Op zijn vierde en nieuwe langspeler bant Will Samson de voor zijn vorig werk zo karakteristieke minimale elektronica en weids uitdeinende klanklandschappen. Een eventueel gemis daaraan weet hij niettemin feilloos te compenseren met plaatsvervangend en verfijnd samenspel van zang, gitaar en vioolpartijen. Terwijl zijn vorige plaat, Ground Luminosity, hier en daar nog een geeuw wist te genereren, slaagt de Britse artiest met Welcome Oxygen ditmaal wél in zijn opzet om met elk nummer te beklijven – en hoe! Om te mijmeren, reflecteren, lief te hebben of bewenen: voor die passieve activiteiten haalt u Welcome Oxygen in huis.
De totstandkoming van de plaat heeft iets weg van het Bijbelse scheppingsverhaal: ‘In het begin schiep God de hemel en de aarde’; wel in het voorjaar van 2016 schiep Will Welcome Oxygen. En dat – eveneens – in de krappe tijdsspanne van amper zeven etmalen. Standplaats van dat hele gebeuren: Lissabon. Samson verruilde zijn Engelse geboortegrond voor het zonnigere Portugal – door de aderen van de man stroomt overigens Portugees-Indisch bloed – met de intentie er voor onbepaalde duur te verblijven. Wat een beau séjour geacht werd te worden, liep echter op een pijnlijke teleurstelling uit: een ongeval, gebroken tanden, onverklaarbare black-outs en enkele nachten in het ziekenhuis volstonden om Samson een retourticket richting Albion te doen boeken.
Met nog twee resterende weken in de Portugese hoofdstad in het vooruitzicht en een beperkte hoeveelheid muzikale apparatuur bij de hand, begon Samson te experimenteren… Op één dag tijd schreef en nam de man een nieuw nummer op, ‘s anderendaags voltrok zich hetzelfde patroon en dit ter herhaling – maar liefst zeven dagen lang. De robuuste basis voor Welcome Oxygen was bij deze gelegd. Samson zelf was behoorlijk onder de indruk van die plotse vloed van creativiteit – niet in het minst daar hij aan zijn vorige plaat twee jaar lang gesleuteld had: ‘I could not quite believe it, but I knew that the more honestly I expressed myself, without feeling the need to cover everything in lots of effects or disguise the lyrics in cryptic words, the more easily new music would appear. The ideas came flooding out in the most natural & cathartic way I had ever experienced.’
Niet alleen Samson blijkt onder de indruk van zijn onvoorziene prestaties; ook wij zijn dat na het beluisteren van zijn jongste langspeler. Opener “Shimmer (Day Two)” – jawel, alle titels zijn voorzien van de dag waarop ze geschapen werden – voert zachte gitaargeluiden op die als glinsteringen aandoen, fonkelend diepblauw zeewater onder een heldere volle maan. ‘Welcome to your home, where you can’t stop running from yourself’ zingt Samson zacht. Zijn eigen omzwervingen en rusteloosheid vormden wellicht niet zelden inspiratie voor dit en andere nummers. Melancholie is daarbij nooit ver weg; in “Shimmer (Day Two)” tekent de weemoedige viool (van Beatrijs De Klerck) daarvoor present. Het traag voortkabbelend nummer combineert die existentiële tristesse echter met elegantie en plechtstatigheid. Ook op het meer folky aandoende “Forestry (Day Four)” voegt een aanzwellende viool, vooral naar het einde toe, een extra en warme dimensie aan de rauwe gitaarmelodie toe.
Verder mag ook de titeltrack, “Welcome Oxygen (Day Five)”, er best wezen. Het rustig meanderende gitaarritme wordt door een abrupte buiteling in het ongewisse – vallende viool en slepende kreten – onderbroken; een langgerekte en welgekomen ademzucht als het ware. “Find A Little Light (Day Six)” vormt dan weer een beklijvend pareltje dat de haren op je arm al eens overeind doet komen. ‘You can always find a little light’ zingt Samson: kan het nog hoopgevender? ‘I still think of you’ kweelt hij verder, verstrengeld in aanzwellende vioolklanken: briljant. In sterk contrast daarmee staat de onheilspellende trompet van Brad Lee (multi-instrumentalist bij ambientgroep The Album Leaf) helemaal op het einde van het nummer. Zou dit een mogelijke voorbode van “O Medo (Day Three)” – ‘medo’ Portugees voor ‘angst’ – kunnen zijn? Toch niet, bewijzen de herhaalde ‘It’s okay’-geruststellingen die het nummer inleiden.
Net als de reeds besproken tracks gedijen “Old Roots (Day One)” en “Holy Hollow (Day Seven)” volgens hetzelfde patroon: zacht ronkende gitaarsnaren en Samsons minzame vocals waar De Klercks wassende vioolpartijen – die toch onontbeerlijk blijken te zijn – steevast achter komen piepen. “Old Roots (Day One)” mag dan wel verrijkt zijn met innemende lyrics (‘Bless the night that brings me to dreams / Curse the morning that brings us apart), het instrumentale “Water Fall Diver (Day Zero)” vormt in ieder geval een aangename afwisseling en doorbreking van dat frequent gebruikte stramien. Net zoals water dienstdoet als bron van alle leven, fungeerde ook dit eerder geschreven nummer als kiem voor Samsons latere schrijfsels – de cirkel is rond.
Will Samson leverde met Welcome Oxygen een mooie elpee af die bij wijlen naar de keel grijpt en voortdurend overloopt van melancholie. Tevens bewijst de muzikant dat hij als artiest vandaag een pak meer zelfvertrouwen achter de kiezen heeft; songwriting en zang krijgen in deze plaat een prominente plaats toebedeeld. Het resultaat: nummers die, zonder veel franjes, teruggaan tot de kern van – ja, van wat eigenlijk? Wat dat mag zijn, kan u zelf naar believen invullen. Fans van het weemoedige genre komen hier dus zeker aan hun trekken; liefhebbers van ietwat meer variatie en het ruigere werk blijven beter op veilige afstand. Welcome Oxygen verschijnt op 8 september bij Talitres. Aanschouwen kunt u de man op 15 september in de Gentse Sint-Elisabethkerk of op 28 september in Atelier 210 te Brussel.
