meer het volledige album beluisteren zoals het hoort. Dus als we twintig nummers uitbrengen, dan zal de één er zestien goed vinden, de ander misschien maar vier, en dus zorg je voor een goeie diversiteit op het album, waardoor iedereen gelukkig is.
Was het dan nooit het plan om enkel singles uit te brengen?
Jack: Ik denk niet dat wij een echte singleband zijn. Ik denk dat platen nu nog meer dan ooit werken als een volledig lichaam, een volledig werk. Vroeger hadden we wel nummers als “Inhaler” en “My Number”, die een veel meer poppy sound hebben, waarvan het logisch was als single. En een label wil altijd een nummer uitbrengen om een album in de aandacht te zetten, maar als het lang duurt tegen dat dat album uitkomt, komt het eigenlijk als single. Het idee van een opwindende eerste song uit te brengen, kannibaliseert al snel in een single.
Hoe moeilijk was het dan om jullie aan te passen toen jullie bassist (Walter Gervers) er de brui aan gaf?
Jack: Grappig dat je het vraagt, want zijn geest volgt ons al heel de dag. Het is vandaag voor het eerst dat hij komt kijken naar onze show sinds hij uit de band stapte. En onze soundcheck lukte maar niet, het zal misschien daaraan gelegen hebben! (lacht) Nee, hij is naar Frankrijk verhuisd om zijn eigen boter te maken. (lacht)
Nu, er zijn wel twee vervangers voor één bassist?
Jack: We hebben altijd geprobeerd om zo DIY-mogelijk te blijven. Jeremy, onze huidige bassist, lenen we even van Everything Everything. Ze nemen momenteel een jaartje vrij om te schrijven en hij zag dat helemaal zitten. Het is een goede vriend van ons en hem er dan bijnemen, is natuurlijk erg fijn. Dan is er nog Kit, onze percussionist, en die kent Yannis al sinds ze kinderen waren. Dus we proberen altijd in de familie te blijven om het gezellig te houden. Maar ja, dat was niet per se zo voor die ene bassist. We hebben ook veel meer instrumenten op onze plaat en dus meer handen nodig.
Er is veel aan de hand in de wereld en de plaat speelt daar ook op in. Hoe belangrijk vind je het om daar een stem in te hebben als band?
Jack: We proberen altijd een wereld te doen ontstaan waarin onze plaat leeft. Deze plaat is dan ook meer een soort van escapisme voor alle shit die aan het gebeuren is in de wereld. Vooral op de show, daar gaat het gewoon om genieten van de muziek die wordt gespeeld en geen zorgen maken over de wereld die aan het eindigen is. Iedereen heeft opinies dezer dagen en het is soms beter om ze te doen zwijgen. (lacht)
Jullie zijn al tien jaar bezig, is er dan al veel veranderd in de tussentijd?
Jack: De muziekindustrie is helemaal gewijzigd. Wij startten met onze band toen fysieke verkoop naar beneden ging en streaming nog niet bestond. We verdienden dus bijna geen geld, maar nu verdienen we toch iets met het streaming-gedeelte; wat wel aangenaam is.
Edwin: We hebben de traditionele set-up in de band niet gewijzigd. We gaan met zeven muzikanten en vijftien crewleden weg, wat super veel geld kost. Dat terwijl alle nieuwe artiesten gewoon een laptop meenemen en maar twee mensen nodig hebben. We gaan dat ook doen, zodat we al onze crew kunnen ontslaan! (lacht) Nee, maar ik denk dat er ondertussen wel een model is ontstaan waarbij de muziekindustrie doorheeft hoe ze gebruik kunnen maken van de gewijzigde situatie. De legitieme kanalen groeien en in de wereld (hier in Europa misschien iets minder) is streaming zeer belangrijk geworden.
Hoe pas je je daarin aan als band?
