Toen hij in 2015 aankondigde voor onbepaalde tijd te stoppen met optreden, kromp ons muziekhart toch even ineen. Gelukkig duurde het niet al te lang eer Jack White opnieuw zijn tourschoenen uit de kast haalde. Momenteel schuimt hij de Verenigde Staten af, en deze zomer is Europa aan de beurt met onder andere een passage op Rock Werchter. Dan zullen we voor het eerst live kunnen genieten van nummers uit zijn derde soloplaat Boarding House Reach, die vandaag via zijn eigen Third Man Records verscheen.
Wie hoopte op een vintage Jack White plaat, is er meer dan aan voor de moeite. Vandaar al op voorhand deze waarschuwing. De geloste singles deden al vermoedens oprijzen, en vandaag werden die meer dan bevestigd. Boarding House Reach is een bont allegaartje met het experimentele als leidmotief. Passages met White’s blauwdruk zijn er wel degelijk te vinden, maar ze liggen verholen en gecamoufleerd onder gospel-blues, funk, spoken word, hiphop, jazz en R&B.
Fans van vorige plaat Lazaretto zullen zich vooral herkennen in het snedige “Over And Over”. Gevatte en stevige gitaren beuken er doeltreffend en zonder poespas op los. Het doet wat denken aan Rage Against The Machine. De gospel backing vocals à la Bob Dylan moet je erbij nemen, of je er nu aan bent of niet. Het nummer is gebaseerd op het verhaal van de Sisyfusarbeid (dat met die verguisde koning die een dik rotsblok telkens opnieuw de berg moest opduwen, nadat het uit zichzelf opnieuw de weg naar beneden had gevonden).
Een andere knaller is “Ice Station Zebra”, geïnspireerd door een Koude Oorlog roman. Daar waant hij zich even ‘The Fresh Prince of Detroit’ met een hiphopflow die hem wonderwel afgaat. Een speelse piano staat hem daarin bij, zijn tekst afratelend als was hij Beck. Met “Lazaretto” van zijn vorige worp had hij evenwel al bewezen dat hij dat in zich had, maar hier wijkt hij toch nog wat verder van zijn beproefde recept. Knipogen zijn er onder andere naar schilder Caravaggio en James Brown. White is een intelligente man die van alle markten thuis is. Dat bewijst hij met talloze tekstuele verwijzingen naar andere artiesten, schilders, boeken en dergelijke.
Voor het maken van de plaat ging White compleet anders te werk dan hij normaal doet. Waar hij altijd trouw zweerde aan het analoog opnemen op tape, was hij nu genoodzaakt zich over te geven aan de wereld van Pro Tools. In een Spartaans regime sloot hij zich eerst op in een appartement met enkel een taperecorder, koptelefoon, gitaar, keys en drummachine. Met een ruwbouw op zak ging hij vervolgens om de drie dagen met andere muzikanten (die hem noch elkaar kenden) de studio in. Met de verschillende tapes op zak ging hij dan aan de slag op de computer om ze digitaal te monteren. White schuwt een beetje risico en spanning absoluut niet.
En wat de mensen van Boarding House Reach denken zal hem waarschijnlijk worst wezen. Zo getuigen een aantal nummers die we eerder als interlude zouden classeren dan als volwaardig nummer. Zo is er het poëtisch manifest “Abulia And Akrasia” opbouwend naar de banale vraag om een nog een kopje thee. “Ezmeralda Steals The Show “ is een ingetogen akoestisch gedicht. En “Everything You’ve Ever Learned” begint als een brainwash tape, maar ontaardt in een filosofische babbel en een jamsessie waarbij de drummer hitsig tekeergaat.
Dat gevoel van een jamsessie beschreven we eerder al in single “Corporation”. Geweldige progressieve funk die een ongelofelijk catchy groove neerzet. Ook “Get In The Mind Shaft” groovet er op los. Spacen op jazz met door een vocoder gehaalde lyrics die aan Daft Punk doen denken. Jack White zou Jack White ook niet zijn mocht hij niets speciaals rond vinyl doen. De Willy Wonka van de muziekindustrie deed de opening van dit nummer variëren voor de digitale en de vinylversie. White is een ondernemer pur sang. Zo Elon Musk zond onlangs een Tesla de ruimte in, White was hem al voor door in 2016 een gouden spelende vinyl de ruimte in te schieten. Faut le faire.
Verder op Boarding House Reach: nadenken over de vragen des levens op “Why Walk A Dog”. Het combineren van gitaren, jazzpiano, funk en synths op het gekke “Hypermisophoniac” en lekker alle kanten opschieten op het groovy “Respect Commander”. Maar ook vertederen en verzachten staat op het programma. Aan het eind krijgen we warme countrygospel met de ballad “What’s Done Is Done”, heerlijke hammond orgel incluis. Afsluiter is het zachte “Humoresque”, gebaseerd op een tekst die misdadiger Al Capone in zijn cel in Alcatraz neerpende (en waar White een fikse som geld voor neertelde). En met “Connected By Love” ging het album reeds van start met een soulvolle en meezingbare popsong.
Jack White had een hand in elk deel van het working proces (eigen songs, eigen keuze van muzikanten, eigen label, eigen studio enz.), en net daardoor ontbrak misschien de gebiedende hand van een producer die alle touwtjes in handen heeft? Uitkomst is daarom ook een muzikale springbal die van hot naar her springt tussen stijlen, genres en ideeën. Samenhangend is het niet, boeiend des te meer. De tussenstukken breken enerzijds de flow van de plaat, maar zetten anderzijds de heerlijk entertainende passages in de verf.
De experimentele poel waaruit Jack White voor Boarding House Reach vist, zit vol met allerlei uiteenlopende vissoorten. Onze hengel blijft alleszins in het water dobberen, benieuwd hoe White de plaat op Werchter live zal integreren!
