Dat Grizzly Bear zijn plaatsje verdiend heeft tussen de indie-grootheden van de jaren 2000, staat als een paal boven water. Hoewel ze maar liefst acht jaar geleden hun grootste hit scoorden met “Two Weeks”, hebben de New Yorkers veel meer materiaal uitgebracht waarmee ze bewezen een talentvolle groep muzikanten te zijn. Van Yellow House naar Veckatimest tot Shields, het zijn allemaal platen waar hun complexe indiefolk van heel goed naar uitstekend reikt. Vijf jaar later is Grizzly Bear weer terug om daar een nieuw pareltje, Painted Ruins, aan toe te voegen dat zeker niet moet onderdoen.
Als je nog niet vertrouwd bent met de singles die het album voorafgingen, kan opener “Wasted Acres” een tikkeltje misleidend zijn. Indien je weet wat er je te wachten staat op Painted Ruins zal dit nummer aanvoelen als stilte voor de storm. Tussen de melodramatische strofes en het zwoele refrein ligt er een prachtige ruimte die gevoelig wordt opgevuld met jazzy akkoorden en subtiele synths. De contrasten die het lied in het begin kende, versmelten langzaam tot één sensueel geheel dat naar het einde toe uitdooft. Daarmee hebben we al één van de hoogtepunten achter de rug, maar vrees niet, er is nog veel meer moois te ontdekken op dit album.
Zo onderscheidt Painted Ruins zich vooral door de nieuwe inkleding van hun sound. De singles verraadden al dat de groep andermaal alles uit de kast heeft gehaald op productievlak. Hoewel de nummers in hun kern nog steeds als Grizzly Bear klinken (lees atmosferisch, warm, complex en onvoorspelbaar), zijn ze totaal anders ingekleurd. De arrangementen klinken nog gedetailleerder dan ooit tevoren en zijn heel verfijnd, zonder aan puurheid te verliezen. Het instrument dat hier toch wel met de pluimen gaat lopen zijn de drums. De ene keer zijn ze jazzy en verrassend, de andere keer zijn ze zodanig prachtig in de muziek gemixt dat ze volledig in het geheel glijden. De mystieke sfeer die dit soort productie oproept, is iets waar we eerder dit jaar al andere indiebands mee hebben zien evolueren. Denk bijvoorbeeld aan de recente worpen van Fleet Foxes en Alt-J.
We worden ook ondergedompeld in dit geluid op “Four Cypresses”. Het nummer kent een grote spanning met dank aan een intro die onze anticipatie alleen maar doet groeien. Wanneer we onder begeleiding van Christopher’s ademende drums door het nummer zweven, spant er zich een web van melodieën en harmonieën zoals we gewoon zijn van Grizzly Bear. De keerzijde van de medaille is wel dat de band zich hier zo op lijkt de focussen dat de richting in de song een beetje zoek is. Dat is gelukkig totaal niet het geval bij “Three Rings”, de eerste sneak preview die we van deze plaat kregen. Hier horen we overstuurde drums, diepe bassen en glinsterende elektronische geluiden, maar evenzeer de kenmerkende zang van Ed Droste en het intense gitaarspel.
Om de variatie in dit album te spekken, zijn er ook tal van buitenbeentjes te ontdekken. De meest opvallende hiervan is “Mourning Sound”. Zo dansbaar hebben we de heren van Grizzly Bear nog nooit gehoord! In dit uitermate fris en aanstekelijk nummer gaat de band zelfzeker rechtdoor met een stuwende baslijn en glijdende vocals. Natuurlijk kan ook hier de diepgang niet ontbreken en krijgen we te maken met interessante brugjes en eclectische arrangementen. Ook op “Cut-Out” horen we plots totaal iets anders. Hier duikt de band zelfs in jaren ’60 psychedelische pop met alles erop en eraan (subtiele orgeltjes, een dikke baslijn en rijke akkoordenschema’s). “Losing All Sense” zorgt dan weer voor een aanstekelijke en vrolijke groove. Dit is heel welkom, want het middensegment kan nogal zwaarwichtig overkomen met verpletterende kolossen als “Aquarius” met zijn grommende bassen en “Glass Hillside” die een bijzonder versplinterende instrumentatie kent.
De grote finale van Painting Ruins wordt ingezet met de theatrale intro op “Neighbours”. Met een mooie oprechtheid wordt er gezongen over een bijzonder frappant onderwerp: het vervagen van menselijke contact en verbondenheid in onze samenleving. De stemmen van Ed en Daniel weven zich dromerig in elkaar tot een organisch geheel dat niets minder dan ontzettend meeslepend is. Wat daarbij ook een rol speelt, is de akoestische gitaar die meer naar voren treedt. Dat doet het trouwens ook op het innemende “Systole” dat de dreunende synths van een kleurrijke dimensie voorziet. Het is het laatste ademmoment voordat afsluiter “Sky Took Hold” voor een alles verscheurende climax zorgt en uitdooft in een warm spel van klanken.
Painted Ruins is zonder twijfel een meer dan geslaagde terugkeer van de New Yorkse band. Hoewel Grizzly Bear trouw blijft aan hun waarden, blijft dit album ook spannend dankzij de creatieve productie en frisse ideeën. Zeker een aanrader voor iedereen die zijn tanden vast wilt zetten in een gelaagde plaat!