Jack: Je kan er niets aan doen, just deal with it. Toen streaming net begon, waren we er als band helemaal tegen. Het klonk als iets wat slecht was voor artiesten. We hadden geen idee dat het de ideale stroom voorwaarts zou zijn. Ondertussen heb ik zelf een Spotify-account, maar ik koop ook nog steeds vinyl. Mp3’s voelen tegenwoordig aan als rommel, want mijn laptop staat toch altijd vol. Het internet is gewoon zo snel en als je zin hebt in bijvoorbeeld Neil Young, dan download je simpelweg zijn volledige catalogus op je gsm. Het is geweldig, hé.
Veel bands die rond dezelfde periode als jullie populair werden, zijn er al mee gestopt. Hoe komt het dat jullie wel nog steeds zalen uitverkopen?
Edwin: We zien er heel goed uit en zijn erg bescheiden. (lacht)
Jack: We zijn erg koppig, maar ik denk ook dat we er echt uitstaken.
Edwin: Yannis schrijft ook lyrics die heel veel mensen aanspreken en mensen kijken dan ook naar ons als band en het betekent iets voor hen. Velen voelen een connectie met ons en daardoor kunnen we blijven doen wat we graag doen. Bij veel bands kom je ook aan het punt dat ze kinderen beginnen krijgen en denken wat ze verder willen doen met het leven, maar wij zijn daar nog niet als band. Veel groepen geraken niet zover dat ze er geld mee verdienen om rond te komen, en als dat na enkele jaren niet lukt, dan moet je er ook gewoon mee stoppen. We hebben heel veel geluk.
Jullie deden deze tour allemaal kleine shows. Hoe kwam dat?
Jack: We wilden onszelf herintroduceren en snel de kleine zalen uitverkopen. Ik denk wel dat we later nog zullen terugkeren voor een grotere tour. Kleine zalen zijn gezellig, maar je moet ook een goede show kunnen neerzetten. Het evenwicht tussen die twee is eigenlijk waar we naar op zoek waren. Het kan goed klinken en het voelt ook intiem genoeg aan voor de fans. Als je dan een show doet zoals in Vorst Nationaal, daar kan je meer met het podium doen. Maar we deden onlangs ook een show voor onze vrienden van het platenlabel voor een vijfhonderdtal mensen en dat was wild. Het was de kleinste show die we speelden in jaren. Je kan je dan echt voeden met de energie van de zaal en het is ook eens tof om zo het publiek te voelen.
Edwin: Er is natuurlijk een punt waarbij intiem te klein wordt voor een band. We hebben ook veel instrumenten die fysiek gewoon niet in een kleinere zaal kunnen.
Jack: Het is ook te duur voor ons om een kleine show te geven met al onze crewleden en dergelijke.
Jullie deden beiden ook mee in Game Of Thrones. Hoe is dat gekomen?
Jack: Onze manager kent de ontwikkelaars van de serie en hij vroeg het gewoon aan ons. We hebben dus wel wat geluk gehad. Hij managet ook Muse en ik denk dat zij het ook hebben gedaan. Het is een geweldige ervaring en gewoonweg erg cool om bij iets van zo’n hoog budget betrokken te zijn. Voor ons is dat iets helemaal anders dan muziek, maar het is ook creatief en net daardoor vertoont het veel gelijkenissen.
Het wordt ook steeds belangrijker om beeld en muziek te combineren. Wat denken jullie daarvan?
Jack: We proberen een ‘aesthetic’ te maken die alles overkoepelend is. We proberen de visuals er te laten uitzien zoals we in ons hoofd over het album denken, en als we video’s maken proberen we dat ook te koppelen aan de covers van het album. Het is gewoon een lijn die je moet doortrekken. Je weet dat je naar The Cure kijkt als je hen ziet, hun artwork bekijkt en dergelijke; het is een bepaalde kennis die je moet doortrekken.
Hoe komen jullie dan aan het artwork van de platen?
Jack: Yannis vindt online allerlei zaken die hij leuk vindt en dan stuurt hij ons een selectie van de foto’s. Dit keer waren we het allemaal snel met elkaar eens over welke foto het moest worden.
Het lijkt wel alsof Yannis echt de grote leider is van de band. Hoe hebben jullie dan nog een zeg in de band?
Jack: We schrijven wel samen de nummers. Yannis maakt gewoon de fundamenten en dan jammen we het tot een nummer. Het is niet dat Yannis afkomt met een nummer en wij dan gewoon mee moeten spelen. Ik denk niet dat ik dan nog bij de band zou zitten, want creatief is dat allerminst. Ik denk wel dat het goed is zo, want Yannis is een goede leider. Als we in oorlog zouden zijn, dan zou ik hem vertrouwen om ons in de slag te leiden. En misschien komt dat er wel sneller aan dan we denken! (lacht)
Denk je echt zo donker over de wereld?
Jack: Wel, als er nu een oorlog zou aankomen, dan is het meteen game over voor iedereen. Brits zijn is een nachtmerrie voor ons tegenwoordig. Het is beschamend voor ons, omdat wij onszelf altijd als Europeaan hebben beschouwd en ik vind het idee dat Europeanen alle Britten over dezelfde kam zouden scheren als nationalist of racist heel hatelijk.
Dat is niet enkel in Groot-Brittannië natuurlijk. Maar er zijn ook andere bewegingen, zoals de klimaatactivisten. Wat denken jullie daarover?
Jack: Het is natuurlijk een gevoel van implementatie. We zijn een band die zingt over hoe de wereld zal eindigen en het is goed dat er wordt geopperd voor een betere, propere wereld. Maar dat onderwerp is te groots voor ons om een uitspraak over te doen. Mensen zoals Leonardo DiCaprio moeten daarover praten.
Maar het valt toch op dat je een beetje geïrriteerd bent door die Brexit?
Edwin: Een beetje? Het is een regelrechte ramp.
Is het niet gevaarlijk om in Groot-Brittannië dan zo’n uitspraken over te doen? Zeker in de lyrics. Het is niet rechtstreeks, maar toch.
Edwin: Het is niet dat we bekend staan als een politieke band. En ook het publiek waarvoor we spelen is een eigenwijs, vrijdenkend publiek.
Jack: Procentueel zijn alle personen onder dertig in de UK ‘remainers’. Het is een venndiagram van personen onder dertig, Foals fans en de Brexit. We zijn geen Lynyrd Skynyrd ofzo.
Edwin: We kunnen concluderen dat ons perspectief best smal is. Je kan altijd proberen om open te gaan, maar dan is er zoveel te ontdekken dat je uiteindelijk verloren loopt en vergeet wie je bent.
Jack: Brexit is ook gewoon een mop geworden in Europa, omdat het allemaal zo slecht loopt. Ze lachen ons gewoon in het gezicht uit –meer dan terecht overigens. Het trekt allemaal op niet veel, maar wij moeten ons wel constant verantwoorden en dat willen we niet, omdat het niet ons standpunt is. We kruisen nog steeds onze vingers dat het niet zal gebeuren.
Je bent al meer dan vijftien jaar bezig. Wat zie je voor je voor de komende vijftien jaar?
Jack: Leven in een vissersboot ofzoiets. Nee, ik weet het echt niet.
Edwin: Binnen vijftien jaar ben ik bijna vijftig. Ik kan me niet voorstellen dat we dan nog op dezelfde manier gaan touren.
Jack: Ik denk dat we het heel goed zouden moeten doen als band om binnen vijftien jaar nog steeds te touren. Ik weet niet of we nog een band zullen zijn, maar we moeten ook geen slechte albums uitbrengen. Als de inspiratie op is, is hij op.
Edwin: Ik denk dat we onszelf ook niet te veel moeten verwennen en realistische doelen stellen. Als we gelukkig zijn als familie en ons nog steeds amuseren kunnen we als band doorgaan tot we er als het ware bij neervallen. Eens de fun eraf is, kun je beter een pauze nemen en op andere zaken focussen.
Foals speelt op zondag 7 juli op Down The Rabbit Hole, Everything Not Saved Will Be Lost Pt. 1 is nu uit.
